Áp dụng cơ chế đặc thù với cát phát sinh khi làm cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng?
Dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng đoạn qua tỉnh An Giang có nhu cầu sử dụng khoảng 9,3 triệu m3 cát đắp nền đường. Bên cạnh đó, do Dự án được bổ sung các hạng mục phát sinh nút giao Km38, đường gom dân sinh, cống và khu tái định cư nên phát sinh thêm nhu cầu khoảng 1,52 triệu m3 cát. Vậy khối lượng cát phát sinh khi làm cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng có được áp dụng cơ chế đặc thù?

Trước Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, cử tri tỉnh An Giang gửi kiến nghị về việc tháo gỡ khó khăn đối với khối lượng cát phát sinh thêm khi thực hiện Dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng đoạn qua tỉnh An Giang.
Cử tri tỉnh An Giang phản ánh, Dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, đoạn qua tỉnh An Giang được bổ sung các hạng mục phát sinh nút giao Km38, đường gom dân sinh, cống và khu tái định cư, với tổng khối lượng cát phát sinh thêm khoảng 1,52 triệu m3.
Tuy nhiên, theo cơ chế đặc thù về nguồn cát tại Nghị quyết số 60/2022/QH15 ngày 16/6/2022 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 và Nghị quyết số 106/2023/QH15 ngày 28/11/2023 của Quốc hội về thí điểm một số chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng công trình đường bộ chưa có ưu tiên cho các hạng mục công trình bổ sung này.
Do đó, các cử tri tỉnh An Giang kiến nghị Chính phủ xem xét tháo gỡ cũng như tăng cường phân cấp, phân quyền về thẩm quyền phê duyệt Đề án sử dụng tài sản công vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết nhằm để tăng tính chủ động, bảo đảm khơi thông và sử dụng hiệu quả nguồn lực từ tài sản công cho phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới.
Phản hồi kiến nghị của các cử tri tỉnh An Giang, Bộ Xây dựng vừa có văn bản số 5583/BXD-CĐBVN trả lời các vấn đề trên.
Bộ Xây dựng cho biết, về nguồn vật liệu cát đối với các hạng mục phát sinh thuộc Dự án xây dựng cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, tại Kỳ họp thứ 3 và Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết số 60/2022/QH15 ngày 16/6/2022 quyết định chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 và Nghị quyết số 106/2023/QH15 ngày 28/11/2023 thí điểm một số chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng công trình đường bộ. Theo chủ trương được Quốc hội thông qua, Dự án được áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù về khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường.
Theo tính toán của Bộ Xây dựng, Dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng đoạn qua tỉnh An Giang (Dự án thành phần 1) có nhu cầu sử dụng khoảng 9,3 triệu m3 cát đắp nền đường. “Đến nay, đã xác định được đủ nguồn cung cấp và hoàn thành thủ tục, đủ điều kiện khai thác 9,3/9,3 triệu m3”, Bộ Xây dựng thông tin.
Đối với các hạng mục phát sinh trong quá trình thực hiện (như nút giao tại Km38, đường gom dân sinh, cống và khu tái định cư) thuộc phạm vi Dự án được áp dụng cơ chế đặc thù về khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường theo quy định tại khoản 1 Điều 4 Nghị quyết số 106/2023/QH15.
Cụ thể, nhà thầu thi công trong thời gian Nghị quyết số 106/2023/QH15 có hiệu lực không phải thực hiện thủ tục cấp Giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường nằm trong Hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng phục vụ 21 dự án tại Phụ lục IV kèm theo Nghị quyết này.
Việc khai thác khoáng sản quy định tại tại khoản 1 Điều 4 Nghị quyết số 106/2023/QH15 được thực hiện đến khi hoàn thành dự án. Trường hợp không phải lập dự án đầu tư khai thác khoáng sản thì không phải thực hiện thủ tục lập báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Về thẩm quyền phê duyệt Đề án sử dụng tài sản công, Bộ Xây dựng thông tin, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 127/2025/NĐ-CP ngày 11/6/2025 quy định về phân cấp thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản công.
Các quy định tại Nghị định số 127/2025/NĐ-CP đã phân cấp triệt để các nhiệm vụ giữa cơ quan nhà nước ở Trung ương với chính quyền địa phương và phát huy tính chủ động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương trong thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản công.
Theo đó, Chủ tịch UBND có thẩm quyền phê duyệt Đề án khai thác tài sản công thuộc phạm vi quản lý của địa phương bảo đảm sử dụng hiệu quả tài sản công phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng có tổng chiều dài 188,2km, đi qua địa phận 4 tỉnh, TP. với quy mô đầu tư phân kỳ 4 làn xe và được cơ bản hoàn thành toàn tuyến năm 2026, hoàn thành đưa vào khai thác đồng bộ toàn dự án năm 2027.
Dự án được chia thành 4 dự án thành phần vận hành độc lập: Dự án thành phần 1 dài khoảng 57km do tỉnh An Giang chủ quản; Dự án thành phần 2 dài khoảng 37,4km do TP. Cần Thơ chủ quản; Dự án thành phần 3 dài khoảng 6,7km do tỉnh Hậu Giang chủ quản; Dự án thành phần 4 dài khoảng 58,4 km do tỉnh Sóc Trăng chủ quản.
Cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng theo hướng trục ngang của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, khi hoàn thành sẽ rút ngắn thời gian di chuyển từ An Giang đến TP. Hồ Chí Minh, thúc đẩy phát triển khu vực đồng bằng sông Cửu Long.