Nét son 65 năm xây dựng và phát triển ngành Dự trữ Nhà nước

Lê Văn Dương - Chánh Văn phòng Tổng cục Dự trữ Nhà nước

Trong hành trình 65 năm hình thành và phát triển, dự trữ quốc gia (DTQG) luôn tự hào về truyền thống tốt đẹp với những mốc son lịch sử, những thành tích và đóng góp to lớn của các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức vào công cuộc bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước. Ngày nay, DTQG đã có bước phát triển vượt bậc và vững mạnh về mọi mặt, để sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao.

Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Hữu Chí và lãnh đạo Tổng cục, lãnh đạo các Vụ, Cục DTNN khu vực, dự lễ thành lập Cục DTNN khu vực Đông Nam Bộ.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Hữu Chí và lãnh đạo Tổng cục, lãnh đạo các Vụ, Cục DTNN khu vực, dự lễ thành lập Cục DTNN khu vực Đông Nam Bộ.

Những mốc son lịch sử hào hùng

Cuối năm 1946, khi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp diễn ra ác liệt và lan rộng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã giao cho đồng chí Nguyễn Lương Bằng, Ủy viên Trung ương Đảng lúc đó, trực tiếp xây dựng Kho dự trữ lương thực ở Đế Rào và các kho muối dự trữ ở chiến khu Việt Bắc.

Ra đời từ những ngày đầu thành lập nước, dù lực lượng DTQG trong thời chiến còn sơ khai, nhưng là lực lượng bảo đảm nhu cầu cấp bách, thiết yếu nhất, góp phần quan trọng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc ta, đặc biệt trong chiến dịch Điện Biên Phủ chấn động địa cầu.

Xác định được tầm quan trọng của công tác DTQG, tháng 9/1955, Quốc hội khóa I đã ban hành Nghị quyết phải xây dựng được một lực lượng dự trữ hùng hậu, để ứng phó với mọi tình huống bất trắc có thể xảy ra.

Chính vì vậy, ngày 7/8/1956, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 997/TTg thành lập Cục Quản lý dự trữ vật tư nhà nước trực thuộc Thủ tướng Chính phủ, tổ chức tiền thân của Tổng cục Dự trữ Nhà nước (DTNN) ngày nay.

Việc Quốc hội, Chính phủ thành lập Cục Dự trữ vật tư nhà nước trong thời điểm đất nước còn nhiều khó khăn, thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng, Nhà nước về vai trò của DTQG trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc lúc bấy giờ cũng như sau này.

Sau 3 năm thành lập, vượt qua muôn vàn khó khăn, thách thức, hệ thống kho với tích lượng gần 20 vạn tấn đi vào hoạt động thông suốt, trực tiếp quản lý các mặt hàng lương thực, thiết bị máy móc, kim khí, vải, muối ăn… với giá trị hàng trăm triệu đồng (theo thời giá lúc bấy giờ).

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, từ năm 1961-1975, Cục Quản lý dự trữ vật tư nhà nước đã cung ứng kịp thời trên 3 triệu tấn lương thực, 10 vạn tấn xăng dầu, muối, kim khí, thiết bị, hàng triệu mét vải bạt ni lông che mưa cho quân đội.

Tiếp đó, Chiến dịch mùa Xuân năm 1975, lực lượng DTQG đã xuất cấp phục vụ chiến dịch khoảng 125.000 tấn lương thực, gần 1.200 xe các loại, hàng trăm nghìn tấn xăng dầu, góp phần làm nên chiến thắng Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, đưa sự nghiệp cách mạng Việt Nam sang một giai đoạn mới.

Sau năm 1975, đất nước hoàn toàn thống nhất, ngành DTNN đã góp phần quan trọng trong việc bảo đảm đời sống nhân dân sau chiến tranh, phát triển đất nước; góp phần thắng lợi hai cuộc kháng chiến bảo vệ biên giới phía Bắc và Tây Nam của Tổ quốc.

Sau thời kỳ đổi mới năm 1986, công tác dự trữ được sắp xếp, đổi mới, bảo đảm hoạt động DTQG vận hành phù hợp với cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Vì vậy, DTQG tiếp tục phát huy vai trò quan trọng, không chỉ bảo đảm thực hiện mục tiêu DTQG, mà còn là công cụ tài chính của Chính phủ trong quá trình điều hành phát triển đất nước.

Tự hào về truyền thống vẻ vang

65 năm qua, bên cạnh việc xuất cấp hàng hoá vật tư dự trữ phục vụ nhiệm vụ chính trị trong các thời kỳ, ngành DTNN đã luôn nỗ lực vượt khó, dần hoàn thiện cơ cấu, tổ chức bộ máy, hệ thống kho tàng, cơ sở vật chất, cũng như cơ chế, chính sách trong mỗi giai đoạn phát triển.

Từ tổ chức tiền thân là Cục Quản lý dự trữ vật tư được thành lập năm 1956, nay đã được nâng cấp lên Tổng cục DTNN, ngoài chức năng quản lý trực tiếp một số mặt hàng chiến lược, thiết yếu còn thực hiện chức năng quản lý nhà nước về DTQG.

Hiện nay, cơ cấu tổ chức, bộ máy của ngành DTNN gồm: 9 vụ, cục thuộc cơ quan Tổng cục và 22 Cục DTNN khu vực đặt trụ sở tại 8 vùng chiến lược rải đều từ Bắc đến Nam.

Cùng với quá trình lớn mạnh về tổ chức, bộ máy, ngành DTNN đã không ngừng hoàn thiện về cơ chế, chính sách. Từ cơ sở pháp lý duy nhất ban đầu là Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, nay ngành DTNN đã có Luật DTQG.

Việc ban hành Luật DTQG và sau đó là hàng loạt các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn và thể chế hóa Luật DTQG thực sự đã tạo ra hành lang pháp lý quan trọng giúp công tác quản lý DTQG ngày càng hiệu lực, hiệu quả.

Mặt khác, trong những năm qua, ngành DTNN đã luôn quản lý chặt chẽ, đúng định mức, tiêu chuẩn các hàng hóa DTQG; tăng cường ứng dụng công nghệ vào công tác bảo quản hàng DTQG. Nhờ đó, các mặt hàng DTQG đảm bảo chất lượng, đúng tiêu chuẩn; xuất cấp kịp thời các hàng hóa DTQG theo nhiệm vụ đề ra.

Ghi nhận những thành tích đã đạt được trong những năm qua, Tổng cục DTNN đã được Đảng và Nhà nước tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý như: 01 Huân chương Hồ Chí Minh; 01 Huân chương Độc lập hạng Nhất và nhiều phần thưởng cao quý khác cho các tập thể và cá nhân trong ngành DTNN đã có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác dự trữ.

Phát huy những thành tích, kết quả đạt được, trong giai đoạn phát triển mới, Tổng cục DTNN tiếp tục bám sát chủ trương của Đảng, Nhà nước, theo dõi diễn biến nền kinh tế trong nước, tình hình quốc tế để đổi mới tư duy hoạt động của công tác dự trữ phù hợp với tình hình mới.

Trong đó, tập trung nghiên cứu, dự báo và hoạch định chiến lược để tăng cường nguồn lực DTQG đảm bảo về số lượng, chủng loại và chất lượng. Chủ động nghiên cứu các mục tiêu an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo ở các khu vực khó khăn để xây dựng kế hoạch dự trữ phù hợp. Chuẩn bị tốt các phương án cứu trợ, ứng cứu với phương châm “4 tại chỗ” để đối phó kịp thời các tình huống khẩn cấp về thiên tai, dịch bệnh, an ninh, quốc phòng có thể xảy ra...

Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành DTNN tự hào về truyền thống vẻ vang của Ngành, tiếp tục phấn đấu, đóng góp sức mình để tiếp tục viết tiếp những trang vàng truyền thống, xứng đáng với sự tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.