GDP là điểm nổi bật của quý I

Trong phiên họp báo Chính phủ tháng 3/2015 chiều nay (1/4), Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên cho biết, kết quả GDP quý I đạt 6,03% được Chính phủ đánh giá là một điểm nổi bật trong quý. Trong điều kiện kinh tế vừa phục hồi, thì so với nhiều năm, đây là con số tăng trưởng cao, rất đáng ghi nhận. Một trong những nguyên nhân là do các bộ, ngành, địa phương đã quán triệt tinh thần của Trung ương, nghiêm túc triển khai các Nghị quyết của Quốc hội, của Chính phủ, khẩn trương đưa vào cuộc sống, nên đạt kết quả ghi nhận được bằng những con số. Sự tăng trưởng của GDP cao là nhờ đóng góp lớn từ tăng trưởng công nghiệp, nhất là công nghiệp chế biến chế tạo.

Bên cạnh đó là ổn định vĩ mô. CPI tháng 3 đã tăng trở lại sau 4 tháng âm, đặc biệt là dù giá xăng dầu cũng như một số mặt hàng có điều chỉnh nhưng không ảnh hưởng lớn. Các cân đối lớn cơ bản ổn định.

Tại cuộc họp báo, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm cho biết, tốc độ tăng trưởng quý I hằng năm thường thấp, còn quý I năm nay có tốc độ tăng trưởng cao so với những năm khác. Điều đó thể hiện dấu hiệu rằng nền kinh tế của chúng ta đang phục hồi và dần đi vào thế ổn định, phát triển.

Ông Lâm cũng giải thích rõ sự tăng trưởng cao của quý I năm nay là do 2 khu vực lớn: (1) Khu vực công nghiệp, xây dựng; (2) Các ngành dịch vụ, sản xuất kinh doanh.

Cụ thể, khu vực công nghiệp, xây dựng tăng trưởng 8,35%; đóng góp 2,82 điểm phần trăm vào mức tăng trưởng chung, cao nhất trong giai đoạn từ 2011-2014. Trong 8,35% đó thì riêng ngành công nghiệp tăng 9,01%, góp 2,61 điểm phần trăm cho tăng trưởng. Trong công nghiệp, công nghiệp khai khoáng, khai thác tăng rất mạnh. Đặc biệt, trong lĩnh vực khai khoáng thì dầu thô là lĩnh vực tăng mạnh, cụ thể là tăng 9,8%, tăng so với năm trước là 373.000 tấn. Ông Lâm cho biết, nếu tăng 1 triệu tấn/năm thì GDP tăng 0,16%. Như vậy, nếu tăng 373.000 tấn trong một quý thì làm cho tăng trưởng rất là mạnh.

Về dịch vụ, tất cả các dịch vụ kinh doanh đều có tăng trưởng tốt, ví dụ như khu vực bán buôn, bán lẻ và sửa chữa có mức tăng trưởng cao (7,11%), dịch vụ lưu trú, ăn uống tăng cao hơn cùng kỳ năm trước (5,9%); trong khi năm trước tăng 4,9%.

Ông Lâm khẳng định, Tổng cục Thống kê đã tính toán, kiểm chứng lại, qua các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô và các chỉ tiêu khác để xem sự tin cậy, tính chính xác của chỉ tiêu này như thế nào.

Có thể thấy rõ sự hợp lý của con số tăng trưởng con khi nhìn vào sản lượng điện tiêu thụ cho sản xuất. Năm nay, sản lượng điện tăng 12,8% mà điện dùng cho sản xuất năm nay tăng rất mạnh. Thống kê cho thấy điện dùng cho sản xuất của quý I/2015 tăng 17,9%; trong khi điện dùng cho sản xuất quý I/2014 là 13,6%.

Bên cạnh tính chỉ tiêu GDP theo phương pháp sản xuất, Tổng cục Thống kê còn tính theo phương pháp sử dụng, tức là tính theo tích lũy, tiêu dùng và xuất nhập khẩu. Theo đó, tổng mức bán lẻ hàng hóa và tiêu dùng dịch vụ tăng ở mức 10%. Nếu loại trừ yếu tố giá thì tăng ở mức 9,2%. Tiêu dùng cuối cùng của quý I năm nay tăng 8,67%, cao nhất so với quý I giai đoạn 2011-2014.

GDP ước tính vẫn phản ánh được bức tranh sát thực

Trả lời thắc mắc về việc thời gian công bố chỉ số thống kê của Việt Nam thường rất sớm, trước khi kết thúc quý liệu có  ảnh hưởng gì không tới độ chính xác của kết quả? Tổng cục trưởng Nguyễn Bích Lâm chỉ rõ: số liệu thống kê có 3 con số: Số ước tính, sơ bộ và chính thức.

Để phục vụ cho quản lý điều hành nền kinh tế của Chính phủ, các bộ, ngành, thì Tổng cục Thống kê thường tính và công bố chỉ số GDP vào ngày 26 của tháng cuối quý. Đó là con số ước tính. Sau đó, đến tháng 6 lại tính GDP của quý II và rà soát lại GDP của quý I. GDP rà soát lại và công bố vào tháng 6 là con số sơ bộ.

Ông Lâm lấy ví dụ của năm 2014, vào thời điểm tháng 3, khi công bố chỉ số GDP là 4,96%. Sau đó tháng 6, khi đã kết thúc quý I và có đầy đủ thông tin hơn, rà soát lại và điều chỉnh chỉ số GDP là 5,06%.

Như vậy, việc tính toán sớm như vậy để phục vụ cho hoạt động quản lý, điều hành của Chính phủ. Do chưa kết thúc quý nên độ tính cậy có mức độ của nó. Khi đầy đủ thông tin thì sẽ điều chỉnh lại. Số liệu tính toán sớm như đã nói để nhằm phục vụ công tác điều hành, nhưng vẫn phản ánh được bức tranh sát thực của nền kinh tế.