Quyền lực của Facebook

Nhóm nghiên cứu của ông Marra thiết kế mã cod cập nhật những dòng thông tin cập nhật, video, hình ảnh và những lời bình trên Facebook để người dùng nhìn thấy. Anh cũng nhanh chóng trở thành một trong những người có ảnh hưởng nhất trong giới kinh doanh truyền thông.

Số lượng người dùng hàng tháng đăng nhập Facebook chiếm 1/5 dân số thế giới, tức  khoảng 1,3 tỷ người. 20%  lưu lượng truy cập đến các trang web tin tức, theo số liệu từ công ty phân tích SimpleReach. Trên các thiết bị điện thoại di động,  tỷ lệ này thậm chí còn cao hơn và vẫn đang tiếp tục tăng.

Theo báo cáo tài chính quý III/2014, doanh thu của Facebook vượt dự báo với 3,2 tỷ USD, lợi nhuận là 806 triệu USD, tăng 90% so với cùng kỳ năm ngoái.

Các công ty truyền thông cũng đang hướng đến việc kinh doanh tin tức như Amazon một gã khổng lồ trong lĩnh vực bán lẻ đang cung cấp tin tức cho hàng trăm triệu người tiêu dùng. Theo một nghiên cứu từ Trung tâm nghiên cứu Pew, hiện khoảng 30% người trưởng thành ở Mỹ nhận tin tức của họ trên Facebook. Vận mệnh của một trang web tin tức, trong ngắn hạn có thể tăng hoặc giảm tùy thuộc vào cách nó thực hiện việc cập nhật tin tức trên Facebook.

Mặc dù thông qua các dịch vụ khác như Twitter và Google News có thể cũng có ảnh hưởng lớn, nhưng Facebook mang đến một sự thay đổi cơ bản trong cách người dân đọc tin tức. Hầu hết các độc giả hiện nay đọc tin tức không phải thông qua báo in, tạp chí hoặc các trang mạng trực tuyến mà thông qua phương tiện truyền thông xã hội và công cụ tìm kiếm vốn được viết bởi một thuật toán có thể dự đoán những gì người dùng có thể muốn đọc.

Đối với các đơn vị kinh doanh tin tức, theo bà Cory Haik, biên tập viên cao cấp mảng tin tức kỹ thuật số tại The Washington Post, điều này đại diện cho "sự thay đổi lớn" của báo chí. Cũng như các ngành công nghiệp âm nhạc đã chuyển phần lớn từ việc bán album các bài hát sang kinh doanh trực tuyến, các nhà xuất bản đang thu hút độc giả qua những lĩnh vực riêng chứ không còn là cả tờ báo hoặc tạp chí.

Sự thay đổi này đặt ra câu hỏi về khả năng của máy tính để phân định tin tức, một vai trò mà các biên tập viên trước đây thường đảm nhiệm. Nó cũng có ảnh hưởng lớn hơn đối với cách người dùng đọc tin và cách họ nhìn nhận thế giới như thế nào.

Trong một cuộc phỏng vấn tại trụ sở rực rỡ sắc màu của Facebook, ông Marra nói rằng ông không nghĩ quá nhiều về ảnh hưởng của mình trên báo chí.

“Chúng tôi cố gắng để xem mình không phải là một nhà biên tập", ông nói. "Chúng tôi không muốn có sự phán xét đối với những nội dung mà chúng tôi đưa đến người dùng. Các bạn kết bạn, các bạn muốn truy cập vào các trang mạng mà bạn muốn kết nối và bạn chính là người quyết định cho những thứ bạn quan tâm”.

Về việc cung cấp cho người dùng những thông báo trên Facebook, ông Marra nói rằng, “Chúng tôi nghĩ rằng, tất cả những thứ mà bạn quan tâm đó là đọc những thứ thú vị mà có liên quan đến mình”.

Mỗi lần một tuần, ông và nhóm của ông khoảng 16 người điều chỉnh mã máy tính phức tạp và quyết định những gì được hiển thị cho người sử dụng khi họ lần đầu tiên đăng nhập vào Facebook. Mã này được dựa trên "hàng ngàn và hàng ngàn" của các số liệu, ông Marra cho biết, bao gồm những thiết bị người dùng đang dùng, có bao nhiêu bình luận hoặc thích (like) một câu chuyện và thời gian người đọc tiêu tốn cho một bài viết.

Mục đích là để xác định những gì người dùng thích và kết quả khác nhau trên thế giới. Tại Ấn Độ, ông nói, mọi người có xu hướng chia sẻ những gì mà công ty gọi là ABCDs: chiêm tinh học (astrology), Bollywood, cricket và những điều thần thánh (divinity).

Nếu ông Marra và nhóm của ông xác định rằng, người dùng không thích những thứ chẳng hạn như những tiêu đề giật gân để lừa độc giả kích (click) vào đó nhằm thu thập thông tin cá nhân của họ thì Facebook đã thay đổi thuật toán của nó vào tháng 12/2013. Mục đích là để nâng cấp nội dung, một số trang web có nội dung độc hại như Upworthy, Distractify và Elite đã giảm mạnh tần số xuất hiện trên Facebook.

Mối liên kết giữa Facebook và trang web truyền thông

Facebook và các nhà xuất bản dựa trên mối quan hệ đôi bên cùng có lợi: Khi các nhà xuất bản quảng bá nội dung của họ trên Facebook, người sử dụng có thứ hấp dẫn hơn để đọc và các nhà xuất bản tăng được lưu lượng truy cập  đến trang web của họ. Nhiều ấn phẩm, bao gồm The NYTime đã gặp với các quan chức Facebook để thảo luận làm thế nào để thúc đẩy lưu lượng truy cập.

Việc tăng lưu lượng có nghĩa là các nhà xuất bản có thể tăng thêm tỷ lệ quảng cáo hoặc thu hút thêm được những người đọc mới.

Công ty truyền thông xã hội như Facebook, Twitter và LinkedIn muốn người dùng của họ để dành thời gian nhiều hơn cho các dịch vụ của họ,  Sean Munson, một trợ lý giáo sư tại Đại học Washington nói.

Những nhà quản lý của Facebook nói rằng, người sử dụng dành nhiều thời gian hơn vào  trang web của họ thì càng có nhiều cuộc trao đổi trực tuyến về  các quan điểm và những ý tưởng khác nhau.

Ben Smith, Tổng biên tập của BuzzFeed - một trang web tin tức và giải trí cho biết quy tắc của mình về việc viết lách và đưa tin rất đơn giản: “không thêm thắt”. Đối với các cơ quan báo chí vẫn còn xuất bản một ấn phẩm bản in, ông nói  về mặt vật lý, cần phải để dành một chỗ trống  trong trang báo hoặc ngay cả trang nhất để xuất bản những câu chuyện không nhất thiết phải thú vị hoặc kịp thời mà để lấp chỗ trống.

Ông Kim làm việc tại SimpleReach nói rằng, ông tư vấn các công ty truyền thông rằng “sẽ rất nguy hiểm khi chạy theo những tin tức của xã hội. Bạn sẽ có kết cục như mọi người khác và bạn sẽ đánh mất sự khác biệt của chính mình”.

Bà Haik, biên tập viên mảng tin online của Washington Post đang dẫn đầu một nhóm nghiên cứu nhằm mục đích cung cấp các phiên  bản báo chí khác nhau phục vụ những đối tượng khác nhau dựa trên những thông tin về cách họ đến với tin tức như thế nào, thiết bị họ sử dụng (máy tính, điện thoại di động)…

Theo bà, những người đọc tin tức trên  điện thoại di động vào ban ngày thường có xu hướng thích đọc những gì thuộc về trải nghiệm hơn là những người ngồi máy tính ở nhà có kết nối Wi-fi vào buổi tối.

“Các bài viết đã phải tốn thời gian và sức lực như vậy”,  bà Haik nói, bởi vì “kết quả cuối cùng vẫn là việc duy trì kinh doanh hoặc tăng lượng độc giả”. Bà Haik cũng cho biết, hiện có hơn một nửa số độc giả đọc tin tức qua điện thoại di động-còn được gọi là những người tiêu thụ tin tức kỹ thuật số và chủ yếu thông qua các trang web xã hội như Facebook.

Một số hãng truyền thông khác lại đi theo hướng ngược lại như trình duyệt do ông Robert Cottrell một cựu phóng viên tại The Financial Times và The Economist phụ trách. Ông Cottrell tung lên mạng khoảng 1.000 bài báo mỗi ngày và sau đó ông cung cấp  5 hoặc 6 bài mà ông cho là thú vị đối với khoảng 7.000 độc giả-những người trả 20 USD mỗi năm.  Một trong những bài báo ông cung cấp cho họ gần đây là bài cuộc sống của một thợ Mỹ đầu thế kỷ 20 và một bài về nghiên cứu triết học vĩ đại phương Đông.

“Ý tưởng chung là cung cấp một vài bản tin mỗi ngày mà chúng tôi nghĩ là thú vị và có giá trị lâu dài”, ông Cottrell nói. “Chúng tôi có những thuật toán để nắm bắt sở thích của độc giả”.