1000 doanh nghiệp đóng thuế TNDN lớn nhất chiếm 8% tổng thu ngân sách
Bảng xếp hạng 1000 doanh nghiệp (DN) đóng thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) lớn nhất Việt Nam - V1000 năm 2012 được công bố gần đây bởi Công ty cổ phần Báo cáo đánh giá Việt Nam và báo VietnamNet.
Theo đó, 1000 DN thực hiện tốt nghĩa vụ thuế trong 4 năm 2008-2011 và đóng góp thuế nhiều nhất trong năm 2011 chiếm tỷ trọng 8% trong tổng thu ngân sách cùng năm. Trong số này có 410 DN mới gia nhập bảng đóng góp 8.301 tỷ đồng, tương đương 15,4% trong tổng đóng góp của Top 1000 DN. 336 DN thuộc bảng này nằm trong danh sách xếp hạng VNR500 - DN lớn nhất Việt Nam về doanh thu.
Bảng xếp hạng V1000 năm 2012 được công bố trong bối cảnh căng thẳng về thâm hụt ngân sách trong nước và trên thế giới ngày càng gia tăng. ở trong nước, tại kỳ họp Quốc hội lần IV khoá XI đang diễn ra, vấn đề xuyên suốt gây áp lực cho các nhà quản lý và điều hành chính sách là nguồn ngân sách hạn hẹp, không đủ để thực hiện các chính sách tài khóa của Chính phủ như tăng lương, kích cầu, xử lý nợ xấu và giải cứu thị trường bất động sản. Do đó, quản lý thuế là vấn đề được các đại biểu Quốc hội tranh luận nhiều, trong đó nhấn mạnh hiện đang tồn tại nhiều khe hở dẫn đến các hiện tượng trốn thuế, nợ thuế, gây nhiều áp lực lên NSNN trong bối cảnh thu ít, chi nhiều như hiện nay.
Trên thế giới, Mỹ cũng đang phải đối mặt với nguy cơ bán bớt tài sản để trả nợ do thâm hụt ngân sách quá lớn, lên tới hàng nghìn tỷ USD. Viện Thuế và Chính sách kinh tế của Mỹ trong một báo cáo của mình đã cho biết trong vòng ba năm qua, đã có hàng chục DN lớn của nước này trốn thuế và nhiều DN vẫn được nhận trợ cấp thuế của chính phủ, mặc dù đạt lợi nhuận cao. 78 công ty không nộp thuế thu nhập liên bang trong ít nhất từ 1-3 năm trở lại đây. Ngoài ra, 30 công ty khác đã giấu giếm lợi nhuận hoặc báo cáo làm ăn thua lỗ để gian lận thuế thu nhập, trong khi thực tế tổng lợi nhuận trước thuế của những công ty này lên tới 160 tỷ USD. Chính sách thuế nhằm hạn chế lách, trốn thuế và mức thuế hợp lý đối với DN cũng là chủ đề tranh luận trong cuộc đua vào nhà Trắng của 2 ông Obama và Mitt Romney thời gian gần đây, bởi đó là một trong những chìa khóa giải quyết các vấn đề kinh tế - xã hội của nước Mỹ.
Trên thực tế, nghiên cứu của tổ chức công bố bảng xếp hạng V1000, Công ty Vietnam Report cho thấy, một số DN, trong đó có cả DN lớn đã không nộp thuế đúng thời hạn trong vòng 4 năm liền từ 2008-2011. Đây là một nguyên nhân lý giải tại sao một số DN mặc dù lượng thuế đóng cao nhưng vẫn nằm ngoài bảng xếp hạng. Nếu như những DN đa quốc gia hàng đầu thế giới cũng chính là Top những công ty trốn thuế nhiều nhất tại Mỹ, thì tại Việt Nam, những DN có quy mô vừa và nhỏ, thậm chí là rất nhỏ so với những MNEs này, lại đang từng ngày xây thêm 1 viên gạch, tạo nền tảng vững chắc cho ngân sách của quốc gia, giảm áp lực nợ công lên người lao động.
Không khó để nhận ra những lợi ích thiết thực mà DN có thể được hưởng khi thực hiện tốt nghĩa vụ nộp thuế. Thứ nhất, việc có tên trong Top 1000 DN nộp thuế lớn nhất năm 2011 và thực hiện tốt nghĩa vụ thuế trong 4 năm liền 2008 - 2011 là một minh chứng thuyết phục để DN khẳng định mình với xã hội, chính phủ và người tiêu dùng. Thứ hai, nề nếp chấp hành tốt pháp luật thuế sẽ tạo cho DN hệ văn hóa tuân thủ trách nhiệm và quy định đặt ra, có nghĩa là văn hóa kỷ luật và chuyên nghiệp ngay từ chính những người chủ của DN. Thứ ba, khi mỗi DN là một tế bào của nền kinh tế, thì việc DN ý thức được trách nhiệm nộp thuế sẽ xây dựng nền tảng vững chắc cho nền kinh tế. Cuối cùng, những nỗ lực thực hiện tốt trách nhiệm xã hội và tuân thủ nghĩa vụ thuế sẽ là đòn bẩy đưa DN tiến lên.