Giải pháp tài khóa nhanh chóng được triển khai, tích cực hỗ trợ phục hồi, phát triển kinh tế
Để Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội nhanh chóng đi vào cuộc sống, Bộ Tài chính đã khẩn trương triển khai các giải pháp tài khóa thuộc trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ cũng như tích cực triển khai hiệu quả các nhiệm vụ phối hợp được giao. Nhờ đó, hàng loạt các chính sách tài khóa phục vụ Chương trình đã được thực hiện hiệu quả trong thực tiễn, mang lại kết quả tích cực.
Đã miễn, giảm khoảng 22,6 nghìn tỷ đồng
Tích cực triển khai các nhiệm vụ thuộc trách nhiệm quản lý theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội, đến nay, Bộ Tài chính đã hoàn thành cơ bản việc trình cấp có thẩm quyền ban hành các chính sách về miễn, giảm, gia hạn thu ngân sách; các chính sách tín dụng qua Ngân hàng Chính sách xã hội; đảm bảo nguồn lực thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Về các chính sách thu, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành nhiều Nghị định về việc miễn, giảm thuế, gia hạn thời hạn nộp thuế, quản lý, sử dụng nguồn thu từ chuyển đổi sở hữu doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp công lập như: Nghị định số 15/2022/NĐ-CP ngày 28/01/2022 của Chính phủ hướng dẫn về chính sách miễn, giảm thuế theo Nghị quyết số 43/2022/QH13; Nghị định số 32/2022/NĐ-CP ngày 21/5/2022 gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước; Nghị định số 34/2022/NĐ-CP ngày 28/5/2022 gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2022; Nghị định số 148/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 về quản lý, sử dụng nguồn thu từ chuyển đổi sở hữu doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp công lập, nguồn thu từ chuyển nhượng vốn nhà nước...
Theo Bộ Tài chính, qua đánh giá sơ bộ 05 tháng đầu năm 2022 đã thực hiện miễn, giảm khoảng 22,6 nghìn tỷ đồng trên tổng 64 nghìn tỷ đồng dự kiến khi xây dựng Chương trình (tương đương trên 35%). Trong đó, giảm thuế suất thuế giá trị gia tăng từ 10% xuống 8% đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% theo Nghị định số 15/2022/NĐ-CP, ước thực hiện khoảng 6,6 nghìn tỷ đồng; Giảm 50% lệ phí trước bạ đối với xe ô tô, rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước theo Nghị định số 103/2021/NĐ-CP ngày 26/11/2021 của Chính phủ, ước thực hiện khoảng 6 nghìn tỷ đồng.
Các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân chịu tác động của dịch COVID-19 theo Nghị quyết số 406/NQ-UBTVQH15 ngày 19/10/2021 của Ủy ban Thường vụ quốc hội, ước thực hiện khoảng 6,5 nghìn tỷ đồng. Đã giảm 50% mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay theo Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15 ngày 31/12/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ước thực hiện khoảng 0,6 nghìn tỷ đồng; giảm mức thu 37 khoản phí, lệ phí nhằm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho đối tượng chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 theo Thông tư số 120/2021/TT-BTC ngày 24/12/2021 quy định mức thu một số khoản phí, lệ phí nhằm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho đối tượng chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, ước thực hiện khoảng 0,4 nghìn tỷ đồng. Ưu đãi thuế linh kiện ô tô, ưu đãi thuế vật tư, linh kiện nhập khẩu để sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ngành ô tô theo Nghị định số 101/2021/NĐ-CP ngày 15/11/2021 của Chính phủ khoảng 2,5 nghìn tỷ đồng.
Về các chính sách tín dụng, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành một số Nghị định, Quyết định về hỗ trợ lãi suất đối với các khoản vay tại Ngân hàng Chính sách xã hội, tín dụng đối với học sinh, sinh viên… Kết quả thực hiện đến ngày 31/5/2022, Ngân hàng Chính sách xã hội đã phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh tạo nguồn cho vay là 2,7 nghìn tỷ đồng và cho vay với dư nợ vay là 4,586 nghìn tỷ đồng.
Đảm bảo nguồn lực cho phục hồi và phát triển kinh tế
Cùng với triển khai các chính sách tài khóa, Bộ Tài chính cũng rốt ráo thực hiện các chính sách đảm bảo nguồn lực. Theo đó, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 448/QĐ-TTg ngày 12/4/2022 về việc phê duyệt Chương trình quản lý nợ công 03 năm giai đoạn 2022-2024 và Kế hoạch vay, trả nợ công năm 2022.
Ngoài ra, Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội phương án sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2021, trong đó, bổ sung 2,2 nghìn tỷ đồng cho các nhiệm vụ chi đầu tư thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế và 6,6 nghìn tỷ đồng để hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội. Riêng đối với Đề án huy động nguồn lực cho toàn bộ Chương trình, Bộ Tài chính đang tổng hợp ý kiến của các Bộ, ngành, dự kiến sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền trong tháng 6/2022...
Bên cạnh các nhiệm vụ chủ trì như báo cáo nêu trên, Bộ Tài chính đã chủ động phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng các văn bản hướng dẫn thực hiện các chính sách và tổ chức thực hiện. Theo đó, Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 11/2022/QĐ-TTg ngày 27/4/2022 về chính sách tín dụng đối với cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học dân lập, tư thục; phối hợp với Ngân hàng Nhà nước xây dựng, trình Chính phủ ban hành một số Nghị định về hỗ trợ lãi suất, chính sách tín dụng ưu đãi....
Bộ Tài chính cũng đã phối hợp với Bộ Lao động Thương binh và Xã hội trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28/3/2022 quy định về việc thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động; phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành Danh mục và mức vốn dự kiến bố trí cho các nhiệm vụ, dự án thuộc Chương trình, phương án điều hòa vốn Chương trình và vốn đầu tư công trung hạn 2021-2025.
Trong thời gian tới, sau khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt nội dung tăng chi đầu tư phát triẻn năm 2022 (do Bộ Khoa học và Đầu tư chủ trì báo cáo) và phương án sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi năm 2021, Bộ Tài chính sẽ trình cấp có thẩm quyền tổng mức và phương án huy động các nguồn lực năm 2022 để thực hiện Chương trình.
Bộ Tài chính cũng đã có văn bản gửi Bộ Lao động và Thương binh xã hội đề nghị rà soát, tổng hợp dự kiến số đối tượng được hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động theo Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và đề nghị các địa phương chủ động sử dụng nguồn lực của địa phương và chỉ đạo thực hiện chính sách quy định. Đồng thời, Bộ Tài chính đang phối hợp với Bộ Lao động và Thương binh và Xã hội sớm trình cấp có thẩm quyền cơ chế hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương.
Ngoài ra, do tác động của nhiều yếu tố khách quan như xung đột Nga - Ucraina, dịch bệnh diễn biến khó lường, trong quá trình điều hành, Bộ Tài chính sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan tập trung phân tích, đánh giá kịp thời tác động đến kinh tế - xã hội, tài chính - ngân sách nhà nước, chủ động trình cấp có thầm quyền các giải pháp phù hợp tình hình thực tế.
Việc triển khai kịp thời các giải pháp tài khóa hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế đã thể hiện tinh thần đồng hành, sát cánh cùng doanh nghiệp, người dân của Bộ Tài chính. Thông qua các giải pháp hỗ trợ để cộng đồng doanh nghiệp cũng như người dân an tâm vượt qua khó khăn, sớm khôi phục và phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh. Qua đó, sẽ đóng góp trở lại cho nền kinh tế, cho ngân sách nhà nước và cũng là thực hiện nuôi dưỡng nguồn thu ổn định, lâu dài.
Bộ Tài chính cho biết, thời gian tới, cùng với việc quyết liệt triển khai nhanh chóng, thuận lợi và hiệu quả các giải pháp đã được Quốc hội, Chính phủ ban hành, để thực hiện đồng thời các mục tiêu về hỗ trợ doanh nghiệp, về thu hút nguồn lực và đảm bảo tài chính phục vụ phát triển đất nước, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến và điều kiện thực tế, để tham mưu, báo cáo cấp có thẩm quyền các giải pháp phù hợp.