Cảnh báo tổn thất 1 nghìn tỷ USD trong 10 năm tới từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung
Đến năm 2029, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung vẫn đang được tiến hành và có thể gây thiệt hại cho nền kinh tế Mỹ 1 nghìn tỷ USD. Đó là cảnh báo có trong một báo cáo mới nhất vừa công bố ngày 19/3 do Phòng Thương mại Mỹ thực hiện, tính toán tác động tích lũy đến tăng trưởng của Mỹ trong thập kỷ tới nếu căng thẳng thương mại với Trung Quốc tiếp tục leo thang.
Nghiên cứu này xem xét tác động kinh tế của ba đợt thuế quan cho đến nay và cũng ước tính tác động của việc tăng thuế lên 25% đối với 200 tỷ USD các sản phẩm Trung Quốc hiện đang bị ảnh hưởng thuế quan 10% của Chính phủ Mỹ.
Báo cáo thấy rằng thuế quan làm giảm đáng kể tổng sản phẩm quốc nội (GDP), việc làm và đầu tư của Mỹ, trong khi giá xuất khẩu và nhập khẩu sẽ tăng lên, làm cho các sản phẩm của Mỹ ít cạnh tranh hơn ở nước ngoài và các sản phẩm tiêu dùng đắt hơn đối với người mua sắm Mỹ.
“Trong 5 năm sau khi thuế quan được thực thi, GDP trung bình hàng năm của Mỹ sẽ giảm 64 tỷ USD xuống còn 91 tỷ USD (0,3% đến 0,5%) so với tiềm năng cơ bản”- nghiên cứu nhấn mạnh.
Trong một thập kỷ, tác động tích lũy sẽ khiến GDP giảm tổng cộng 1 nghìn tỷ USD so với mức không có thuế quan sẽ phụ thuộc vào việc Tổng thống Mỹ Donald Trump có nên theo dõi mối đe dọa tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc hay không. Quy mô của nền kinh tế Mỹ là khoảng 20 nghìn tỷ USD vào cuối năm ngoái. Nghiên cứu tập trung đặc biệt vào lĩnh vực công nghệ thông tin truyền thông (CNTT), vốn đã bị ảnh hưởng nhiều với cuộc chiến thương mại, nhận thấy rằng trong vòng 5 năm kể từ khi áp dụng thuế quan, xuất khẩu hàng hóa CNbất cứ thứ gì từ vi mạch, đến máy tính xách tay, đến chất bán dẫn - có thể thấp hơn 20% so với trước đây trong điều kiện trước cuộc chiến thương mại.
Báo cáo chỉ ra rằng, 49% hàng nhập khẩu chịu thuế mới là hàng hóa trung gian, sau đó được sử dụng trong các cơ sở sản xuất của Mỹ để sản xuất những sản phẩm hoàn chỉnh.
Vào tháng 7 và tháng 8/2018, Mỹ đã áp dụng mức thuế 25% đối với hàng nhập khẩu trị giá 50 tỷ USD của Trung Quốc và vào tháng 9 đã bổ sung mức thuế 10% đối với hàng hóa Trung Quốc trị giá 200 tỷ USD. Mức thuế 10% được thêm vào tháng 9 đã được lên kế hoạch tăng lên 25% vào tháng 01/2019 và một lần nữa vào tháng 3, nhưng mức tăng đầu tiên đã bị hoãn lại trước khi bị hoãn vô thời hạn do tiến trình đàm phán đang diễn ra.
Trung Quốc đã trả đũa bằng mức thuế 25% đối với 50 tỷ USD hàng nhập khẩu của Mỹ và thuế quan dao động từ 5% -10% đối với hàng nhập khẩu trị giá 60 tỷ USD của Mỹ. Các sản phẩm điện tử trung gian là một trong những nhóm hàng phổ biến nhất được tìm thấy trong số ba danh mục hàng hóa chịu thuế, với chip máy tính, cụm điện, các bộ phận được sử dụng trong sản xuất chất bán dẫn và sợi quang trong số các mặt hàng.
Nghiên cứu của Phòng Thương mại Mỹ cho thấy, trong khi cuộc chiến thương mại sẽ dẫn đến sự suy giảm trong sản xuất CNTT tại Trung Quốc, thì Canada và Mexico sẽ là những người chiến thắng thực sự của sự thay đổi chuỗi cung ứng, trong khi các nước Đông Á cũng sẽ được hưởng lợi từ mức xuất khẩu cao hơn là kết quả của việc các công ty rời khỏi Trung Quốc. Đây là nghiên cứu mới nhất trong một loạt các nghiên cứu cho thấy ngành công nghệ Mỹ đang phải chịu đựng cuộc chiến thương mại. Vào tháng 9/2018, Tổ chức Sáng tạo và Công nghệ thông tin đã phát hiện ra rằng thuế quan đối với hàng hóa công nghệ Trung Quốc, sẽ gây nguy hiểm cho những lợi ích đáng kể mà điện toán đám mây có thể mang lại cho nền kinh tế Mỹ. Mức thuế 25% đối với các tổ hợp bảng mạch in, một thành phần quan trọng trong các máy chủ dữ liệu, sẽ dẫn đến việc tăng giá 6% và giảm mức tiêu thụ gần 12% trong năm 2019.
Trong một lá thư gửi Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin vào tháng 4/2018, Chủ tịch Hội đồng Công nghệ quốc tế - ông Dean Garfield - đã viết rằng, Trung Quốc đã lạm dụng đặc quyền là thành viên của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và cam kết hỗ trợ đầy đủ cho cuộc điều tra theo Mục 301 của luật thương mại Mỹ dẫn đến việc thực hiện thuế quan. Tuy nhiên, ông nói rằng, không thể ủng hộ việc tập trung mạnh vào thuế quan như một giải pháp. Thay vì thuế quan, khuyến khích chính quyền Mỹ xây dựng một liên minh quốc tế có thể kiềm chế Trung Quốc tại WTO và hơn thế nữa. Sau đó, khi giá cổ phiếu của Apple giảm mạnh sau khi cắt giảm dự báo doanh thu vào đầu năm dương lịch do phần lớn là doanh số yếu hơn ở Trung Quốc, đã đổ lỗi một phần cho cuộc chiến thương mại. Môi trường kinh tế ở Trung Quốc đã bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi căng thẳng thương mại gia tăng với Mỹ. Các công ty công nghệ Mỹ đã cảnh báo về tác hại mà cuộc chiến thương mại có thể gây ra cho các công ty và ngành của họ kể từ khi thuế quan Mục 301 bắt đầu vào tháng 7/2018.
Báo cáo của Phòng Thương mại Mỹ tập trung chủ yếu vào Mỹ, nhưng những ý kiến khác đã nhận thấy rằng Mỹ nên tăng tất cả thuế quan lên 25%, phản ứng của thị trường tài chính - cũng như tác động tiêu cực đến niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp - sẽ cắt giảm 1,6% từ GDP của Trung Quốc, so với 0,6% đối với Mỹ, theo Quỹ Tiền tệ quốc tế. Dữ liệu thương mại chính thức của Trung Quốc cũng đã bắt đầu cho thấy những tổn thương của cuộc xung đột như xuất khẩu đã giảm 20,7% trong tháng 02 là mức giảm lớn nhất trong ba năm. Điều này chủ yếu bởi sự sụt giảm 19,9% trong nhập khẩu từ Mỹ, xuống còn 7,9 tỷ USD từ 9,2 tỷ USD trong tháng 01. Trung Quốc cũng xuất khẩu ít hơn 14,1% hàng hóa sang Mỹ, cho thấy thương mại giữa hai thế giới có hai nền kinh tế lớn nhất đang bắt đầu chậm lại.