Gỡ vướng thuế giá trị gia tăng với nhà ở thuộc tài sản công và quyền sử dụng đất
Dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) đã bổ sung quy định chi tiết hai nhóm đối tượng không chịu thuế, gồm: nhà ở thuộc tài sản công bán cho người đang thuê và chuyển quyền sử dụng đất. Quy định mới nhằm đảm bảo thống nhất với Luật Nhà ở, Luật Đất đai và tháo gỡ vướng mắc trong thực tiễn áp dụng.
Làm rõ quy định đối với nhà ở thuộc tài sản công bán cho người đang thuê
Khoản 5 Điều 5 của Luật Thuế GTGT quy định rõ: “Nhà ở thuộc tài sản công do Nhà nước bán cho người đang thuê” là đối tượng không chịu thuế GTGT. Tuy nhiên, để đảm bảo thống nhất với quy định tại khoản 11 Điều 2 của Luật Nhà ở năm 2023 (trong đó xác định nhà ở thuộc tài sản công là nhà ở thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước làm đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý) thì việc cụ thể hóa khái niệm và phạm vi áp dụng trong văn bản dưới luật là điều cần thiết.
Dự thảo Nghị định đề xuất nội dung chi tiết tại khoản 5 Điều 3 như sau: “Nhà ở thuộc tài sản công do Nhà nước bán cho người đang thuê. Nhà ở thuộc tài sản công theo quy định của pháp luật về nhà ở.” Việc này nhằm đảm bảo thống nhất giữa Luật Thuế GTGT và Luật Nhà ở, đồng thời tháo gỡ các vướng mắc khi áp dụng trong thực tiễn.
Đánh giá tác động của quy định này cho thấy, Bộ Tài chính cho biết, việc cụ thể hóa không làm phát sinh thêm chi phí tuân thủ cho người nộp thuế, không ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động sản xuất, kinh doanh. Về mặt pháp lý, quy định phù hợp với thẩm quyền của Quốc hội, không vi phạm các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
Quy định chi tiết đối với chuyển quyền sử dụng đất
Một trong những nội dung quan trong trong dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Thuế GTGT đó là cụ thể hóa quy định chuyển quyền sử dụng đất là đối tượng không chịu thuế. Theo đó, tại khoản 7 Điều 5 của Luật Thuế GTGT quy định “Chuyển quyền sử dụng đất” thuộc nhóm đối tượng không chịu thuế.
Trong khi đó, khoản 12 Điều 3 Luật Đất đai năm 2024 đã xác định rõ chuyển quyền sử dụng đất là việc chuyển giao quyền sử dụng từ người này sang người khác thông qua nhiều hình thức như chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, đổi đất, hoặc góp vốn.
Dự thảo Nghị định đã tiếp cận theo hướng khớp nối định nghĩa và nội dung giữa hai luật, với đề xuất tại khoản 7 Điều 3 như sau: “Chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai.” Việc này nhằm đảm bảo tính đồng bộ, rõ ràng khi áp dụng, tránh hiểu sai hoặc phát sinh tranh cãi trong thực hiện chính sách thuế.
Theo Bộ Tài chính, tác động của quy định cũng được đánh giá là tích cực, không phát sinh thêm thủ tục, chi phí cho người nộp thuế; không gây trở ngại cho hoạt động kinh tế; đồng thời vẫn đảm bảo tính hợp pháp và thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành.
Cả hai nội dung nêu trên đều được lựa chọn đưa vào Dự thảo Nghị định theo đúng thẩm quyền mà Quốc hội đã giao, thể hiện ở khoản 5 và khoản 7 Điều 3 của Dự thảo. Đây là bước hoàn thiện cần thiết để cụ thể hóa các quy định trong Luật Thuế GTGT, đảm bảo chính sách đi vào thực tiễn một cách đồng bộ, hiệu quả và thống nhất với các lĩnh vực liên quan như nhà ở, đất đai.
Việc ban hành Nghị định này được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý rõ ràng, thuận lợi cho cả cơ quan quản lý và người dân, doanh nghiệp khi thực hiện các hoạt động liên quan đến mua bán nhà ở công và chuyển quyền sử dụng đất.
