Để qua mặt cơ quan chức năng, tội phạm ma túy ngày càng có nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt.

Liên tiếp những tháng đầu năm 2024, trên bãi biển của các tỉnh miền trung và miền nam, người dân và các lực lượng chức năng phát hiện lượng lớn chất ma túy trôi dạt trên bờ biển, chủ yếu là cocaine. Thực tế quá trình đấu tranh với tội phạm ma túy cho thấy, cocaine ở thị trường Đông Nam Á không tiêu thụ, các đối tượng đã lợi dụng tuyến đường biển để vận chuyển ma túy qua Việt Nam để mang sang các nước khác tiêu thụ.

Phương thức, thủ đoạn mới

Ngày 1/4 vừa qua, tại bãi tắm Đồi Dương, La Gi, tỉnh Bình Thuận, người dân phát hiện một túi xách có 25 gói nhỏ, tổng cộng có khoảng 25 kg ma túy trôi dạt vào bờ. Trước đó, ở thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, người dân phát hiện và thu giữ 42 gói, tương ứng với 42 kg ma túy. Tại tỉnh Tiền Giang, trong ba ngày 29 đến 31/3/2024, tại khu vực biển Gò Công, người dân phát hiện, nhặt tổng cộng 84 gói hình chữ nhật, mỗi gói có trọng lượng khoảng 1 kg.

Chỉ 10 ngày trong tháng 1/2024, người dân và lực lượng chức năng tỉnh Quảng Ngãi đã phát hiện gần 300 gói vật thể nghi ma túy trôi dạt vào bờ biển xã Bình Hải, huyện Bình Sơn. Từ các vụ việc ma túy trôi dạt trên biển gần đây càng cho thấy đã diễn ra hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép ma túy diễn ra trên biển với số lượng lớn.

Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Quang, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an (C04) cho biết, số ma túy nêu trên chủ yếu là cocaine được đóng thành từng bánh, trọng lượng 1 kg. Đây là điều khác với các loại ma túy khác mua bán ở Đông Nam Á và các quốc gia trong khu vực. Đáng chú ý, ở một số vụ, những gói cocaine được đóng gói và gắn thiết bị định vị, chứng tỏ các đối tượng thả ma túy để các đối tượng khác trục vớt ma túy đi tiêu thụ. Đây là phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm ma túy.

Với đặc điểm tuyến đường biển của nước ta trải dài, có rất nhiều tàu, thuyền của các nước qua lại, thêm vào đó là tàu thuyền đánh cá của người dân, lợi dụng thực tế này, các đối tượng sử dụng tàu, cải trang tàu đánh cá để theo dõi, giám sát lực lượng chức năng để cảnh giới cho các đối tượng vận chuyển ma túy tránh điểm có lực lượng tuần tra trong quá trình vận chuyển ma túy.

Qua bắt giữ, khám xét các tàu cá nước ngoài nghi vấn liên quan ma túy cho thấy, các đối tượng, đường dây tội phạm ma túy nước ngoài thường thuê người đóng hàng, giao dịch qua mạng xã hội, sử dụng tàu đánh cá xa bờ, không cắm cờ quốc tịch, không bật định vị AIS, để vận chuyển, giao nhận ma túy ở các tọa độ thống nhất trước trên biển.

Việc giao nhận ma túy được thực hiện vào ban đêm, khi thời tiết xấu. Có thể đánh giá đây là một thủ đoạn mới của tội phạm ma túy quốc tế hoạt động trên biển. Ngoài ra, tội phạm ma túy còn lợi dụng việc Việt Nam đang đẩy mạnh xuất nhập khẩu hàng hóa, với lượng hàng hóa qua cửa khẩu rất lớn. Các đối tượng vận chuyển ma túy bằng đường bộ, tập kết ở Việt Nam, sau đó đóng gói, cất giấu, trà trộn lẫn trong hàng hóa xuất khẩu (hạt nhựa, thức ăn gia súc, phế liệu…) đưa xuống cảng biển lớn để vận chuyển đi các nước.

Theo đánh giá từ các lực lượng chức năng, hiện công tác phòng chống tội phạm ma túy trên biển gặp nhiều khó khăn xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Địa bàn trên biển rất rộng, diễn biến thời tiết phức tạp, điều kiện địa hình trống trải, rất khó để ngụy trang, tiếp cận tàu thuyền nghi vấn và triển khai nghiệp vụ cơ bản.

Bên cạnh đó, quân số của lực lượng chuyên trách phòng chống tội phạm ma túy còn mỏng, kinh nghiệm đấu tranh với tội phạm ma túy trên biển có mặt còn hạn chế. Ngoài ra, việc thiếu thông tin về đường dây, đối tượng phạm tội về ma túy, đặc biệt là thông tin về đường dây tội phạm ma túy xuyên quốc gia liên quan tuyến đường biển, dẫn đến khó triển khai các biện pháp công tác nghiệp vụ cơ bản và xác lập các chuyên án, vụ án đấu tranh trên biển.

Nâng cao ý thức người dân

Hiện tượng ma túy trôi dạt trên biển được nhiều người dân phát hiện và giao nộp cho lực lượng chức năng đã xuất hiện từ nhiều năm trước, tuy nhiên không ồ ạt với số lượng ngày càng lớn như hiện nay. Có một thực tế, một số người dân vì thiếu hiểu biết, hám lợi khi phát hiện ma túy đã tự ý cất giấu và đây là hành động vi phạm pháp luật hình sự đặc biệt nghiêm trọng.

Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Quang cảnh báo và đề nghị người dân nâng cao ý thức trách nhiệm, ý thức tuân thủ pháp luật, khi phát hiện vật nghi ma túy trôi dạt vào bờ biển nhanh chóng báo cho các cơ quan chức năng (công an, bộ đội biên phòng) và chính quyền cơ sở ở nơi gần nhất, tuyệt đối không được cất giấu hoặc mua bán, vì đây là hành vi vi phạm pháp luật hình sự.

Thời gian tới, trước áp lực của tình hình tội phạm ma túy trên thế giới và khu vực, cộng thêm những tác động tiêu cực của nền kinh tế, dự báo, tình hình tội phạm ma túy trong nước tiếp tục diễn biến phức tạp. Dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, lãnh đạo Bộ Công an, C04 tích cực áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, từng bước phối hợp lực lượng chức năng, đấu tranh, ngăn chặn tội phạm ma túy lợi dụng tuyến đường biển để mua bán trái phép chất ma túy.

Theo cơ quan công an, không loại trừ vẫn còn một lượng ma túy đang trôi dạt trên biển, vì các đường dây vận chuyển trái phép ma túy bằng tàu biển thường có số lượng rất lớn, từ vài trăm ki-lô-gam đến hàng tấn.

C04 yêu cầu lực lượng phòng chống ma túy các địa phương cần phối hợp chặt chẽ với lực lượng phòng chống ma túy của bộ đội biên phòng, hải quan, cảnh sát biển đẩy mạnh tuyên truyền để các ngư dân, người dân ven biển nhận biết và cam kết khi phát hiện các bao, gói chứa chất nghi là ma túy cần trình báo, giao nộp ngay cho lực lượng chức năng.

C04 cũng tăng cường phối hợp cơ quan phòng chống ma túy các nước và vùng lãnh thổ ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương có vùng biển lân cận như: Thái Lan, Campuchia, Myanmar, Đài Loan (Trung Quốc) và Cơ quan phòng, chống ma túy Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DEA) tiếp tục xác minh số ma túy trôi dạt trên biển, ngăn chặn ma túy từ sớm, từ xa, từ nơi xuất phát.