Phóng viên: Hải quan là một trong những lực lượng nòng cốt trong cuộc chiến chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Xin ông cho biết những kết quả nổi bật trong công tác chống buôn lậu của ngành Hải quan năm qua?

Ông Nguyễn Hùng Anh - Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan): Với quyết tâm "tích cực, chủ động trong phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả", Cục Điều tra chống buôn lậu - Tổng cục Hải quan đã bám sát các chỉ đạo của Chính phủ, Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, Ban chỉ đạo 138 của Chính phủ, Bộ Tài chính tổ chức thực hiện quyết liệt, có hiệu quả các nhiệm vụ được giao từ công tác tham mưu đến công tác đấu tranh trực tiếp, kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Nhờ đó, trong năm 2020, lực lượng hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng bắt giữ, xử lý hơn 15 nghìn vụ vi phạm trong lĩnh vực hải quan, thu vào ngân sách nhà nước hơn 493 tỷ đồng; cơ quan Hải quan đã ban hành quyết định khởi tố 48 vụ án hình sự và chuyển các cơ quan khác kiến nghị khởi tố 146 vụ.

Ngành Hải quan với vai trò một trong những lực lượng nòng cốt trong công tác đấu tranh phòng, chống vận chuyển trái phép chất ma túy qua biên giới, toàn ngành đã vào cuộc quyết liệt và đạt được nhiều kết quả tích cực. Năm 2020, lực lượng Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng tổ chức triệt phá thành công nhiều chuyên án lớn liên quan đến vận chuyển trái phép chất ma túy qua biên giới, phát hiện 219 vụ.

Việc triệt phá thành công nhiều vụ buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới đã khẳng định sự mưu trí, chính xác trong công tác phá án, đồng thời cũng thể sự phối hợp nhuần nhuyễn, đồng bộ, chặt chẽ, hiệu quả giữa các lực lượng, góp phần chặt đứt được một trong những đường dây ma túy lớn, góp phần đảm bảo an ninh trong nước và an toàn cộng đồng.

Tết Nguyên đán Tân Sửu đang cận kề, ông đánh giá thế nào về nguy cơ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trước, trong và sau Tết Nguyên đán Tân Sửu sắp tới?

Cứ thành thông lệ, thời điểm cuối năm, đặc biệt là dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán thường là thời gian cao điểm mà các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả gia tăng trở lại và tiền ẩn diễn biến phức tạp.

Địa bàn trọng điểm là tuyến biên giới, cửa khẩu đường bộ. Với đặc điểm đường biên giới trải dài, địa hình phức tạp, tiếp giáp với 3 nước: Trung Quốc, Lào và Campuchia, các đối tượng sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới với nhiều chủng loại hàng khác nhau. Điển hình là địa bàn các tỉnh: Quảng Ninh, Lạng Sơn, Lào Cai, Cao Bằng, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị An Giang, Long An, Tây Ninh, Kiên Giang…

Hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép chủ yếu là các mặt hàng: hàng bách hóa tiêu dùng, vật liệu xây dựng, đồ điện tử và mặt hàng tiêu dùng thiết yếu trong dịp Tết Nguyên đán như: thuốc lá, rượu, bia, bánh kẹo, hoa quả, thực phẩm, gia súc, gia cầm...

Đặc biệt, trước dịp Tết Nguyên đán, tình trạng vận chuyển trái phép, tàng trữ mặt hàng pháo nổ dự báo diễn phức tạp, các đối tượng ngày càng liều lĩnh khi vận chuyển pháo với số lượng lớn.

Một địa bàn trọng điểm khác là các Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Tân Sơn Nhất và Đà Nẵng; bưu điện quốc tế, chuyển phát nhanh tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và các thành phố lớn. Mặt hàng vi phạm chủ yếu bao gồm: sản phẩm động vật hoang dã quý hiếm, ngoại tệ, mỹ phẩm, tân dược, thực phẩm chức năng, thời trang cao cấp, thiết bị công nghệ, rượu ngoại, thuốc lá, xì gà...

Tuyến đường biển, cảng biển, cảng sông quốc tế, đặc biệt là khu vực cảng biển TP. Hải Phòng, Quảng Ninh, TP. Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu, vùng biển Đông Bắc và Miền Trung cũng là địa bàn trọng điểm về buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu.

Trước những nguy cơ tiềm ẩn như ông chia sẻ, ngành Hải quan đã có những giải pháp gì để chủ động đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, đặc biệt là thời điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán, thưa ông?

Hiện nay, Tổng cục Hải quan đã ban hành Kế hoạch cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trước, trong và sau tết Nguyên đán Tân sửu 2021. Trong đó, tập trung chỉ đạo các đơn vị thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả nhiều giải pháp:

Thứ nhất, tăng cường tuần tra, kiểm soát nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các đối tượng buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Tập trung kiểm soát chặt nhóm các mặt hàng cấm, hàng hóa ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, hàng giả, hàng kém chất lượng... các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu trong dịp tết Nguyên đán như: thuốc lá, rượu, bia, bánh kẹo, hoa quả, thực phẩm, gia súc, gia cầm... hàng cấm như ma túy, pháo nổ...

Thứ hai, tăng cường công tác thu thập xử lý thông tin, chủ động xây dựng kế hoạch phòng ngừa, kịp thời xác lập chuyên án, bắt giữ, xử lý các vụ việc vi phạm.

Thứ ba, chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng như công an, biên phòng, cảnh sát biển, kiểm lâm, quản lý thị trường... chia sẻ thông tin, nắm tình hình, tuần tra kiểm soát, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các đối tượng buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất và kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng cấm...

Cùng với đó là triển khai các biện pháp tăng cường thực hiện phòng chống dịch Covid-19 theo Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 28/01/2021 của Thủ tướng Chính phủ, kết hợp vừa chống dịch vừa thực hiện tốt các nhiệm vụ chuyên môn được giao.

Trân trọng cảm ơn ông!