Chứng khoán Thổ Nhĩ Kỳ giảm sâu sau vụ bắn hạ máy bay Nga
Vụ bắn rơi máy bay chiến đấu của Nga ở ngay gần biên giới lãnh thổ với Syria đã ngay lập tức ảnh hưởng mạnh mẽ đến thị trường Thổ Nhĩ Kỳ. Đồng lira và nhiều loại cổ phiếu nội địa nước này giảm sâu ngay phiên giao dịch ngày 24/11 (giờ châu Âu).
Thổ Nhĩ Kỳ cho biết họ đã bắn hạ máy bay cường kích Su-24 của Nga vì vi phạm không phận nước này, sau khi đã phát đi tín hiệu cảnh báo 10 lần trong vòng 5 phút.
Hành động này khiến Nga hết sức giận giữ. Tổng thống Putin khẳng định: “máy bay của Nga bay cách biên giới 1km, bên trong không phận Syria”, đồng thời gọi vụ việc là một “cú đâm sau lưng” của Ankara.
Sự kiện này ngay lập tức khiến cho các thị trường chứng khoán châu Âu đồng loạt giảm điểm, trong đó cổ phiếu của Thổ Nhĩ Kỳ và Nga chao đảo mạnh nhất. Đồng Lira giảm giá trị gần 1% so với đồng USD. Đơn vị tiền tệ của Thổ Nhĩ Kỳ đã giảm khoảng 19% so với đồng Dollar Mỹ kể từ đầu năm nay, làm cho đây trở thành một trong những đồng tiền kém hiệu quả nhất trong số các thị trường mới nổi.
Ngoài ra, chỉ số chứng khoán Borsa Istanbul có lúc sụt đến 3% trong ngày 24/11, và kết thúc phiên giao dịch giảm 1,4% xuống mức thấp nhất trong 1 tháng qua.
Trong khi đó, tại Nga đồng Ruble cũng giảm 0,2% so với USD. Thời điểm 18:00 (giờ Moskva), chỉ số MICEX mất tới 3,3%, còn chỉ số RTS giảm 3,56%. Chứng khoán châu Âu cũng không tránh khỏi ‘vạ lây’ do hành động ở Thổ Nhĩ Kỳ. Chỉ số FTSE tại London giảm 1,19% lúc 15:00 GMT. Các thị trường tại Pháp và Đức cũng mất lần lượt là 1,9% và 1,42%.
“Sự việc này chắc chắn sẽ gây ảnh hưởng đáng kể. Các thị trường đã đồng loạt có phản ứng lại: đồng Lira và Ruble cũng như chứng khoán của 2 nước Thổ Nhĩ Kỳ và Nga sẽ tiếp tục mất điểm trong những ngày tới” - Liza Ermolenko, nhà kinh tế học chuyên nghiên cứu về các thị trường mới nổi ở tổ chức Capital Economics nhận xét.
Việc Ankara cho phép tiêm kích đa nhiệm F-16 bắn rơi máy bay Nga nhiều khả năng sẽ làm xấu đi tình hình vốn đã rất căng thẳng ở Trung Đông. Từ đầu năm đến nay, nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỹ chịu cảnh đình trệ, với những cuộc biểu tình và bạo động giữa những người ủng hộ chính phủ với phe đối lập nổ ra liên miên.
Đầu tháng 11 vừa qua, chiến thắng của Đảng cầm quyền AKP trong cuộc bầu cử trước kỳ hạn vừa tạm thời làm những xung đột ở đất nước này lắng xuống, thì sau sự việc hôm qua bạo động có thể sẽ lại leo thang.
Tỉ lệ tăng trưởng của Thổ Nhĩ Kỳ đã giảm mạnh trong những năm gần đây. Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) dự báo kinh tế nước này sẽ chỉ tăng trưởng 3,1% trong năm nay, và 3,6% vào 2016. Đây là những con số thấp hơn rất nhiều so với mức dự đoán 9% từng được tổ chức này đưa ra hồi những năm 2010, 2011.
Bên cạnh đó, chính phủ mới ở quốc gia này cũng cần chuẩn bị tinh thần cho những “cú shock” có thể sẽ diễn ra nếu nước Mỹ tăng lãi suất ngay tháng 12 tới đây. Nguyên nhân là bởi Thổ Nhĩ Kỳ đang có những khoản vay khổng lồ tính bằng đồng USD, và cán cân thương mại hàng hóa của nước này nghiêng hẳn về nhập siêu.
Nếu Cục dữ trữ Liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất đồng USD, Ankara sẽ càng thêm ‘đau đầu’ với khoản nợ ngắn hạn nước ngoài gần 125 tỷ USD, tương đương 8% GDP Thổ Nhĩ Kỳ.