Giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội liên quan đến đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, thuế tiêu thụ đặc biệt là thuế gián thu nên không đánh vào khâu lưu thông mà đánh thuế ở khâu sản xuất bán hàng hoặc nhập khẩu. Nếu xe thiết kế là xe chuyên dùng thì không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, trường hợp nhập các loại xe khác cải tiến thành xe chuyên dùng thì phải chịu thuế.

Liên quan đến ý kiến đại biểu về nước giải khát có đường, các đại biểu đồng tình rất cao đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có hàm lượng đường theo Tiêu chuẩn Việt Nam 5g/100ml để đảm bảo sức khoẻ cho người dân và phù hợp thông lệ quốc tế.

Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, Tiêu chuẩn Việt Nam do Chính phủ quy định, do đó Chính phủ sẽ quy định loại nước giải khát nào không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Ví dụ như đại biểu lo ngại đánh thuế với sản phẩm nước dừa, sữa, sản phẩm từ sữa, nước hoa quả, cacao..., Phó Thủ tương, Bộ trưởng khẳng định những loại này sẽ không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, Chính phủ sẽ quy định cụ thể nội dung này trong Nghị định.

Trước băn khoăn của đại biểu vì sao đánh thuế đối với sản phẩm nước giải khát có đường mà không phải đường rắn, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng cho hay, theo Tổ chức Y tế thế giới, nước giải khát có đường lỏng hấp thụ vào gan rất nhanh, gây ra nhiều bệnh; còn đường thể rắn dung nạp và tác động sẽ chậm hơn, được ngăn ngừa kiểm soát tốt hơn. 

Đối với thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng nhấn mạnh, thuốc lá có tác hại vô cùng lớn, mỗi năm có hàng chục ngàn người tử vong vì thuốc lá, tiêu tốn khoảng 1 tỷ USD cho việc chữa bệnh do tác hại thuốc lá gây ra. Trong khi đó, giá thuốc lá ở Việt Nam rất thấp, chỉ từ 6 nghìn đến 20 nghìn đồng, bình quân khoảng 7 nghìn đồng tiền thuế/bao thuốc lá, nhưng ở Singapore con số này là 200 nghìn đồng/bao thuốc lá tương đương 9 nghìn đồng/điếu thuốc lá, nhiều hơn so với mức của bao thuốc lá rẻ nhất ở Việt Nam.

Các đại biểu cũng quan tâm đến thuế tiêu thụ đặc biệt với các loại thuốc lá khác. Theo quy định của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá, thuốc lá gồm có thuốc lá điếu, xì gà và các chế phẩm khác dùng để hút, hít, nhai, ngửi, ngậm, các loại này chịu thuế tiêu thụ đặc biệt là 75%. Trường hợp các sản phẩm thuốc lá mới được phép nhập khẩu, sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và/hoặc văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành, các sản phẩm thuốc lá mới sẽ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và áp dụng mức thuế tiêu thụ đặc biệt như mức thuế tiêu thụ đặc biệt quy định đối với mặt hàng thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác dùng để hút, hít, nhai, ngửi, ngậm. Chính phủ quy định việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt cụ thể đối với từng loại sản phẩm thuốc lá mới trong trường hợp được phép nhập khẩu, sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam.

Đối với mặt hàng điều hoà, nhiều đại biểu cho rằng, chỉ có Việt Nam mới tính thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng này. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng cho hay, trên thế giới rất nhiều quốc gia đã tính thuế với điều hoà như: Hàn Quốc, Ấn Độ, Na uy, Anh... Trên cơ sở ý kiến đại biểu, Chính phủ đã tiếp thu và đưa vào Điều 2 Khoản 3 của Dự thảo Luật theo hướng giao Chính phủ sửa đổi, bổ sung các đối tượng cho phù hợp với quá trình phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có sửa đổi, bổ sung các sản phẩm điều hoà chịu và không chịu thuế suất cho phù hợp. Ví dụ như điều hoà dùng năng lượng tái tạo sẽ không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.