Tại điều 26, Thông tư 52/2012/ TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành ngày 5/4/2012 về công bố thông tin trên TTCK, quy định khi các giao dịch của cổ đông nắm giữ từ 5% cổ phần của công ty đại chúng trở lên (vượt trên hoặc giảm xuống dưới ngưỡng 5%), chủ thể nguồn tin phải báo cáo với cơ quan quản lý. Cụ thể, tổ chức hoặc cá nhân giao dịch phải báo cáo với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) và các Sở Giao dịch Chứng khoán trong vòng 7 ngày kể từ khi giao dịch hoàn tất.

Theo ông Dương Văn Thanh - Phó Tổng Giám đốc thường trựcVSD, cũng tại điều 31 của Thông tư 52/2012/TT-BTC về trách nhiệm công bố thông tin của VSD, cơ quan này chỉ phải thực hiện công bố thông tin trong thời hạn 24 giờ, khi xảy ra một trong các sự kiện sau: Thông tin về việc cấp, thu hồi giấy chứng nhận thành viên lưu ký và chi nhánh; Thông tin về việc cấp giấy chứng nhận đăng ký chứng khoán lần đầu và điều chỉnh; Thông tin về việc hủy đăng ký chứng khoán; Thông tin về việc cấp, hủy, bảo lưu mã chứng khoán trong nước và mã chứng khoán định danh quốc tế; Thông tin về việc cấp mã số giao dịch cho nhà đầu tư nước ngoài; Thông tin về thực hiện quyền của các chứng khoán đã đăng ký tại VSD; Thông tin về chuyển quyền sở hữu của cổ đông sáng lập đang trong thời gian hạn chế chuyển nhượng; Công bố thông tin theo yêu cầu của UBCKNN...

Như vậy, trong trường hợp cổ phiếu xảy ra các giao dịch thỏa thuận hoặc khớp lệnh “khủng”, nếu đạt đến ngưỡng phải công bố thông tin thì trách nhiệm chính thuộc về chủ thể nguồn tin. Các quy định về công bố thông tin hiện nay đều rất cụ thể, rõ ràng và đã được đăng tải rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng…VSD không có quyền, trách nhiệm, chức năng phải thực hiện nhiệm vụ trên nếu như chưa được UBCKNN yêu cầu. Trường hợp vi phạm nguyên tắc này, VSD sẽ phạm luật về xâm phạm quyền bảo mật thông tin của nhà đầu tư.

Thực tế sau hoạt động giao dịch thỏa thuận “khủng” tại EIB, ngày 12/11/2012, Công ty Chứng khoán Ngân hàng Á Châu (ACBS) đã là chủ thể đầu tiên công bố thông tin về thay đổi tỷ lệ sở hữu của cổ đông lớn. Theo đó, ACBS đã bán 9,76 triệu cổ phiếu EIB, giảm lượng cổ phiếu nắm giữ từ 58,3 triệu đơn vị xuống còn 48,55 triệu đơn vị. Trong trường hợp nhận thấy những nghi vấn, UBCKNN có quyền thanh tra, yêu cầu VSD cung cấp các thông tin sở hữu cụ thể để có hình thức xử lý thích đáng.

Với chức năng chính là thanh toán bù trừ chứng khoán, trong quá trình thực hiện nghiệp vụ này, VSD đã phát hiện nhiều trường hợp vi phạm và đã nghiêm khắc xử lý. Chỉ trong 10 tháng đầu năm 2012, VSD đã 8 lần cảnh cáo, 3 lần đình chỉ hoạt động lưu ký, 4 lần đình chỉ hoạt động thanh toán và 2 lần thu hồi giấy chứng nhận hoạt động lưu ký của các trường hợp vi phạm, góp phần giúp TTCK hoạt động ổn định, lành mạnh, an toàn và thông suốt…

Bài đăng trên Tài chính & Đầu tư số 11-2012