Mỹ không muốn chiến tranh lạnh với Trung Quốc
Nikkei đưa tin, Mỹ và Trung Quốc đã tổ chức cuộc họp cấp cao lần đầu tiên trong 17 tháng vào ngày 9/11. Đôi bên hy vọng tìm được điểm chung cho tới hội nghị thượng đỉnh cuối tháng này.
"Mỹ không theo đuổi một cuộc Chiến tranh Lạnh hay chính sách ngăn chặn Trung Quốc", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói tại buổi họp báo chung với quan chức Trung Quốc ở Washington hôm 9/11. "Thay vào đó, chúng tôi muốn đảm bảo rằng Trung Quốc hành động có trách nhiệm, công bằng trong việc hỗ trợ an ninh và thịnh vượng của mỗi quốc gia".
Buổi làm việc ngoài sự tham gia của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc Dương Khiết Trì còn có Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ James Mattis và người đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa. Buổi đối thoại ban đầu được lên kế hoạch vào tháng 10, nhưng lại bị hoãn do căng thẳng thương mại liên tục leo thang giữa hai nước.
Sau buổi nói chuyện, giới quan chức Trung Quốc trao đổi với báo chí bằng giọng điệu hòa giải hơn trước.
“Phía Trung Quốc luôn tận tâm với hòa bình và sự phát triển của khu vực Châu Á Thái Bình Dương”, Nikkei trích lời ông Dương Khiết Trì. Bộ trưởng Ngụy Phượng Hòa cũng khẳng định Trung Quốc chưa bao giờ muốn căng thẳng leo thang trong khu vực: “Chúng tôi sẽ không bao giờ tìm kiếm sự bá chủ, cho dù Trung Quốc có lớn mạnh đến chừng nào".
Hai quan chức cấp cao Trung Quốc cũng công khai cảnh báo cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ gây tổn hại cho cả đôi bên, đồng thời kêu gọi duy trì kênh liên lạc để giải quyết vấn đề đang khiến thị trường tài chính toàn cầu bất ổn.
Tại Washington, đại diện hai nước đã trao đổi nhiều điểm khác biệt xoay quanh các vấn đề như tranh chấp thương mại, tự do hàng hải, hàng không ở vùng biển châu Á - Thái Bình Dương, Đài Loan và về cộng đồng Hồi giáo thiểu số ở Trung Quốc.
Một chủ đề quan trọng khác được hai bên đề cập là việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Ngoại trưởng Pompeo nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đoàn kết giữa Mỹ và Trung Quốc trong việc theo đuổi một Triều Tiên không vũ khí hạt nhân.
Về việc cấm vận Iran, phía Mỹ thúc giục chính quyền Bắc Kinh hợp tác với Washington để đánh mạnh vào xuất khẩu dầu mỏ của quốc gia Trung Đông này.
Cuộc họp đạt được nhiều đồng thuận, tuy nhiên phía Trung Quốc vẫn giữ quan điểm cứng rắn đối với vấn đề Đài Loan.
Ông Ngụy Phượng Hòa cho biết Bắc Kinh coi Đài Loan “là một phần không thể thay thế của Trung Quốc” và sẽ bảo vệ chủ quyền với Đài Loan “bằng bất cứ giá nào”. Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng hai nước Mỹ - Trung nhất trí cần giảm căng thẳng quân sự để tránh những vụ đụng độ không chủ đích.
Trong lúc này, dù cả Bắc Kinh và Washington đều đang nhanh chóng nối lại đối thoại, việc hai nước có đạt được sự đồng thuận chung vẫn còn là một dấu hỏi. Trong buổi gặp mặt hôm thứ Tư, ông Dương Khiết Trì đã cảnh báo chính quyền Tổng thống Donald Trump nên chấm dứt việc giúp đỡ đối với chính quyền Đài Loan, và gọi đây là “vấn đề nhạy cảm nhất và quan trọng nhất của Trung Quốc”.
Mặc dù có nhiều lời trách cứ qua lại, cuộc đàm phán hướng tới kiểm soát thiệt hại đối với mối quan hệ song phương ngày càng xấu trong những tháng gần đây và mở đường cho cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 tại Argentina cuối tháng này.