Phóng viên: Những tiêu chí cơ bản của 3 chỉ số mới là gì?

Bà Hồ Ngọc Đoan Trang: Trong 3 chỉ số đầu tư, có 2 chỉ số được xây dựng dựa trên chỉ số ngành tài chính của HOSE (VNAllshare Financials Index), đồng thời bổ sung tiêu chí lựa chọn về thanh khoản.

Cụ thể, đối với chỉ số các cổ phiếu dẫn đầu ngành tài chính Việt Nam (VNFin Lead), đó là tiêu chí về giá trị giao dịch (tối thiểu 10 tỷ đồng/ngày) và tỷ suất vòng quay (tối thiểu 0,1%/ngày);

Còn đối với chỉ số ngành tài chính chọn lọc Việt Nam (VNFin Select), bên cạnh yêu cầu về giá trị giao dịch (tối thiểu 1 tỷ đồng/phiên), các cổ phiếu được lựa chọn phải có giá trị vốn hóa tối thiểu 500 tỷ đồng. Giới hạn tỷ trọng vốn hoá của cổ phiếu thành phần trong VNFin Select và VNFin Lead là 15%.

Chỉ số các cổ phiếu kim cương Việt Nam (Vietnam Diamond Index) xem xét tất cả các cổ phiếu đang niêm yết trên HOSE thuộc chỉ số VNAllshare hiện hành, đáp ứng điều kiện về giá trị vốn hóa tối thiểu 2.000 tỷ đồng và giá trị giao dịch khớp lệnh tối thiểu 5 tỷ đồng/ngày (hoặc giá trị vốn hoá tối thiểu 5.000 tỷ đồng và giá trị giao dịch khớp lệnh tối thiểu 15 tỷ đồng nếu cổ phiếu không thuộc VNAllshare).

Ngoài ra, đây còn là các cổ phiếu có tỷ lệ nắm giữ của nhà đầu tư nước ngoài cao (tối thiểu 95% so với hạn mức được phép), với giá trị vốn hóa mà nhà đầu tư nước ngoài còn có thể mua được không lớn (tối đa 500 tỷ đồng). Giới hạn tỷ trọng vốn hoá của các cổ phiếu trong Vietnam Diamond Index là 15% đối với từng cổ phiếu và 40% đối với các cổ phiếu có cùng nhóm ngành.

Được biết, HOSE xây dựng bộ chỉ này dựa trên yêu cầu của các công ty quản lý quỹ. Điều này có ý nghĩa gì?

Yêu cầu xây dựng các chỉ số mới tại thị trường Việt Nam trong thời gian qua cho thấy, nhu cầu của nhà đầu tư ngày càng đa dạng, yêu cầu các nhà tổ chức thị trường cũng như các tổ chức trung gian phải không ngừng thay đổi để đáp ứng.

Điều này cũng cho thấy, thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng tiệm cận với xu hướng chung của thế giới, với sự phát triển mạnh mẽ của các loại hình đầu tư thụ động dựa trên chỉ số, cụ thể là các quỹ đầu tư ETF.

Nắm bắt xu hướng chung này, hướng đến việc đáp ứng nhu cầu thiết kế các sản phẩm tài chính cấu trúc dựa trên chỉ số, ngoài các bộ chỉ số tham chiếu chung cho thị trường, HOSE sẽ tính toán thêm các dòng chỉ số đầu tư theo yêu cầu đa dạng riêng của các quỹ, nhằm thiết kế các sản phẩm ETF.

Với xu hướng này, tôi kỳ vọng trong thời gian tới, bên cạnh 2 quỹ ETFVFMVN30 và ETFSSIAMVNX50 đang niêm yết trên HOSE, sẽ xuất hiện thêm nhiều quỹ ETF niêm yết mới, góp phần đa dạng hoá sản phẩm và gia tăng thanh khoản cho thị trường.

Bên cạnh đó, việc xây dựng các chỉ số đầu tư cũng hướng đến đáp ứng nhu cầu của các quỹ đầu tư ngoại trong việc thiết kế các sản phẩm niêm yết ở thị trường nước ngoài dựa trên chỉ số cổ phiếu của Việt Nam.

Các cổ phiếu trong bộ chỉ số mới đáp ứng khẩu vị của nhà đầu tư nào trên thị trường hiện nay?

Yêu cầu xây dựng 2 chỉ số VNFin Select và VNFin Lead dựa trên chỉ số ngành tài chính VNAllshare Financials Index của HOSE cho thấy, nhu cầu đầu tư vào những cổ phiếu ngành tài chính là khá lớn, đây cũng là ngành luôn chiếm tỷ trọng vốn hoá cao trên thị trường.

Với tiêu chí chọn lọc khắt khe hơn về thanh khoản, VNFin Select và VNFin Lead lần lượt chỉ còn 17 cổ phiếu và 14 cổ phiếu thành phần, so với 24 cổ phiếu cổ phiếu thành phần từ chỉ số ngành tài chính gốc, chiếm tỷ trọng khoảng 25% về giá trị vốn hoá và 22% về giá trị giao dịch toàn thị trường.

Riêng chỉ số Vietnam Diamond Index, bên cạnh những cổ phiếu có chất lượng tốt với mức vốn hoá lớn và thanh khoản cao, còn là các cổ phiếu nhận được nhiều sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài, có tỷ lệ nắm giữ gần chạm tới mức giới hạn sở hữu.

Chỉ số này gồm 14 cổ phiếu thành phần, trong đó ngành ngân hàng có 5 cổ phiếu (chiếm tỷ trọng vốn hoá 55,22%), 2 cổ phiếu thuộc ngành hàng tiêu dùng (chiếm tỷ trọng vốn hoá 19,25%), 1 cổ phiếu thuộc ngành công nghệ thông tin (chiếm tỷ trọng vốn hoá 12,42%), 3 cổ phiếu thuộc ngành bất động sản (chiếm tỷ trọng vốn hoá 7,25%), các cổ phiếu còn lại trong rổ chiếm tỷ trọng 5,86%.

Chỉ số Vietnam Diamond Index chiếm khoảng 13,13% giá trị vốn hoá và 19,54% giá trị giao dịch toàn thị trường.

Việc thiết kế chứng chỉ quỹ ETF trên chỉ số Vietnam Diamond Index sẽ góp phần giải quyết bài toán ngắn hạn cho nhà đầu tư nước ngoài đối với các cổ phiếu tốt đã kín room ngoại trên thị trường, vì ETF là một trong những sản phẩm không hạn chế sở hữu nước ngoài, trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang tìm kiếm các giải pháp và cơ chế thúc đẩy giao dịch của nhà đầu tư ngoại.