3 hệ thống công nghệ thông tin giúp giảm giao dịch bằng tiền mặt qua Kho bạc
Nhằm hiện đại hóa công tác thu ngân sách nhà nước, Kho bạc Nhà nước (KBNN) đã phối hợp chặt chẽ với các ngân hàng thương mại (NHTM) để triển khai nhiều phương thức thu hiện đại. Đặc biệt, ba hệ thống công nghệ thông tin quan trọng đã giúp số thu bằng tiền mặt giảm đáng kể, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tài chính công.

Trong nhiều năm qua, KBNN đã tích cực phối hợp với các NHTM để đa dạng hóa phương thức thu ngân sách nhà nước. Hiện nay, người nộp thuế có thể thực hiện nghĩa vụ tài chính qua Cổng Dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công của cơ quan thuế, hệ thống ATM, Internet Banking, Mobile Banking hoặc các điểm chấp nhận thẻ POS.
Theo báo cáo từ KBNN, đến nay đã có 20 hệ thống NHTM tham gia thu ngân sách nhà nước theo ủy nhiệm thu. Thông tin thu ngân sách nhà nước được truyền nhận, chia sẻ thông qua ba hệ thống công nghệ thông tin quan trọng, giúp đơn giản hóa thủ tục, tăng tốc độ xử lý giao dịch và giảm đáng kể số thu bằng tiền mặt.
Đầu tiên là Hệ thống thu ngân sách nhà nước tập trung (TCS). Hệ thống này hỗ trợ xử lý các chứng từ thu ngân sách nhà nước, biên lai thu phạt tại KBNN hoặc nhận từ NHTM ủy nhiệm thu. Đồng thời, Hệ thống cũng xử lý chứng từ hoàn thuế, tra soát và điều chỉnh sai sót với các cơ quan liên quan. Dữ liệu từ TCS được truyền tự động đến cơ quan thuế, tài chính, hải quan và Cổng Dịch vụ công quốc gia, đảm bảo tính đồng bộ và minh bạch.
Với Hệ thống thanh toán điện tử với ngân hàng, đây là kênh tiếp nhận chứng từ thu ngân sách nhà nước từ các NHTM phối hợp thu qua hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng. Hệ thống cũng xử lý các chứng từ thu phí, lệ phí vào tài khoản của cơ quan thu phí tại KBNN, giúp việc thu nộp diễn ra nhanh chóng, thuận tiện.
Cuối cùng là Hệ thống trục tích hợp và trao đổi thông tin. Hệ thống này có nhiệm vụ định tuyến thông tin, xử lý dữ liệu, ký số và xác thực giao dịch, chuyển đổi giao thức, đảm bảo kết nối an toàn giữa các hệ thống trong nội bộ KBNN và giữa KBNN với các cơ quan bên ngoài.
Nhờ ba hệ thống trên, mỗi năm, KBNN xử lý khoảng 30 triệu chứng từ thu, 300 nghìn chứng từ hoàn thuế và trao đổi khoảng 28,3 triệu chứng từ thu ngân sách nhà nước qua các NHTM ủy nhiệm thu. Hiện nay, số thu ngân sách nhà nước bằng tiền mặt chỉ còn chiếm 0,07% tổng số thu qua KBNN.
Tuy nhiên, theo KBNN, vẫn còn một lượng nhỏ giao dịch tiền mặt trong hệ thống do quy định của Luật Quản lý thuế. Theo đó, người nộp thuế có quyền lựa chọn phương thức nộp bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản. Do đó, khi khách hàng mang tiền mặt đến KBNN để thực hiện nghĩa vụ thuế, đơn vị vẫn tiếp nhận theo đúng quy định pháp luật.
Việc ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong thu ngân sách không chỉ giúp giảm thiểu giao dịch tiền mặt mà còn nâng cao tính minh bạch, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, góp phần hiện đại hóa quản lý tài chính công.