Xuất siêu 2,8 tỷ USD

Số liệu mới nhất của Tổng cục Thống kê cho thấy, trong quý I/2020, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 115,34 tỷ USD, giảm 0,7% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 0,5%, nhập khẩu giảm 1,9%; xuất siêu quý I năm nay ước tính đạt 2,8 tỷ USD.

Cụ thể, trong tháng 3/2020, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu ước tính đạt 20 tỷ USD, giảm 4,1% so với tháng trước. Tính chung quý I/2020, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu ước tính đạt 59,08 tỷ USD, tăng 0,5% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước đạt 18,65 tỷ USD, tăng 8,7%, chiếm 31,6% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 40,43 tỷ USD, giảm 2,9%, chiếm 68,4%. 

Trong quý I, cả nước có 8 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 70,6% tổng kim ngạch xuất khẩu. Trong đó điện thoại và linh kiện có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất, đạt 12,4 tỷ USD, chiếm 20,9% tổng kim ngạch xuất khẩu, tăng 2% so với cùng kỳ năm trước. Các mặt hàng còn lại là điện tử, máy tính và linh kiện; hàng dệt may; máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng; giày dép; gỗ và sản phẩm gỗ; phương tiện vận tải và phụ tùng; thủy sản.

Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 15,5 tỷ USD, tăng 16,2% so với cùng kỳ năm trước. Tiếp đến là thị trường Trung Quốc, EU, ASEAN, Nhật Bản, Hàn Quốc…

Kim ngạch hàng hóa nhập khẩu tháng 3 ước tính đạt 19 tỷ USD, tăng 2,3% so với tháng trước. Tính chung quý I/2020, kim ngạch hàng hóa nhập khẩu ước tính đạt 56,26 tỷ USD, giảm 1,9% so với cùng kỳ năm trước, trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 23,08 tỷ USD, giảm 3,4%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt 33,18 tỷ USD, giảm 0,8%. Trong quý I có 14 mặt hàng nhập khẩu đạt trị giá trên 1 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 72,9% tổng kim ngạch nhập khẩu.

Ước tính cán cân thương mại hàng hóa thực hiện tháng 3 xuất siêu 1 tỷ USD. Tính chung quý I/2020, cán cân thương mại hàng hóa tiếp tục xuất siêu 2,8 tỷ USD (cùng kỳ năm trước xuất siêu 1,5 tỷ USD), trong đó khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 4,4 tỷ USD; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) xuất siêu 7,2 tỷ USD.

Đối với xuất, nhập khẩu dịch vụ, trong quý I/2020, kim ngạch xuất khẩu dịch vụ ước tính đạt 3,34 tỷ USD, giảm 19,6% so với cùng kỳ năm trước, trong đó dịch vụ du lịch đạt 2,4 tỷ USD (chiếm 71,9% tổng kim ngạch), giảm 18,6%; dịch vụ vận tải đạt 510 triệu USD (chiếm 15,3%), giảm 31,9%.

Trong khi đó, kim ngạch nhập khẩu dịch vụ quý I ước tính đạt 4,27 tỷ USD, giảm 4,9% so với cùng kỳ năm trước, trong đó dịch vụ vận tải đạt 2 tỷ USD (chiếm 46,8% tổng kim ngạch), giảm 7%; dịch vụ du lịch đạt 1,4 tỷ USD (chiếm 31,6%), giảm 2,9%.

Như vậy, trong quý I/2020, nhập siêu dịch vụ là 930 triệu USD, tăng so với 335 triệu USD của cùng kỳ năm trước, bằng 27,8% kim ngạch xuất khẩu dịch vụ.

Đồng bộ các giải pháp trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp

Thời gian qua, với tinh thần không chủ quan với dịch Covid-19, các bộ, ngành liên quan đã khẩn trương triển khai nhiều giải pháp như: Khơi thông xuất khẩu, đặc biệt là xử lý các vấn đề ở các cửa khẩu để thúc đẩy lưu thông xuất nhập khẩu với Trung Quốc; Tìm thị trường thay thế cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam…

Theo các chuyên gia kinh tế, tới đây, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 có thể ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế - xã hội nói chung và hoạt động xuất nhập khẩu nói riêng, các bộ, ngành liên quan, trực tiếp là Bộ Công Thương cần tiếp tục chủ động làm việc với các Hiệp hội ngành hàng, các Tập đoàn, Tổng công ty, các doanh nghiệp FDI để đánh giá hoạt động sản xuất, xuất khẩu; đề xuất các giải pháp với Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan để tháo gỡ khó khăn trong hoạt động sản xuất, xuất khẩu; khai thông dòng lưu chuyển hàng hóa. Tiếp tục chỉ đạo các Thương vụ tiếp tục tìm kiếm các thị trường mới cho doanh nghiệp và hàng hóa xuất nhập khẩu...

Bên cạnh đó, cần chú trọng khai thác các lợi thế từ việc tham gia các hiệp định thương mại tự do. Thống kê cho thấy, trong năm 2019, mặc dù Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đưa vào thực thi chưa đủ 1 năm, kim ngạch của Việt Nam với các nước trong thị trường CPTPP có mức tăng trưởng khá, đặc biệt 2 thị trường trước đây chưa có Hiệp định thương mại tự do là Canada và Mexico đều tăng ở mức từ 26-29%.

Trước đây, với tổng thể thị trường CPTPP, Việt Nam nhập siêu ở mức 0,9 tỷ USD, năm 2019 xuất siêu 1,6 tỷ USD. Kết quả này cho thấy, tăng trưởng xuất khẩu năm 2019 của cả nước có sự đóng góp tích cực của quá trình thực thi CPTPP. Do vậy, việc tiếp tục tận dụng lợi thế từ các Hiệp định thương mại tự do mà nước ta đang tham gia như CPTPP hay Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) là vô cùng quan trọng. Trong đó, cần coi trọng Hiệp định EVFTA để tập trung nghiên cứu ban hành các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thực thi các cam kết của Hiệp định này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp khai thác có hiệu quả cơ hội trong thời gian tới.