Xung quanh câu chuyện đăng ký bảo hộ thương hiệu sản phẩm của Việt Nam tại thị trường nước ngoài, Thương vụ Việt Nam tại Vương quốc Anh và Bắc Ailen cho rằng, việc đăng ký nhãn hiệu thương mại tại Anh sẽ giúp các doanh nghiệp được bảo vệ tên của sản phẩm hoặc dịch vụ. Đồng thời, thực hiện hành động pháp lý chống lại bất kỳ ai muốn sử dụng thương hiệu mà không có sự cho phép của doanh nghiệp, đặc biệt là những đối tượng làm hàng giả, hàng nhái.

Sau Mỹ, đến lượt thị trường Australia, gạo ngon Việt Nam tiếp tục có nguy cơ bị doanh nghiệp khác nộp đơn xin bảo hộ nhãn hiệu gạo ST24, ST25. Đây không phải là lần đầu tiên thương hiệu Việt bị “đánh cắp”. Để tránh tình trạng “mất bò mới lo làm chuồng”, các chuyên gia cho rằng, doanh nghiệp Việt cần nắm bắt thủ tục đăng ký nhãn hiệu thương mại ở từng thị trường.

Với thị trường Anh, hiện gạo Việt Nam được bán tại quốc gia này với các thương hiệu như: Longdan, Golden Lotus, Buffalo (của Longdan Supermarket), Green Dragon (của Westmill UK) và Red Ant (của MediFood).

Tuy nhiên, phần lớn gạo Việt Nam tại Anh mang thương hiệu của nhà phân phối, chứ không mang thương hiệu của vùng trồng lúa, hay thương hiệu của nhà xuất khẩu.

Để có thể tạo ra đột phá thị trường lớn hơn nữa và tăng cường vị thế bền vững cho hạt gạo Việt Nam trên thị trường Anh cũng như các thị trường lớn khác, Thương vụ Việt Nam tại Anh cho rằng, ngành lúa gạo Việt Nam cần triển khai một chiến lược thương hiệu phù hợp với từng thị trường. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần biết thủ tục đăng ký nhãn hiệu thương hiệu tại Anh.

Theo ông Nguyễn Cảnh Cường – Tham tán thương mại Việt Nam tại Vương quốc Anh và Bắc Ailen, với việc đăng ký thương hiệu của mình, doanh nghiệp có thể thực hiện hành động pháp lý chống lại bất kỳ ai sử dụng thương hiệu, mà không có sự cho phép của chính doanh nghiệp, nhất là những đối tượng làm hàng giả hay hàng nhái.

“Ngoài ra, việc đặt biểu tượng ® bên cạnh thương hiệu chính là cách xác thực thương hiệu đó là của chính doanh nghiệp mình và cảnh báo người khác không nên sử dụng nó”- ông Nguyễn Cảnh Cường thông tin thêm và nhấn mạnh, nếu các doanh nghiệp Việt Nam có nhu cầu đăng ký nhãn hiệu thương mại tại Anh có thể gửi email tới uk@moit.gov.vn để được hỗ trợ.

Để đăng ký nhãn hiệu, theo Thương vụ Việt Nam tại Anh, cần kiểm tra thương hiệu có đủ điều kiện làm nhãn hiệu thương mại hay không. Cụ thể, thương hiệu phải là duy nhất, bao gồm từ ngữ, âm thanh, biểu tượng, màu sắc, sự kết hợp của các yếu tố trên.

Đặc biệt, thương hiệu không được chứa nội dung xúc phạm, như chứa các từ chửi thề hoặc hình ảnh khiêu dâm; hay mô tả hàng hóa hoặc dịch vụ mà nó sẽ liên quan, như từ "cotton" không thể là nhãn hiệu thương mại cho một công ty dệt bông.

Ngoài ra, doanh nghiệp đăng ký nhãn hiệu thương mại thì thương hiệu không được gây hiểu lầm, như sử dụng từ "hữu cơ" cho hàng hóa không phải là hữu cơ; là hình ảnh 3 chiều được kết hợp với nhãn hiệu thương mại của bạn, ví dụ như hình quả trứng đối với trứng; hay thương hiệu quá phổ biến và không khác biệt, chẳng hạn như một câu nói đơn giản như "chúng tôi dẫn đường – we lead the way " và trông quá giống với các biểu tượng quốc gia như cờ hoặc quốc huy theo các nguyên tắc của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới.

Đối với việc kiểm tra thương hiệu của doanh nghiệp đã được đăng ký chưa, ông Nguyễn Cảnh Cường lưu ý, trước khi nộp đơn, doanh nghiệp phải tìm trong cơ sở dữ liệu nhãn hiệu xem đã có ai đăng ký nhãn hiệu giống hệt hoặc tương tự cho hàng hóa hoặc dịch vụ của họ giống hoặc tương tự sản phẩm của bạn hay không.

“Phải kiểm tra với Phòng đăng ký nhãn hiệu của Liên minh châu Âu trên trang web của Văn phòng Sở hữu trí tuệ Liên minh châu Âu để biết xem có bất kỳ đơn đăng ký nào ở Liên minh châu Âu 'đang chờ xử lý' vào ngày 1/1/2021, vì những đơn đăng ký này luôn được ưu tiên hơn đơn đăng ký của doanh nghiệp nộp sau” - ông Nguyễn Cảnh Cường cho hay.

Doanh nghiệp cũng có thể yêu cầu chủ sở hữu nhãn hiệu hiện có cho phép đăng ký nhãn hiệu của bạn. Họ phải cung cấp một ‘thư đồng ý’, sau đó doanh nghiệp phải gửi thư này cùng với đơn đăng ký của mình. Hoặc doanh nghiệp có thể sử dụng luật sư về nhãn hiệu thương mại để giúp xác minh các thông tin nêu trên và nộp đơn đăng ký nhãn hiệu. Doanh nghiệp có thể tìm kiếm các nhãn hiệu thương mại tương tự với nhãn hiệu doanh nghiệp định đăng ký nhưng trong các lĩnh vực khác trong trang web này.

Trong trường hợp doanh nghiệp đã có các phiên bản tương tự của nhãn hiệu thương mại, doanh nghiệp có thể đăng ký hàng loạt cho tối đa 6 nhãn hiệu. “Tuy nhiên, tất cả các nhãn hiệu phải nhìn giống nhau, âm thanh như nhau, có nội dung (ý nghĩa) giống nhau, và bất kỳ sự khác biệt nào nếu có phải là rất nhỏ” - ông Nguyễn Cảnh Cường lưu ý.

Ngoài ra, doanh nghiệp không thể thay đổi thương hiệu của mình sau khi đã đăng ký và phí đăng ký không được hoàn lại. Doanh nghiệp sẽ nhận được phản hồi về đơn đăng ký của mình (được gọi là 'báo cáo kiểm tra') trong vòng 12 tuần.

Doanh nghiệp có thể đăng ký online theo link https://trademarks.ipo.gov.uk/ipo-apply. Thương vụ Việt Nam tại Anh cho biết, chi phí đăng ký phải trả là 100 Bảng Anh cho chi phí ban đầu và cộng thêm 50 Bảng Anh cho mỗi phân loại bổ sung. Với đơn đăng ký hàng loạt cho 3 nhãn hiệu trở lên sẽ phải trả thêm £50 cho mỗi nhãn hiệu.

Doanh nghiệp cũng có thể đăng ký theo mẫu giấy theo link nếu muốn nộp đơn qua đường bưu điện, phí phải trả là 200 Bảng Anh, cộng với 50 Bảng Anh cho mỗi loại bổ sung.

Sau khi thương hiệu được đăng ký, doanh nghiệp phải báo cáo bất kỳ thay đổi nào đối với tên, địa chỉ hoặc địa chỉ email. Doanh nghiệp có thể phản đối các nhãn hiệu của người khác, nếu chúng giống hoặc tương tự với nhãn hiệu của bạn; có thể bán, tiếp thị, cấp phép và thế chấp nhãn hiệu thương mại của mình. Thương hiệu của doanh nghiệp sẽ tồn tại trong 10 năm, sau đó có thể gia hạn thêm.

Đối với thương hiệu chưa đăng ký, Thương vụ Việt Nam tại Anh cho biết, các doanh nghiệp có thể ngăn hay phản đối người khác sử dụng một thương hiệu tương tự với nhãn hiệu của doanh nghiệp trên hàng hóa và dịch vụ của họ ngay cả khi doanh nghiệp chưa đăng ký nhãn hiệu của mình.

“Tuy nhiên, việc này khó hơn nhiều việc bảo vệ một nhãn hiệu đã đăng ký. Trong các trường hợp như vậy, doanh nghiệp sẽ cần tư vấn pháp lý từ luật sư thương hiệu. Để bảo vệ thành công 1 nhãn hiệu thương mại chưa đăng ký, doanh nghiệp cần chứng minh nhãn hiệu đó là của doanh nghiệp đã được xây dựng sự tín nhiệm của khách hàng gắn với nhãn hiệu đó. Đồng thời phân tích rõ sự tổn hại của doanh nghiệp từ việc người khác sử dụng nhãn hiệu của doanh nghiệp” - ông Nguyễn Cảnh Cường nhấn mạnh.