Tái cơ cấu nhằm hướng tới thị trường công khai, minh bạch

Đề án nêu rõ 4 mục tiêu cơ bản của quá trình tái cơ cấu lại thị trường chứng khoán và DNBH đó là: Nhằm nâng cao chất lượng và đa dạng hóa các sản phẩm chứng khoán, sản phẩm bảo hiểm; nâng cao chất lượng quản trị công ty, quản trị rủi ro tại các tổ chức phát hành; công khai, minh bạch các hoạt động trên thị trường chứng khoán.

Bên cạnh đó sẽ cơ cấu lại hệ thống các tổ chức kinh doanh chứng khoán, DNBH phù hợp với nhu cầu, đặc điểm và quy mô phát triển của thị trường; củng cố hoạt động, nâng cao năng lực tài chính, quản trị công ty, quản trị rủi ro tại các tổ chức này theo thông lệ quốc tế.

Tập trung phát triển nhà đầu tư tổ chức, khuyến khích nhà đầu tư cá nhân; thu hút dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài trung và dài hạn, đồng thời tăng cường công tác giám sát và có biện pháp phù hợp, kịp thời để chủ động đối phó với biến động của dòng vốn đầu tư nước ngoài này;

Ngoài ra, phải đảm bảo mục tiêu tái cấu trúc tổ chức thị trường theo hướng chuyên biệt hóa các sản phẩm và dịch vụ cung cấp với cơ cấu quản trị điều hành thống nhất, minh bạch, chuyên nghiệp  bảo đảm thị trường hoạt động lành mạnh, ổn định, vững chắc trong sự quản lý giám sát chặt chẽ của nhà nước.

Theo đó, sẽ tiến hành tái cấu trúc thị trường chứng khoán và các DNBH một cách đồng bộ, toàn diện, bao gồm: Tái cấu trúc cơ sở hàng hóa và sản phẩm dịch vụ; Tái cấu trúc cơ sở nhà đầu tư; Tái cấu trúc hệ thống các tổ chức kinh doanh chứng khoán và DNBH;  và tái cấu trúc tổ chức thị trường.

Đề án cũng khẳng định quan điểm sẽ tái cấu trúc thị trường chứng khoán và các DNBH theo lộ trình cụ thể, thận trọng, chắc chắn, không làm xáo trộn hoạt động của thị trường, bảo đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, khách hàng và sự an toàn của cả hệ thống; tiết giảm chi phí xã hội.

Phân loại DNBH để tái cấu trúc

Giải pháp tái cấu trúc các DNBH, Đề án phân loại các DNBH theo 4 nhóm và áp dụng các giải pháp phù hợp, cụ thể:

Nhóm 1: gồm các DNBH đảm bảo khả năng thanh toán, DNBH phi nhân thọ hoạt động kinh doanh bảo hiểm gốc có lãi từ 2 năm liên tục trở lên.

Nhóm 2: gồm các DNBH phi nhân thọ đảm bảo khả năng thanh toán và hoạt động kinh doanh bảo hiểm gốc không có lãi trong 2 năm liên tục.

Nhóm 3: gồm các DNBH có nguy cơ không đảm bảo khả năng thanh toán.

Nhóm 4: gồm các DNBH mất khả năng thanh toán bị đặt trong tình trạng kiểm soát đặc biệt.

Đối với các DNBH thuộc nhóm 1 sẽ  tiếp tục củng cố và duy trì hoạt động kinh doanh, thận trọng trong việc cho phép mở rộng phạm vi hoạt động; yêu cầu tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ; rà soát mạng lưới và bộ máy tổ chức hoạt động.

Đối với các DNBH thuộc nhóm 2 sẽ nâng cao năng lực tài chính, tăng cường hiệu quả và an toàn hoạt động đầu tư, hoạt động kinh doanh bảo hiểm; nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp; yêu cầu các doanh nghiệp tự xây dựng và thực hiện phương án kinh doanh hiệu quả, tập trung vào các phân khúc thị trường thế mạnh; cắt giảm chi phí khai thác và quản lý, tinh giản bộ máy tổ chức hoạt động và mạng lưới khai thác. Sau thời hạn 24 tháng, nếu vẫn không có lãi, cơ quan quản lý bảo hiểm sẽ thu hẹp phạm vi và nội dung hoạt động của DNBH.

Đối với các DNBH thuộc nhóm 3 yêu cầu các doanh nghiệp tự xây dựng và thực hiện phương án khôi phục khả năng thanh toán; tăng vốn, nâng cao năng lực tài chính; xây dựng phương án tái bảo hiểm; chuyển giao hợp đồng bảo hiểm; cải tổ bộ máy tổ chức hoạt động; tăng cường hiệu quả và an toàn hoạt động đầu tư, hoạt động kinh doanh bảo hiểm; nâng cao năng lực quản trị công ty.

Đối với các DNBH thuộc nhóm 4, Bộ Tài chính thành lập Ban Kiểm soát khả năng thanh toán để áp dụng các biện pháp khôi phục khả năng thanh toán theo quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm. Trường hợp sau khi đã áp dụng các biện pháp mà vẫn không khôi phục được khả năng thanh toán, doanh nghiêp bảo hiểm thực hiện các thủ tục phá sản theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, sẽ ban hành và tổ chức thực hiện các quy định chặt chẽ về vốn pháp định và các mức độ an toàn khả năng thanh toán của DNBH.

Tăng cường năng lực quản trị của các DNBH

Đề án nêu rõ, sẽ củng cố, phát triển, kiện toàn mô hình tổ chức và hoạt động của các DNBH: đa dạng hoá sở hữu nhằm hạn chế biểu hiện khép kín, độc quyền trong kinh doanh bảo hiểm. Yêu cầu các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, ngân hàng thương mại có vốn nhà nước chi phối tiếp tục thoái vốn tại các DNBH, đảm bảo đến năm 2015 vốn của các tổ chức này góp tại DNBH không quá 20% vốn điều lệ của DNBH.

Ngoài ra, sẽ tiếp tục nâng cao mức độ an toàn tài chính và hiệu quả hoạt động đầu tư: yêu cầu các DNBH tăng vốn, bảo đảm phù hợp với phạm vi và mức độ rủi ro; duy trì khả năng thanh toán, hiệu quả đầu tư, an toàn tài sản; Đẩy mạnh hoạt động kinh doanh bảo hiểm: yêu cầu các DNBH xây dựng và thực hiện chiến lược kinh doanh tập trung vào các phân khúc thị trường thế mạnh, đảm bảo đạt hiệu quả cao; cải thiện và nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc khách hàng; khuyến khích doanh nghiệp phát triển sản phẩm mới đáp ứng nhu cầu của người tham gia bảo hiểm. 

Đồng thời tăng cường quản trị rủi ro DNBH theo thông lệ quốc tế: xây dựng và áp dụng các quy trình quản trị rủi ro, thiết lập hệ thống công nghệ thông tin phục vụ công tác quản lý và kinh doanh bảo hiểm; Công khai và minh bạch hoá thông tin về cơ cấu tổ chức bộ máy, khả năng thanh toán và tình hình tài chính nhằm phục vụ công tác giám sát và đảm bảo lợi ích của khách hàng, nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, tiếp tục mở rộng các sản phẩm, dịch vụ bảo hiểm; thí điểm thực hiện bảo hiểm nông nghiệp, bảo hiểm tín dụng xuất khẩu, bảo hiểm cho các cơ sở khám, chữa bệnh; hoàn thiện chế độ bảo hiểm bắt buộc; từng bước mở rộng các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ như sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư, bảo hiểm vi mô phục vụ cho người có thu nhập thấp, bảo hiểm hưu trí.