Để quy định này thực sự đi vào cuộc sống, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho DN, người nộp thuế, toàn ngành Hải quan đã và đang rất tích cực chuẩn bị các công việc, đặc biệt là những chuẩn bị về cơ sở hạ tầng, công nghệ thông tin cũng như tập huấn hướng dẫn Hải quan các tỉnh, thành phố về những thay đổi này…

Tập trung xây dựng chính sách và cơ sở công nghệ

Với yêu cầu cải cách thủ tục hành chính và hiện đại hóa phương pháp thu nộp NSNN, giảm thời gian thông quan hàng hóa, trong đó cần phải rút ngắn thời gian nộp thuế của DN…, Thông tư 126 được Tổng cục Hải quan xây dựng để đảm bảo mục tiêu: Cho phép cơ quan Hải quan chấp nhận ngay thông tin nộp tiền, trích tiền từ tài khoản của người nộp thuế tại các tổ chức tín dụng phối hợp thu và thông tin do Kho bạc Nhà nước truyền trên cổng thông tin để thông quan, hạch toán trừ nợ cho người nộp thuế. Đây cũng là dịp để các cơ quan quản lý Nhà nước áp dụng hiện đại hóa thu nộp NSNN, cải cách thủ tục hành chính, giảm chi phí, nguồn nhân lực trong đối chiếu số liệu, đảm bảo tính thống nhất của thông tin, chứng từ.

Theo quy định tại Thông tư 126, người nộp thuế được lựa chọn nộp tiền thuế bằng chuyển khoản hoặc bằng tiền mặt. Thông tư cũng quy định rõ tần suất trao đổi thông tin giữa cơ quan Hải quan với Kho bạc Nhà nước. Thay vì hiện nay Kho bạc Nhà nước thực hiện chuyển thông tin nộp thuế với tần suất 1 giờ/1 lần cho cơ quan Hải quan, Thông tư 126 quy định, tần suất này sẽ là 15 phút/1 lần để hạch toán số thu vào NSNN và thanh khoản nợ thuế cho DN.

Với những quy định mới này, việc nộp thuế của DN sẽ được cơ quan Hải quan cập nhật nhanh, thường xuyên và chính xác hơn. Quy định cũng sẽ hạn chế tối đa việc treo nợ thuế của người nộp thuế, giúp DN thông quan nhanh lô hàng, góp phần giảm thời gian thông quan, giảm được chi phí phát sinh cho DN.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Dương Thái cho biết, tuy chỉ có vài điểm thay đổi về thu nộp thuế XNK vào NSNN, việc thực hiện Thông tư này cũng không phát sinh thêm thủ tục hành chính, nhưng tạo thêm rất nhiều công việc cho cơ quan Hải quan, đặc biệt là việc nâng cấp về công nghệ thông tin.

Để triển khai quy định mới này, Tổng cục Hải quan đã phải báo cáo Bộ Tài chính sửa đổi Quy trình trao đổi thông tin ban hành kèm theo Quyết định 1027/QĐ-BTC khi thực hiện dự án “Trao đổi thông tin thu nộp NSNN giữa Kho bạc Nhà nước - Thuế - Hải quan và Tài chính” cho phù hợp với việc trao đổi thông tin online giữa cơ quan Hải quan và Kho bạc Nhà nước.

Đồng thời với đó, phải bổ sung nội dung hạch toán online dữ liệu từ Kho bạc Nhà nước đến cơ quan Hải quan. Hiện Tổng cục Hải quan cũng đang xây dựng dự thảo Thông tư kế toán thuế để bổ sung những nội dung về sửa đổi tại Thông tư 126 phù hợp với việc hạch toán online dữ liệu nộp tiền từ tổ chức tín dụng phối hợp thu, Kho bạc Nhà nước.

Đặc biệt trong đó phải sửa đổi rất nhiều về kỹ thuật, Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan (Tổng cục Hải quan) đã xây dựng đề án để triển khai những công việc này.

Ông Lê Đức Thành - Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan cho biết, để triển khai thông tư này, Cục Công nghệ Thông tin và Thống kê hải quan đã phải trao đổi và làm việc rất cụ thể với Kho bạc Nhà nước để thực hiện nâng cấp phần mềm công nghệ thông tin đáp ứng được những thay đổi mới này.

Những công việc này rất phức tạp, hơn nữa lại phải triển khai trong thời gian gấp gáp (nếu thực hiện theo đúng trình tự quy định hiện hành thì việc nâng cấp phần mềm công nghệ thông tin này phải mất khoảng 1 năm), trong thực tế thì cơ quan Hải quan chỉ có thời gian chuẩn bị trong vòng 3 tháng. Chính vì vậy, các chuyên viên công nghệ thông tin phải làm 24/7 để những quy định mới tại Thông tư 126 đúng ngày 1-10-2014 có thể thực hiện được ngay.

Có thể thấy, sự thay đổi này sẽ giúp cơ quan Hải quan tăng tốc độ xử lý thông tin, kịp thời xử lý thông tin hàng hóa, hạch toán thanh khoản nợ thuế, đảm bảo chính xác khi xét DN đủ điều kiện để áp dụng ân hạn nộp thuế.

Đặc biệt, sự thay đổi này sẽ giúp cơ quan Hải quan nâng cao việc cải cách thủ tục hành chính, giảm công tác đối chiếu chứng từ thủ công, thực hiện đối chiếu tự động từng chứng từ điện tử, chuẩn hóa dữ liệu khi thu NSNN nên hạn chế các sai sót khi khai báo nộp tiền.

Như vậy, nếu Thông tư 126 được thực hiện một cách suôn sẻ sẽ giúp tăng mức độ hài lòng của cộng đồng DN đối với cơ quan Hải quan; tạo điều kiện thuận lợi hơn khi cơ quan Hải quan triển khai hệ thống VNACCS; nâng cao ảnh hưởng của cơ quan Hải quan trong mắt cộng đồng DN, bạn bè quốc tế.

Tuy nhiên, để Thông tư này triển khai được hiệu quả thì công tác phối hợp của các ngân hàng thương mại và Kho bạc Nhà nước và các chi nhánh là rất quan trọng.

Chú trọng tập huấn

Ngày 29 và 30-9-2014, Tổng cục Hải quan đã tổ chức Hội nghị triển khai Thông tư 126/2014/TT-BTC để tập huấn cho các đơn vị thuộc Tổng cục Hải quan, Cục Hải quan các tỉnh, thành phố, Kho bạc Nhà nước và các chi nhánh, cùng đại diện các ngân hàng thương mại về nội dung của Thông tư và công tác chuẩn bị triển khai quy định mới này. Nội dung tập huấn này cũng được triển khai tại khu vực phía Nam ngày 3 và 4-10-2014.

Trước đó, để rút ngắn thời gian nộp thuế của DN, ngày 13-8-2014, Tổng cục Hải quan đã tổ chức Hội nghị triển khai phối hợp thu NSNN giữa Tổng cục Hải quan với 23 ngân hàng thương mại nhằm giới thiệu chi tiết với các ngân hàng thương mại về những thay đổi trong quy trình thu nộp thuế XNK.

Hiểu được tầm quan trọng của công tác triển khai quy định mới này vào thực tế, Tổng cục Hải quan đã rất chú trọng trong công tác tập huấn cũng như trao đổi về những quy định mới này. Đích thân lãnh đạo Cục Thuế XNK và Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan đã phân tích những điểm mới của Thông tư 126 cũng như những công việc cần triển khai cho Cục Hải quan các tỉnh, thành phố, Kho bạc Nhà nước và các chi nhánh, cùng đại diện các ngân hàng thương mại.

Đồng thời, lắng nghe những khó khăn, thảo luận và giải đáp những vướng mắc của các đơn vị để triển khai một cách tốt nhất, hiệu quả nhất và đưa Thông tư 126 thực sự đi vào đời sống xã hội.

Có thể thấy, bất kỳ một chính sách nào muốn áp dụng vào thực tế cần phải có một sự đầu tư và chuẩn bị kỹ càng. Hiểu được tầm quan trọng của những quy định tại Thông tư 126 đối với cộng đồng DN, với hiệu quả kinh doanh của DN, Tổng cục Hải quan đã xây dựng và chuẩn bị đầy đủ về cơ sở công nghệ thông tin. Tuy nhiên, yếu tố quan trọng tác động đến hiệu quả chính sách này vẫn cần đến sự phối hợp của Kho bạc Nhà nước và của các ngân hàng thương mại.

Những điểm mới về thu nộp thuế XNK theo Thông tư 126/2014/TT-BTC:

- DN được sử dụng 1 giấy nộp tiền nộp cho nhiều tờ khai.

- Khai trên chứng từ nộp tiền, DN chỉ cần khai chính xác các tiêu chí: mã số thuế, số và ngày tờ khai, mã và tên cơ quan Hải quan, mã và tên Kho bạc nhà nước, nội dung các khoản nộp ngân sách, số tiền (bỏ các thông tin về chương, loại hình, mục lục NSNN).

- Cơ quan Hải quan chấp nhận ngay thông tin nộp tiền, trích tiền từ tài khoản của người nộp thuế tại các tổ chức tín dụng phối hợp thu và thông tin do Kho bạc Nhà nước truyền trên cổng thông tin để thông quan, hạch toán trừ nợ cho người nộ thuế.

- Kho bạc Nhà nước thực hiện chuyển thông tin nộp thuế với tần suất 15 phút/1 lần để hạch toán số thu vào NSNN và thanh khoản nợ thuế cho DN.

- Thời gian để cơ quan Hải quan chuyển tiền vào NSNN sẽ là 3 ngày (thay vì 5 ngày như trước đây