Báo cáo Kinh tế Vĩ mô quý III - 2017 của Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR), cho biết thương mại tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong quý III với tốc độ tăng trưởng của cả xuất khẩu và nhập khẩu đều đạt trên 21%, chỉ thấp hơn so với quý trước trong vòng 5 năm qua. 

Cụ thể, xuất khẩu và nhập khẩu tăng trưởng lần lượt 21,1% và 21,6% trong quý 3. Đặc biệt, sau ba quý thâm hụt thương mại, quý 3 ghi nhận mức xuất siêu là 2,2 tỷ USD, cao nhất trong nhiều năm trở lại đây.

Trong khi đó, nhập khẩu tăng mạnh ở các nhóm hàng tư liệu sản xuất phục vụ cho các ngành công nghiệp chế biến chế tạo. Trong đó, nhóm hàng máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng đạt 27 tỷ USD (tăng 32,9%); điện tử, máy tính và linh kiện đạt 25,8 tỷ USD (tăng 28,3%); điện thoại và linh kiện đạt 10,7 tỷ USD (tăng 41,3%).

Đặc biệt, Trung Quốc đang là thị trường nhập khẩu có tốc độ tăng trưởng cao nhất của Việt Nam, trong đó đáng chú ý là các mặt hàng nông, lâm và thủy sản. Cụ thể, đối với rau quả, lượng xuất khẩu mặt hàng này sang thị trường Trung Quốc tăng trưởng ở mức 60% trong ba quý đầu năm; đồng thời, hơn 70% lượng xuất khẩu rau quả của Việt Nam trong thời gian qua đều hướng đến thị trường Trung Quốc. 

Thực tế này cho thấy, sự mức độ phụ thuộc rất lớn của xuất khẩu vào thị trường này. Có thể thấy, đây là thị trường rất lớn, bên cạnh đó lại rất gần về mặt địa lý đối với Việt Nam, vì vậy vô cùng thuận lợi cho việc xuất khẩu của ta, đặc biệt là với đặc thù của các mặt hàng như nông sản. 

"Việc thị trường Trung Quốc ngày càng phát triển và yêu cầu cao hơn bằng các biện pháp tăng rào cản kỹ thuật đối với hàng hóa nông sản của Việt Nam đòi hỏi chúng ta phải không ngừng nâng cao chất lượng hàng nông sản xuất khẩu để đảm bảo những điều kiện kiểm soát của các nhà nhập khẩu", ông Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng VEPR nói. 

Thêm vào đó, việc Nhân dân tệ liên tục tăng giá cũng tạo điều kiện cho xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này. Nếu có thể nhận thức được tầm quan trọng to lớn của thị trường Trung Quốc và tập trung vào cải thiện chất lượng sản phẩm đáp ứng các yêu cầu thị trường này đặt ra. 

Ông Thành cho rằng: "Việt Nam sẽ có cơ hội rất lớn để cải thiện tình trạng nhập siêu và thúc đẩy nền kinh tế trong thời gian tới. Nếu không đảm bảo được về chất lượng, chúng ta sẽ khó tránh khỏi các cuộc khủng hoảng dư thừa như đã diễn ra đối với các mặt hàng như thịt lợn, dưa hấu hay vải trong thời gian vừa qua".