Mức lãi suất cần hợp lý để ổn định cho người

Một trong những thay đổi đáng chú ý tại Nghị định số 100/2024/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 1/8/2024 là lãi suất cho vay được điều chỉnh theo mức cho vay đối với hộ nghèo do Thủ tướng Chính phủ quy định trong từng thời kỳ.

Theo đó, lãi suất cho vay hộ nghèo sẽ tăng từ 4,8% lên 6,6%/năm, tức lãi suất cho vay nhà ở xã hội tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã tăng thêm 1,8% so với trước đây.

Nhận định về mức lãi suất này, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho rằng, lãi suất 6,6%/năm là quá cao so với mặt bằng lãi suất cho vay hiện nay tại các ngân hàng thương mại. Việc áp dụng mức lãi suất vay 6,6%/năm từ ngày 1/8 là chưa phù hợp với bản chất khoản vay nhà ở xã hội và thậm chí cao hơn lãi suất cho vay của gói 30.000 tỷ đồng đã áp dụng trước đây chỉ là 5%.

Ông Châu cho biết, hiện đang có ngân hàng thương mại cho vay tiêu dùng với mức cho vay có thể lên đến hàng tỷ đồng với lãi suất cho vay 4,2-5%/năm, không cần tài sản thế chấp mà chỉ cần chứng minh khả năng trả nợ. “Vì vậy, theo ông, mức lãi suất cho vay mua nhà ở xã hội tại NHCSXH tầm 3 - 4,8%/năm là phù hợp”, Chủ tịch HoREA đề xuất.

Việc tăng lãi suất này theo ông Châu không phải chỉ khiến người vay mua nhà lo mà các doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở xã hội để bán cũng sẽ bị ảnh hưởng. Bởi theo quy định của Nghị định số 100/2024/NĐ-CP, đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội để bán, để cho thuê mua thì lãi suất cho vay ưu đãi tại NHCSXH bằng 120% lãi suất cho vay đối với đối tượng vay vốn tại NHCSXH để mua, thuê mua nhà ở xã hội quy định trong từng thời kỳ. Như vậy, tính ra với lãi suất 6,6%, lãi suất cho vay với chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội để bán, cho thuê mua là 7,92%/năm.

Ông Châu cho rằng lãi suất này chỉ thấp hơn một chút so với lãi suất vay 8%/năm hiện nay của gói tín dụng 120.000 tỷ đồng và thấp hơn lãi suất vay tín dụng thương mại trước đây, nhưng vẫn là mức khá cao.

Bên cạnh đó, Hiệp hội đề nghị xem xét áp dụng mức lãi suất cho vay 3%/năm đối với người mua, thuê mua nhà ở xã hội tại NHCSXH, đồng thời đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét giảm mức lãi suất cho vay đối với hộ nghèo theo chuẩn hộ nghèo quy định trong từng thời kỳ vay vốn tại NHCSXH từ mức 6,6%/năm xuống 3-4,8%/năm.

Chia sẻ mới đây, đại diện Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cũng cho rằng, việc phê duyệt mức lãi suất 6,6%/năm được cân nhắc kỹ lưỡng, nhằm đảm bảo cân đối nhiều yếu tố. Chính sách này cần nhìn nhận từ góc độ ổn định và dài hạn với thời hạn vay lên đến 25 năm.

Cần tích cực tháo gỡ các vướng mắc

Theo thông tin từ Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), trong giai đoạn từ năm 2021 đến hết quý II/2024, cả nước có 619 dự án nhà ở xã hội được triển khai với quy mô 561.800 căn. Như vậy, nguồn cung nhà ở xã hội đang gần được tháo gỡ.

Trong đó, số lượng dự án hoàn thành là 79 dự án với quy mô 40.679 căn, số lượng dự án đã khởi công xây dựng là 128 dự án với quy mô 112.000 căn và số dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư là 412 dự án với quy mô 410.000 căn.

Cũng theo đại diện Bộ Xây dựng, tính đến nay, tổng số lượng căn hộ nhà ở xã hội được khởi công, hoàn thành đạt khoảng 35,6% mục tiêu đề án xây 1 triệu căn nhà ở xã hội, giai đoạn đến năm 2025.

Quy hoạch, bố trí quỹ đất phát triển nhà ở xã hội khoảng 9.757 ha (tính đến cuối tháng 8/2024). Nhiều địa phương đã quan tâm, dành quỹ đất xây nhà ở xã hội ở các vị trí thuận lợi, gần trung tâm đô thị, khu công nghiệp, đáp ứng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội như Đồng Nai (1.064 ha), Quảng Ninh (666 ha), Hải Phòng (644 ha), Bình Dương (408 ha)…

Cũng theo đại diện Bộ Xây dựng, nguyên nhân cốt lõi khiến việc phát triển nhà ở xã hội gặp nhiều vướng mắc trong thời gian dài là do có những chồng chéo trong các luật; nhưng hiện tại, hành lang pháp lý đã hoàn thiện hơn.

Các chính sách mới như tạo điều kiện phát triển quỹ đất xây nhà ở xã hội, ưu đãi về lợi nhuận cho chủ đầu tư, cắt giảm thủ tục hành chính, cởi mở những điều kiện cư trú, thu nhập cho người mua… sẽ đẩy tăng tốc độ triển khai nhà ở xã hội trong thời gian tới.