Chờ ô tô rẻ hay mua đắt cho xong?
(Taichinh) - Chưa dám mơ tới việc sẽ sở hữu xe ô tô do chính người Việt sản xuất, người dùng chỉ còn biết đặt niềm tin vào giá xe sẽ giảm trong thời gian tới. Tuy nhiên, giá có thực sự như kỳ vọng, khi nào thì giảm vẫn chưa ai trả lời được?
Thuế nhập khẩu linh kiện ô tô về Việt Nam sẽ giảm cùng với việc kí kết các hiệp định thương mại tự do hay thuế nhập khẩu đối với ô tô dưới 9 chỗ ngồi nhập khẩu nguyên chiếc từ ASEAN về Việt Nam sẽ về 0% vào năm 2018… Đây đều là những tin vui đối với những ai đang có ý định mua ô tô trong thời gian tới.
"Tin vui" dồn dập
Sau những chấn động ngành công nghiệp ô tô Việt vừa qua, khi "ông lớn" Toyota, Genaral Motor (GM) đang cân nhắc dừng sản xuất ô tô tại Việt Nam, tưởng chừng như giấc mơ mua xe giá rẻ của người Việt đã không còn, thì mới đây, ngày 11/5, Tập đoàn ô tô lớn nhất của Ấn Độ – TATA Motors – đã chọn đối tác là Công ty CP Ô tô TMT (TMT) của Việt Nam để phân phối và lắp ráp các sản phẩm của TATA Motors.
Từ tháng 8 tới, TMT sẽ bắt đầu cung cấp các sản phẩm xe thương mại (xe buýt, xe tải…), sau đó lần lượt đến các dòng xe du lịch 2-16 chỗ của Tata tại thị trường Việt Nam. Đáng chú ý nhất là Tata Nano – mẫu xe từng được giới thiệu năm 2009 của TATA Motors với tư cách là xế hộp rẻ nhất thế giới (giá khoảng 2.500-5.000 USD một chiếc).
Đây cũng là một trong số những loại xe dự kiến được đưa về phân phối tại Việt Nam theo thỏa thuận này và có thể tiến tới lắp ráp tại chỗ trong tương lai. Chủ tịch TMT Bùi Văn Hữu khẳng định, nếu về Việt Nam, xe Tata Nano sẽ có giá dưới 10.000 USD (khoảng 200 triệu đồng).
Bên cạnh đó, thông tin linh kiện ô tô nhập khẩu từ Hàn Quốc về Việt Nam sẽ giảm còn 0-5%, theo nội dung Hiệp định thương mại tự do hai nước vừa ký kết.
Giá nhiều mẫu xe Hàn Quốc sẽ giảm trong thời gian tới, vì hiện thuế nhập khẩu bộ linh kiện ô tô từ Hàn Quốc về Việt Nam ở mức bình quân từ 14%-20%.
Xe tốt khó rẻ, xe rẻ khó tốt!
Mức thuế này, theo lộ trình cắt giảm, sẽ còn 0-5%, giúp tiết kiệm hơn chi phí sản xuất. Nhờ đó, người dân Việt Nam có thể hy vọng giá xe Hàn Quốc sẽ giảm đáng kể, tăng khả năng cạnh tranh với xe nhập từ ASEAN.
Các tính toán cho thấy, khi thuế suất thuế nhập khẩu linh kiện giảm về 0-5%, giá xe Hàn có thể giảm thêm khoảng 7%. Nhờ đó, một loạt mẫu xe Hàn Quốc khác được lắp ráp tại Việt Nam như Kia Morning, Kia New Sorento, Hyundai Santa Fe,… cũng sẽ được hưởng lợi, giá giảm.
Bên cạnh đó, thông tin một số nhà đầu tư từ Nga và Belarus cũng đang có ý định sẽ đàm phán, liên doanh lắp ráp xe ô tô tại Việt Nam… cho thấy đây đều là những tin vui đối với đa số người dùng, bởi việc các mẫu xe giá rẻ có mặt trên thị trường luôn được người dùng mong đợi từ lâu nay do mức giá bán lẻ ôtô tại Việt Nam luôn thuộc hàng cao nhất thế giới.
Thà mua đắt cho xong!
Song ở một chiều hướng ngược lại, nhiều người dùng hiện nay cũng đang tỏ ra khá hoang mang với quyết định có nên "tin" vào những tin vui này hay không, giá xe liệu có giảm như kỳ vọng không. Ngay cả khi chiếc xe Tata Nano dự kiến có thể được lắp ráp tại Việt Nam và bán với giá dưới 10.000 USD, chưa chắc đã thu hút người dùng Việt.
Anh Nam, đang có ý định mua xe, bày tỏ "tôi không biết có nên tiếp tục chờ giá xe rẻ để mua nữa không. Vì thực tế không biết phải chờ tới bao lâu. Đặc biệt, dù sắp tới, Tata Nano dự kiến bán với mức giá khá rẻ thì tôi cũng đang khá cân nhắc. Bởi nếu để so sánh với một vài chiếc xe cũ Hàn Quốc nhưng tầm giá đó, cộng thêm nội ngoại thất nghèo nàn của chiếc Tata Nano, tôi không mặn mà lắm".
Hay một khách hàng khác nhận định, mốc giá 2.500 USD là dành cho phiên bản dòng xe giúp thương hiệu Ấn Độ đạt danh hiệu xe giá rẻ nhất thế giới. Đó là dòng xe bản cơ tối thiểu, không trợ lực, không điều hòa, không radio, không gương kính điện, chỉ có một bên gương hậu, không có cửa hậu, không túi khí (tất nhiên), động cơ chỉ 624CC… Với mức giá 10.000 USD, chiếc xe này sẽ rất khó hấp dẫn người dùng.
Còn với thông tin thời gian tới, giá nhập khẩu linh kiện sản xuất ô tô từ Hàn Quốc về Việt Nam sẽ giảm, dẫn đến ô tô Hàn Quốc sẽ rẻ hơn so với hiện tại thì nhiều người dùng lại tỏ ra ngao ngán trước thông tin này.
Theo một khách hàng, với mức giảm thuế suất đối với mặt hàng linh phụ kiện xe con trên 3000cc theo Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Hàn Quốc vừa được kí kết, chắc chỉ xe 29 chỗ trở lên mới có lợi. Còn xe con thì không cần lo hay vui mừng làm gì. Chưa kể, bao giờ thông tin trên biến thành sự thật, giá giảm thật sự thì mới đáng để bàn tiếp.
Đặc biệt, nếu chỉ giảm thuế nhập khẩu trong khi vẫn giữ nguyên hoặc tăng thêm các loại thuế và phí khác, thì giấc mơ người tiêu dùng Việt được mua xe rẻ vào năm 2018 vẫn còn khá mơ hồ.
Có hàng loạt các lý do để các loại thuế trên chỉ tăng không giảm như: Bảo hộ nền công nghiệp ôtô trong nước, đảm bảo công bằng giữa xe nhập và lắp ráp trong nước, phù hợp với chủ trương hạn chế sử dụng xe cá nhân do hạ tầng chưa đáp ứng đủ…
Trên thực tế, xe nhập khẩu sẽ được chia làm hai dạng, hạng sang và phổ thông. Các dòng xe sang của Audi, Porsche, Lexus đều được sản xuất tại các quốc gia ngoài khu vực ASEAN như Đức, Ý… Chính vì vậy, thuế nhập khẩu sẽ không được điều chỉnh theo hiệp định ATIGA.
Với các xe phổ thông, chỉ tính riêng lượng xe nhập từ các nước trong khối ASEAN như Thái Lan, Indonesia… mặc dù hứa hẹn giá sẽ có giảm nhưng mức giảm lại được đánh giá là không nhiều.
-------------------------------
Việc có thật là từ năm 2018, người tiêu dùng sẽ được trao cơ hội mua ô tô giá rẻ hay không, tôi không có đủ thẩm quyền để nói về điều này. Tuy nhiên, việc điều hành sẽ được thực hiện theo nguyên tắc thị trường và được quy định rõ trong luật: về thuế có Luật thuế, sắp tới phí và lệ phí cũng sẽ được đưa vào Luật Phí và lệ phí. Vì vậy, việc có rẻ hơn hay không thì còn phụ thuộc vào chính sách của các bộ ngành căn cứ theo các bộ luật, luật pháp sẽ được xây dựng.
Ts. Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM)
-------------------------------
Rất khó để các dòng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với linh kiện lắp ráp xe ô tô nhập khẩu hạ bởi chủ chương hạn chế xe cá nhân của Chính phủ cũng như các tỉnh thành phố đông dân. Thêm vào đó, chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt là công cụ tốt để bù khoản hụt thu do giảm thuế nhập khẩu về 0%, trong bối cảnh ngân sách Nhà nước năm 2015 được dự đoán sẽ trống do phải trả nợ.
Ông Bùi Ngọc Huyên, Công ty cổ phần ô tô Xuân Kiên (Vinaxuki)
-------------------------------
Nếu như Chính phủ không sớm ra các chính sách về ưu đãi cho ngành sản xuất, lắp ráp ô tô thì không còn kịp nữa, các DN sản xuất và lắp áp ô tô Việt Nam không thể cạnh tranh nổi vì giá xe nhập khẩu, linh kiện phụ tùng nhập khẩu ngày càng rẻ và không phải chờ đến năm 2018 mới có tác động lớn làm giảm giá xe trên thị trường Việt Nam.