Một số nội dung sửa đổi Nghị định số 156/2020/NĐ-CP trong lĩnh vực chứng khoán
Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi, bổ sung các hành vi vi phạm, nâng chế tài xử phạt... trong lĩnh vực chứng khoán nhằm bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư.

Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đang trình Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 156/2020/NĐ-CP đã được sửa đổi, bổ sung theo Nghị định số 128/2021/NĐ-CP. Trên cơ sở rà soát các quy định, Dự thảo tập trung vào các vấn đề cơ bản sau:
Thứ nhất, sửa đổi, bổ sung các hành vi và chế tài xử phạt vi phạm hành chính để đảm bảo thực thi các nội dung được sửa đổi, bổ sung của Luật Chứng khoán, Nghị định số 155/2020/NĐ-CP, các văn bản pháp luật về chứng khoán mới ban hành (như Thông tư số 68/2024/TT-BTC) như: Bổ sung hành vi vi phạm về quản trị công ty đại chúng, về điều chỉnh giấy phép của tổ chức kinh doanh chứng khoán với cơ quan đăng ký kinh doanh sau khi được điều chỉnh giấy phép thành lập và hoạt động, trách nhiệm của công ty chứng khoán trong cung cấp dịch vụ; sửa chế tài về hành vi vi phạm quy định về ngôn ngữ công bố thông tin (nâng mức phạt tiền) để đảm bảo thực thi quy định về công bố thông tin bằng tiếng Anh tại Thông tư số 68/2024/TT-BTC...
Thứ hai, rà soát, sửa đổi, bổ sung một số quy định chưa rõ ràng, chưa phù hợp với thực tiễn xử phạt thời gian qua như sửa đổi, bổ sung giải thích từ ngữ, sửa đổi về nguyên tắc xử phạt và xác định mức phạt tiền đối với tổ chức, cá nhân thực hiện vi phạm hành chính nhiều lần; đồng thời, sắp xếp lại một số hành vi vi phạm về bản chất là cùng hành vi nhưng do mức độ vi phạm nên có các khung phạt khác nhau (vi phạm về thời hạn báo cáo khi giao dịch của người nội bộ và người có liên quan, vi phạm về thời hạn công bố thông tin, vi phạm về thời hạn báo cáo, vi phạm về thời hạn đăng ký, đăng ký giao dịch trái phiếu doanh nghiệp). Bên cạnh đó, qua rà soát, sửa đổi, bổ sung một số điểm qua rà soát để đảm bảo tính thống nhất, phù hợp trong hệ thống pháp luật như: sửa biện pháp buộc quản lý tách biệt tài sản của thành viên bù trừ với tài sản của Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) để thống nhất với quy định tại Luật Chứng khoán năm 2019 về trách nhiệm của VSDC (chỉ quản lý tách biệt tài sản); sửa đổi một số hành vi vi phạm về hoạt động của công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ để phù hợp hơn với quy định có liên quan.
Thứ ba, nâng chế tài xử phạt bao gồm: Tăng mức phạt tiền đối với các vi phạm có rủi ro ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức kinh doanh chứng khoán hoặc quyền lợi của nhà đầu tư như: Vi phạm về chào bán riêng lẻ, vi phạm về giao dịch ký quỹ, vi phạm của người hành nghề chứng khoán; nâng mức phạt, bổ sung chế tài đối với vi phạm về giấy phép kinh doanh chứng khoán, hoạt động kinh doanh, dịch vụ phải báo cáo, chấp thuận trước khi thực hiện nhằm tăng tính răn đe, đảm bảo quản lý các hoạt động của công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ cần có sự chấp thuận, cấp phép của UBCKNN; nâng hình thức xử phạt bổ sung là tăng thời hạn đình chỉ giao dịch có thời hạn đối với một số hành vi nhất định như hành vi cho mượn tài khoản dẫn đến thao túng (thời hạn đình chỉ lên mức tối đa trong xử phạt hành chính), hành vi vi phạm về báo cáo khi giao dịch vi phạm của cổ đông lớn, của người nội bộ, người có liên quan có khối lượng lớn, (thời hạn đình chỉ đến mức tối đa trong xử phạt chính đối với vi phạm có giá trị từ 10 tỷ đồng trở lên); bổ sung hình thức mạnh là đình chỉ hoạt động nghiệp vụ môi giới chứng khoán có thời hạn đối với hành vi mang tính lạm dụng tài sản của khách hàng như cho mượn tiền, chứng khoán trên tài khoản của khách hàng, sử dụng chứng khoán của khách hàng để cầm cố, hành vi thực hiện dịch vụ quy định tại điểm b khoản 1 Điều 86 Luật Chứng khoán khi chưa được UBCKNN chấp thuận bằng văn bản.
Thứ tư, tách hành vi vi phạm về trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thành Mục riêng để quy định hành vi và chế tài xử phạt phù hợp với nghĩa vụ, tính chất, mức độ vi phạm do trái phiếu riêng lẻ có đặc điểm, quy định khác với cổ phiếu riêng lẻ, chứng khoán ra công chúng, việc cung cấp dịch vụ về trái phiếu riêng lẻ cũng có quy định khác với quy định về cung cấp dịch vụ chứng khoán theo Luật Chứng khoán. Bổ sung các hành vi cụ thể về vi phạm trong hoạt động chào bán, công bố thông tin, đăng ký giao dịch, cung cấp dịch vụ liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Thứ năm, sửa đổi quy định về hành vi vi phạm về phòng chống rửa tiền và phòng chống khủng bố tại Điều 45 Nghị định số 156/2020/NĐ-CP theo hướng quy định dẫn chiếu đến Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng tương tự cách quy định tại Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định xử phạt được ban hành gần đây (Nghị định xử phạt số 117/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 82/2020/NĐ-CP), để bảo đảm phù hợp với quy định mới tại Luật Phòng chống rửa tiền, Luật Phòng chống khủng bố do tại Nghị định xử phạt trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng có đầy đủ các hành vi, đồng thời đảm bảo sự thống nhất, phù hợp khi Nghị định này được sửa đổi, bổ sung, thay thế.
Thứ sáu, sửa đổi, bỏ một số biện pháp khắc phục hậu quả như tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề tại một số điểm; không quy định tước quyền sử dụng có thời hạn chứng chỉ hành nghề đối với cá nhân thực hiện hành vi bị nghiêm cấm, sửa đổi biện pháp khắc phục hậu quả buộc hủy bỏ thông tin hoặc cải chính thông tin thành biện pháp chung là buộc cải chính thông tin để đảm bảo áp dụng chung, thống nhất. Ngoài ra, bãi bỏ 01 khoản tại Điều 3 về giải thích từ ngữ đối với hành vi thao túng thị trường chứng khoán (mô tả chi tiết các hành vi thao túng) do đã được sửa đổi, đưa lên Luật số 56/2024/QH15.