Chia sẻ tại hội thảo “Tìm hiểu về thị trường Nhật Bản trong CPTPP” được tổ chức chiều ngày 15/1/2019, ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng ban chính sách kinh tế vĩ mô thuộc Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho biết, Việt Nam kỳ vọng nằm trong nhóm 6 nước đầu tiên thông qua hiệp định này.

“Vào tháng 10/2018, khi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sang thăm Nhật Bản, Thủ tướng cũng tuyên bố là Việt Nam nằm trong nhóm 6 nước đầu tiên phê chuẩn CPTPP”, ông cho biết.

Thế nhưng, trên thực tế, Việt Nam là nước thứ 7 phê chuẩn CPTPP. “Câu chuyện ở đây, nước thứ 6 và thứ 7 nó có ý nghĩa ra sao?”, ông nêu câu hỏi và cho rằng 6 nước đầu tiên phê chuẩn (Australia, Canada, Nhật Bản, Mexico, Singapore và New Zealand) đã chính thức bắt đầu ngày từ 30/12/2018.

Như vậy, theo ông, 6 nước trong nhóm đầu tiên đã bắt đầu cắt giảm thuế lần 1 vào ngày 30/12/2018 và lần cắt giảm thuế tiếp theo của  5 trong 6 nước này (trừ Nhật Bản) là vào ngày 1/1/2019. “Điều này, có thể thấy nếu Việt Nam tham gia trong nhóm đầu tiên, thì đã cắt giảm thuế 2 lần, trong đó, lần đầu tiên là ngày 30/12/2018 và lần thứ hai là ngày 1/1/2019”, ông cho biết và nói rằng nếu nằm trong nhóm đầu tiên cũng đồng nghĩa Việt Nam đã được hưởng 2 lần cắt giảm từ các thị trường đối tác.

Tuy nhiên, theo ông Dương, do Việt Nam phê chuẩn có hiệu lực vào ngày 14/1/2019, tức không nằm trong nhóm đầu tiên, cho nên, ngày 14/1/2019 là lần đầu tiền Việt Nam cắt giảm thuế và lần cắt giảm thứ hai của Việt Nam là ngày 1/1/2020.

“Vì vậy, Việt Nam cũng chỉ được những đối tác phê chuẩn trong nhóm đầu tiên áp dụng cắt giảm thuế lần đầu tiên”, ông cho biết.

Riêng với thị trường Canada, theo ông, Việt Nam và Canada có thỏa thuận chung, cho nên hai bên đã cùng áp dụng đến lần thứ hai. “Đến thời điểm này, Việt Nam và Canada đã áp dụng lộ trình cắt giảm cho lần thứ hai rồi”, ông nói.

Còn Việt Nam với Australia, hiện quốc gia này đã cắt giảm thuế lần thứ hai với các đối tác kia, nhưng chỉ mới cắt giảm lần 1 với Việt Nam và ngược lại Việt Nam cũng chỉ  áp dụng cắt giảm lần 1 với Australia.

Trong khi đó, riêng với thị trường Nhật Bản, thì quốc gia này đã cắt giảm lần đầu tiên vào ngày 30/12/2018, nhưng lần cắt giảm thứ hai là vào ngày 1/4/2019 theo năm tài khóa của Nhật Bàn. “Vì vậy, đến thời điểm này, Việt Nam với Nhật Bản là 2 nước duy nhất (đã phê chuẩn) mới chỉ cắt giảm 1 lần thuế”, ông cho biết.

Ông Dương cho biết, CPTPP là hiệp định rất quan trọng bởi không chỉ cắt giảm thuế quan, mà cam kết trong CPTPP là rất rộng với nhiều nội dung khác nhau.

“Tất cả những cái có trong các hiệp định khác đều có trong CPTPP, nhưng ngược lại nội dung có trong CPTPP không có trong các hiệp định khác như: lao động, môi trường hay về doanh nghiệp nhà nước cũng là nội dung không có trong các hiệp định khác", ông cho biết.

CPTPP là hiệp định với sự tham dự của 11 nước thành viên, gồm Nhật Bản, Việt Nam, Malaysia, Brunei, Singapore, Australia, New Zealand, Chile, Peru, Mexico, Canada.