“Sandbox đầu tiên" thúc đẩy đổi mới sáng tạo

Tại Tọa đàm: “Triển khai Nghị định số 94/2025/NĐ-CP ngày 29/4/2025 quy định về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng" được NHNN tổ chức vào ngày 1/7/2025, các chuyên gia đều đánh giá cao về tầm quan trọng của Nghị định.

Theo đó, Nghị định số 94/2025/NĐ-CP là văn bản pháp lý quan trọng về lĩnh vực Fintech. Đây cũng là bước đi quan trọng, tạo hành lang pháp lý thử nghiệm trong phạm vi kiểm soát về các giải pháp Fintech trong môi trường thực tế, giúp các tổ chức có căn cứ pháp lý để triển khai các hoạt động kinh doanh mới.

Đồng thời hỗ trợ các cơ quan quản lý trong việc theo dõi, giám sát và đánh giá rủi ro, từ đó giúp hoàn thiện khung khổ pháp lý về Fintech, tạo thuận lợi cho chuyển đổi số ngành Ngân hàng, nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế số quốc gia.

Theo Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng, đây là “sandbox đầu tiên" của Việt Nam, mở ra cơ hội để thử nghiệm các công nghệ, sản phẩm, dịch vụ và mô hình kinh doanh mới trong lĩnh vực ngân hàng.

Ba giải pháp chính được xem xét trong cơ chế này bao gồm chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API) và cho vay ngang hàng (P2P Lending).

Những giải pháp này không chỉ thúc đẩy đổi mới sáng tạo mà còn giúp nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính, đặc biệt cho các nhóm yếu thế trong xã hội.

Theo báo cáo từ NHNN, hành lang pháp lý đang không ngừng được hoàn thiện nhằm thúc đẩy hoạt động chuyển đổi số ngân hàng. Hạ tầng phục vụ chuyển đổi số ngành Ngân hàng luôn được chú trọng đầu tư, nâng cấp, phát triển.

Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng xử lý bình quân 820 nghìn tỷ đồng mỗi ngày trong khi hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử xử lý 26 triệu giao dịch mỗi ngày.

Hạ tầng thông tin tín dụng quốc gia nâng cấp để gia tăng khả năng xử lý, cập nhật dữ liệu tự động với tỷ lệ cập nhật số liệu thành công từ tổ chức tín dụng đạt mức cao trên 98%.

Hơn 117 triệu hồ sơ khách hàng cá nhân (đạt gần 100% tổng lượng tài khoản cá nhân phát sinh giao dịch trên kênh số) và hơn 927 nghìn hồ sơ khách hàng tổ chức đã được đối chiếu thông tin sinh trắc học (đạt hơn 75% tổng số lượng tài khoản thanh toán tổ chức phát sinh giao dịch trên kênh số).

Giảm rào cản cho khởi nghiệp

Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng nhấn mạnh, trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, việc phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực then chốt để ngành ngân hàng tăng tốc bền vững.

Cũng về vấn đề này, ông Ron H.Slangen - Phó Giám đốc quốc gia Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam nhận định, hệ thống tài chính Việt Nam đang trải qua quá trình chuyển đổi lớn nhờ các công nghệ như điện toán đám mây, phân tích dữ liệu lớn, Blockchain và trí tuệ nhân tạo (AI). Những công nghệ này không chỉ định hình lại hoạt động ngân hàng truyền thống mà còn thúc đẩy sự trỗi dậy của các công ty Fintech.

Trong khi đó, ông Thomas Gass - Đại sứ Thụy Sĩ tại Việt Nam cũng nêu, Nghị định số 94/2025/NĐ-CP không chỉ khuyến khích đổi mới từ các tổ chức tài chính hiện tại mà còn giảm rào cản gia nhập cho các công ty khởi nghiệp, giúp tạo ra một hệ sinh thái tài chính đa dạng.

Một điểm đáng chú ý việc triển khai sandbox trong bối cảnh Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, đặt tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Các chuyên gia nhận định các quy định sẽ giúp tập trung xây dựng hệ sinh thái đa dạng các dịch vụ tài chính và hỗ trợ, tạo động lực mới cho sự phát triển của ngành ngân hàng và Fintech.

Vì thế, Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng đề nghị các đơn vị chuyên môn của NHNN cần làm rõ các nội dung trong Nghị định số 94/2025/NĐ-CP, bao gồm bản chất các dịch vụ, điều kiện, thủ tục và thời gian triển khai, để hỗ trợ các doanh nghiệp Fintech tham gia nhanh chóng và hiệu quả.

Phó Thống đốc cũng mong muốn các bộ, ngành phối hợp chặt chẽ với NHNN để tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, từ đó cung ứng các dịch vụ tài chính tiện ích, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng.

Trong thời gian tới, đại diện Lãnh đạo NHNN cho biết, trong quá trình triển khai Nghị định số 94/2025/NĐ-CP, NHNN sẽ tiếp tục rà soát, cập nhật các sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới trong lĩnh vực ngân hàng để đánh giá và đề xuất mở rộng các giải pháp tham gia sandbox.