Theo Bộ Tài chính, cơ sở pháp lý để triển khai áp dụng hoá đơn với trường hợp bán lẻ xăng dầu đã khá đầy đủ. Theo đó, khoản 1 Điều 90 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 ngày 13/6/2019 quy định nguyên tắc lập, quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử nêu rõ: Khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, người bán phải lập hóa đơn điện tử để giao cho người mua theo định dạng chuẩn dữ liệu và phải ghi đầy đủ nội dung theo quy định của pháp luật về thuế, pháp luật về kế toán, không phân biệt giá trị từng lần bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ.

Cùng với đó, điểm i khoản 4 Điều 9 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP 19/10/2020 của Chính phủ về hóa đơn, chứng từ quy định: Thời điểm lập hóa đơn điện tử đối với trường hợp bán xăng dầu tại các cửa hàng bán lẻ cho khách hàng là thời điểm kết thúc việc bán xăng dầu theo từng lần bán. Người bán phải đảm bảo lưu trữ đầy đủ hóa đơn điện tử đối với trường hợp bán xăng dầu cho khách hàng là cá nhân không kinh doanh, cá nhân kinh doanh và đảm bảo có thể tra cứu khi cơ quan có thẩm quyền yêu cầu.

Điểm c khoản 14 Điều 10 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP về nội dung của hóa đơn quy định: Đối với hóa đơn điện tử bán xăng dầu cho khách hàng là cá nhân không kinh doanh thì không nhất thiết phải có các chỉ tiêu tên hóa đơn, ký hiệu mẫu số hóa đơn, ký hiệu hóa đơn, số hóa đơn; tên, địa chỉ, mã số thuế của người mua, chữ ký điện tử của người mua; chữ ký số, chữ ký điện tử của người bán, thuế suất thuế giá trị gia tăng.

Đáng chú ý, điểm a khoản 3 Điều 22 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP của Chính phủ về phương thức và thời điểm chuyển dữ liệu hóa đơn điện tử quy định: Riêng đối với trường hợp bán xăng dầu cho khách hàng thì người bán tổng hợp dữ liệu tất cả các hóa đơn bán xăng dầu trong ngày theo từng mặt hàng để thể hiện trên bảng tổng hợp dữ liệu hóa đơn điện tử và chuyển bảng tổng hợp dữ liệu hóa đơn điện tử này ngay trong ngày.

Như vậy, theo quy định tại Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 thì kể từ ngày 1/7/2022, các quy định về hoá đơn, chứng từ sẽ chính thức được áp dụng. Triển khai quy định nêu trên, cùng sự ủng hộ, đồng hành của người dân và cộng đồng doanh nghiệp, từ ngày 1/7/2022, toàn bộ các doanh nghiệp, tổ chức trên cả nước đã thực hiện phát hành hóa đơn điện tử.

Đối với việc phát hành hóa đơn điện tử theo từng lần bán lẻ xăng dầu và hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, ngành Thuế đang tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện việc sử dụng hóa đơn điện tử, giúp người dân, doanh nghiệp hiểu rõ về lợi ích và trách nhiệm, hiệu quả của việc sử dụng hóa đơn điện tử, nâng cao ý thức tuân thủ của người nộp thuế về nghĩa vụ chấp hành pháp luật về thuế. Đồng thời, tăng cường phối hợp giữa cơ quan ban, ngành địa phương trong việc rà soát, xử lý vi phạm đối với các cơ sở kinh doanh không xuất hóa đơn kịp thời cho người mua khi cung cấp hàng hóa bảo đảm đúng quy định pháp luật.

Bộ Tài chính cũng thông tin thêm, trong quá trình xây dựng Nghị định số 123/2020/NĐ-CP, bao gồm quy định về “Thời điểm lập hóa đơn điện tử đối với trường hợp bán xăng dầu tại các cửa hàng bán lẻ cho khách hàng là thời điểm kết thúc việc bán xăng dầu theo từng lần bán”, Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) là cơ quan chủ trì đã lấy ý kiến các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, đồng thời lấy ý kiến rộng rãi và tổng hợp, trình các cấp có thẩm quyền thẩm định và xem xét, thông qua đảm bảo đúng trình tự, thủ tục được quy định tại Luật số 17/2008/QH12 về ban hành văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản hướng dẫn. Trong đó, tại Văn bản số 1394/BTC-PC ngày 02/03/2020 góp ý Dự thảo Nghị định quy định về hóa đơn, chứng từ, Bộ Công Thương không có ý kiến về nội dung quy định về thời điểm lập hóa đơn điện tử đối với trường hợp bán lẻ xăng dầu nêu trên.

Mới đây, tại Công điện số 1123/CĐ-TTg ngày 18/11/2023, Thủ tướng Chính phủ cũng đã yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Thông tin và Truyền thông, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai ngay các giải pháp phù hợp, khả thi, hiệu quả để giám sát chặt chẽ, tăng cường thanh tra, kiểm tra việc phát hành và sử dụng hóa đơn điện tử, đặc biệt là trong việc lập hóa đơn điện tử tại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu cho các khách hàng theo từng lần bán hàng, bảo đảm đúng quy định pháp luật, xử lý nghiêm nếu không thực hiện hoặc cố tình không thực hiện.

Đồng thời, triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp phòng, chống gian lận về hóa đơn điện tử; tăng cường phối hợp với cơ quan Công an và các bộ, cơ quan liên quan để phát hiện kịp thời hành vi vi phạm pháp luật và xử lý kịp thời, nghiêm theo quy định. 

Thủ tướng Chính phủ cũng giao Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quán triệt đầy đủ, kịp thời các quan điểm, nhận thức về trách nhiệm thực hiện chuyển đổi số tại địa phương, trong đó xác định việc áp dụng hóa đơn điện tử là một trong các giải pháp bắt buộc rất quan trọng để thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số, nhất là đối với các hóa đơn điện tử về điện, xăng dầu…

Bên cạnh đó, tăng cường chỉ đạo sát sao các Sở, ngành phối hợp chặt chẽ, đồng hành cùng cơ quan thuế tại địa phương trong công tác tuyên truyền, kiểm tra, thanh tra, quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong quản lý thuế và xử lý nghiêm theo quy định pháp luật đối với các trường hợp có quy định sử dụng hóa đơn điện tử mà không thực hiện.