Biểu tượng về sức mạnh kinh tế Mỹ

Nằm cách khoảng 45 dặm về phía nam Louisville của tiểu bang Kentucky, Fort Knox, khu dự trữ vàng quốc gia của Mỹ, đã trở thành biểu tượng cho sức mạnh kinh tế và tiềm năng của đất nước này. Đây là khu dự trữ vàng lớn nhất nước Mỹ, chiếm khoảng 80% trữ lượng vàng của Mỹ.

Fort Knox được xây dựng trong thời kì nước Mỹ lâm vào tình trạng khủng hoảng kinh tế trầm trọng năm 1929.  Sự sụp đổ của thị trường chứng khoán đã phủ bóng đen lên nền kinh tế Mỹ, đẩy nước này và thế giới rơi vào tình trạng suy thoái nghiêm trọng. Nằm trong kế hoạch khôi phục kinh tế, Chính phủ Mỹ đã quyết định và nỗ lực thực hiện một dự án đầy tham vọng là tập hợp hầu hết trữ lượng vàng của nước này vào một khu dự trữ có độ an toàn đặc biệt cao.

Năm 1936, Cục quản lý tiền tệ Mỹ bắt đầu tiến hành xây dựng khu dự trữ vàng ở Fort Knox và nó được hoàn thành vào tháng 12/1936. Để xây dựng Fort Knox, Chính phủ Mỹ đã sử dụng 160.000 khối đá granite, 4.200 khối bê tông, 750 tấn thép gia cố và 670 tấn thép xây dựng. Khu chứa vàng là một toà nhà hai tầng gồm rất nhiều tiểu khu. Tất cả đều được cách li bằng những bức tường bê tông cốt thép kiên cố. Bên trong toà nhà là khu hầm bê tông với hai tầng thép và được chia thành 2 ngăn. Cửa tầng hầm nặng hơn 20 tấn. Tầng hầm được bọc thép, dầm chữ I, buộc bằng các vòng thép hình trụ dẹt và được bao bọc bằng bê tông...

Ngay từ khi được xây dựng, toà nhà đã được trang bị những phương tiện bảo vệ mới và hiện đại nhất và được nâng cấp theo thời gian, để bảo đảm an toàn cao nhất cho Fort Knox. Ngoài mái chống trộm và hệ thống an ninh lắp đặt bên trong, khu dự trữ còn được đặt dưới sự bảo vệ của một doanh trại quân đội. Vì lí do an toàn mà chi tiết kết cấu của hệ thống bảo vệ cũng như số lượng vàng được sắp đặt như thế nào trong khu dự trữ được giữ bí mật. Ngay cả thực đơn cho lực lượng quân đội đóng tại Fort Knox cũng không được tiết lộ.

Vàng được cất giữ trong khu dự trữ ở dạng thỏi hầu hết là vàng nguyên chất hoặc từ việc nung chảy các đồng tiền vàng. Những thỏi này có kích thước nhỏ hơn một chút so với một viên gạch xây bình thường. Mỗi thỏi nặng khoảng 27-1/2 pao, trị giá khoảng 17.000 đôla Mỹ. Tổng số vàng hiện đang được cất giữ ở khu dự trữ vàng Fort Knox vào khoảng 147,3 triệu ounce (tương đương với 4.570 tấn vàng) với tổng trị giá hơn 6 tỉ đôla Mỹ. Ngoài vàng của nước Mỹ, kho chứa ở Fort Knox cũng được dùng để bảo vệ các trang sức của vua nước Anh và hiến pháp, cùng với vàng dự trữ của một vài quốc gia ở châu Âu…

Cuối năm 1941, trước những lo sợ về khả năng bị phá hoại và nguy cơ gián điệp vào nước Mỹ, Bản Tuyên ngôn độc lập, dự luật về các quyền và hiến pháp, cùng với các hồ sơ mật đã được đưa đến cất giữ ở đây. Đến năm 1944, sau khi các nhà lãnh đạo quân sự đảm bảo với Nghị viện Mỹ rằng nguy cơ bị kẻ thù tấn công không còn nữa, các tài liệu mới được trả lại đúng vị trí của chúng.

Kho vàng lớn nhất châu Âu

Kho vàng to lớn này nằm tại một thành phố nhỏ bé phía tây bắc Thụy Sĩ. Đó là thành phố Olten chỉ có 17.000 dân sinh sống, có khung cảnh hết sức êm đềm với một ngôi nhà thờ cổ kính, một cây cầu gỗ cũ kỹ bắc ngang dòng Aar. Kho vàng lớn nhất châu Âu là một tòa nhà có dáng dấp hiện đại giống như văn phòng của một công ty tin học, nằm trên góc phố nhỏ giữa một khu dân cư yên tĩnh, mặt tiền mang hình một tảng băng mạ vàng. Tuy là một trong những địa điểm được canh giữ cẩn mật nhất đất nước nhưng người ta dường như không nhận thấy có sự kiểm tra nào quá đáng khi đến thăm nơi đây. Không có lính canh đeo súng đứng ở từng góc nhỏ. Họ chỉ xuất hiện khi có các cuộc giao hàng vào mỗi tuần.

Hầm ngầm chứa vàng Olten nằm sâu 20m trong lòng đất, hoàn toàn tự động hóa, được mệnh danh là “Fort Knox Thụy Sĩ”. Một chiếc thang máy đưa người xuống căn hầm làm bằng bê tông được bao quanh bởi nước ngầm (con sông nằm cách đấy không xa) với hai lớp thành. Căn hầm khiến người ta ngạc nhiên vì sự giản dị của nó, màu sơn trắng làm liên tưởng tới các phòng thí nghiệm vật lý nguyên tử.

Nhưng cánh cửa duy nhất dẫn vào gian phòng thì khác: Nó dày tới 1m, ở giữa có một bàn phím. Một chiếc cầu bằng kim loại dẫn vào gian phòng khổng lồ rộng gần 1.000m². Giữa phòng, hàng chục ngàn chiếc hộp nhựa màu xanh lá cây hay màu ghi được xếp chồng lên cao tới 15m, bên trong chứa các loại giấy tờ có giá trị, các hợp đồng, hồ sơ dữ liệu hay các thỏi vàng… được lấy ra cất vào bởi các robot tự động. “Nhân viên của Kho vàng không cần rời khỏi chỗ ngồi, có thể thông qua máy tính của họ tìm ra thứ mà họ cần”, một người có trách nhiệm cho biết.

Ở đây còn có những “chiếc lồng” đơn giản được dùng để cất giữ các thỏi vàng của các nhà băng. Chúng được xếp trên những vỉ bằng gỗ, bên dưới lót cạc tông. Hàng chục tấn vàng đang “ngủ” trong bầu không khí mát lạnh của hầm ngầm. Mỗi thỏi vàng đều được ghi ký hiệu, đánh số, kèm theo độ tinh khiết để có thể đánh giá được chính xác lượng vàng chứa trong nó: 12,5172kg với thỏi mang số 1; 12,0395kg với thỏi mang số 1275… “Chúng được “nhận diện” ngay sau khi ra khỏi lò đúc” - một chuyên gia cho biết.

Tại kho vàng lớn nhất châu Âu hiện có khoảng 350 nhân viên làm việc. Nhiệm vụ của họ không chỉ là canh gác khối tài sản nằm trong lòng đất, mà còn tham gia vào việc “quản lý hạ tầng” ngành tài chính như xử lý thông tin các vụ mua bán trên thị trường chứng khoán, ghi nhận cổ phiếu, quản lý các thủ tục, quy định dành cho quỹ đầu tư… Hầm ngầm Olten được xây cất từ năm 1992, tốn 65 triệu franc, trong đó  riêng gian chứa vàng đã tiêu tốn hết 11 triệu franc, với thiết kế cho phép mở rộng được mở rộng và cơi nới khi cần thiết.