Gục ngã vì sự khốc liệt ở thị trường đông đảo nhất thế giới

Queenie Liao, một nhân viên văn phòng ở Quảng Châu, Trung Quốc, mua sắm trực tuyến nhiều lần mỗi tuần. Alibaba, Taobao và JD.com là những nơi cô ấy thường ghé qua. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng là như vậy.

"Tôi từng sử dụng Amazon vài năm trước. Amazon là một trong những cửa hàng thương mại điện tử đầu tiên ở Trung Quốc và rất nhiều người bạn nói với tôi rằng hàng hóa trên Amazon đáng tin cận hơn rất nhiều. Đó là lý do tại sao tôi dùng nó. Taobao và JD thì có nhiều mặt hàng để lựa chọn hơn ở thời điểm này", Liao chia sẻ.

Sự thay đổi trong thái độ của những người như Liao chính là nhát dao chí mạng giết chết Amazon ở Trung Quốc. Gã khổng lồ trong lĩnh vực thương mại toàn cầu gặp nhiều sự cạnh tranh ở Trung Quốc và đã chính thức đưa ra kế hoạch đóng cửa hoạt động kinh doanh ở thị trường này.

"Chúng tôi xin thông báo với người bán hàng rằng chúng tôi sẽ không còn vận hành Amazon.cn. Thời hạn ngừng cung cấp dịch vụ sẽ chính thức có hiệu lực vào ngày 18/7", Amazon cho biết trong một thông báo chính thức bằng tiếng Trung Quốc.

Trong nhiều năm qua, Amazon đã đẩy mạnh các hoạt động kinh doanh bán lẻ ở Trung Quốc. Tuy nhiên, nó lại tỏ ra không mấy hiệu quả so với việc bán hàng xuyên biên giới. Người Trung Quốc vẫn rất ưa chuộng hàng nước ngoài và đó là lợi thế lớn với Amazon. "Nhu cầu của người Trung Quốc với hàng hóa chất lượng cao, có nguồn gốc rõ ràng từ khắp nơi trên thế giới liên tục tăng nhanh. Với sự hiện diện toàn cầu của mình, Amazon có một nền tảng tốt để phục vụ nhu cầu đó", thông báo chính thức của Amazon.com nêu rõ.

Theo một báo cáo trước đó của Reuters, nhu cầu của khách hàng Trung Quốc vẫn "rất ổn định" với hàng hóa từ Mỹ, Đức, Nhật bản và Anh. Họ đặt mua chúng trên trang toàn cầu của Amazon. Chính vì vậy, việc tập trung hơn vào việc bán các loại hàng xuyên biên giới có thể là bước đi đúng đắn của Amazon thay vì hỗ trợ các hoạt động kinh doanh nội địa tại Trung Quốc, vốn gặp phải rất nhiều sự cạnh tranh mạnh mẽ từ các đối thủ địa phương.

Dù tuyên bố đóng cửa hoạt động kinh doanh địa phương ở nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, Amazon vẫn tiếp tục duy trì hoạt động của nền tảng đám mây ở đây.

Thách thức với hoạt động kinh doanh xuyên biên giới

Amazon gia nhập thị trường Trung Quốc vào năm 2004 thông qua việc mua lại Joyo, một công ty mua sắm trực tuyến nội địa. Joyo được đổi thành Amazon Trung Quốc vào năm 2011. Những ngày đầu, nó rất thành công với thị phần 15%. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, thị phần của Amazon Trung Quốc giảm xuống chỉ còn dưới 1%.

Như Liao đã đề cập, Amazon nổi tiếng trong những ngày đầu ở Trung Quốc vì bán những sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng và được người tiêu dùng Trung Quốc tin tưởng. Trong khi đó, các doanh nghiệp thương mại điện tử địa phương như Alibaba phải vật lộn với việc kiểm soát hàng giả, hàng kém chất lượng trên nền tảng của mình. Tuy nhiên, các doanh nghiệp Trung Quốc đang làm tốt và họ dần khắc phục tình trạng này.

Amazon không chỉ có JD và Alibaba, những công ty thương mại điện tử luôn giao hàng nhanh hơn hẳn so với họ mà còn phải đương đầu với những ngôi sao đang lên như Pinduoduo và VIP.com tại thị trường Trung Quốc. Amazon cũng không "hung hăng" như các đối thủ trong việc tiếp thị. Những chiến dịch như ngày Độc thân 11/11 mang về cho các doanh nghiệp thương mại điện tử Trung Quốc những khoản doanh thu khổng lồ.

Việc đóng cửa tại Trung Quốc và đặt trọng tâm vào thương mại điện tử xuyên biên giới là cách để Amazon tận dụng lợi thế của mình và tránh được sự cạnh tranh khốc liệt của đối thủ. Tuy nhiên, điều này đúng với quá khứ hơn là hiện tại. Alibaba cũng đang mở rộng tham vọng toàn cầu hóa, điều có thể khiến Amazon gặp phải những sự cạnh tranh dữ dội.

"JD và Alibaba cũng có những vị thế rất tốt bởi họ có lượng khách hàng lớn và hệ thống vận chuyển tốt. Người tiêu dùng Trung Quốc cũng đang rất tin tưởng hai gã khổng lồ này. Thương mại điện tử xuyên biên giới ở Trung Quốc cũng có các điểm đặc thù, khi mà người mua sử dụng nhiều nền tảng khác nhau để mua hàng hóa ở nước ngoài. Chính vì thế, Amazon sẽ gặp phải những sự cạnh tranh không nhỏ", nhà phân tích Choi Chun của iResearch cho biết.

Bằng kinh nghiệm nghiên cứu thị trường Trung Quốc nhiều năm, Chun nhận thấy hoạt động kinh doanh xuyên biên giới của Amazon không có gì khác biệt nhưng gã khổng lồ Mỹ lại không nhận ra vấn đề và không muốn bắt kịp. "Tôi không nghi ngờ khả năng hoạt động kinh doanh xuyên biên giới của Amazon tại Trung Quốc sẽ đi theo vết xe đổ của Amazon.vn", Chun nhấn mạnh.