Đẩy mạnh phát triển tỷ lệ bao phủ BHXH, BHYT

Theo BHXH Việt Nam, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, nhiều đơn vị, doanh nghiệp (DN) phải thu hẹp sản xuất kinh doanh hoặc tạm ngừng hoạt động, người lao động (NLĐ) không có việc làm phải nghỉ việc; các hoạt động tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình và công tác thanh tra, kiểm tra cũng phải hạn chế; thu nhập người dân giảm nên nhiều người không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình… dẫn đến số người tham gia và số thu BHXH, BHYT giảm; trong khi số nợ BHXH, BHYT lại tăng lên.

Đến hết ngày 31/8/2020, cả nước có trên 15,3 triệu người tham gia BHXH (đạt 31,2% lực lượng lao động trong độ tuổi); trên 12,8 triệu người tham gia BH thất nghiệp (đạt 26% lực lượng lao động trong độ tuổi); trên 86,4 triệu người tham gia BHYT (đạt tỷ lệ bao phủ 89,2% dân số). Như vậy, so với cuối năm 2019, mặc dù số người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT có tăng trưởng dương, nhưng số người tham gia BHXH bắt buộc, BH thất nghiệp lại giảm mạnh. Số thu dù có tăng về số tuyệt đối, nhưng tỷ lệ so với kế hoạch cả năm lại thấp hơn cùng kỳ (hết tháng 8/2019, số thu toàn Ngành đạt 63,6% kế hoạch năm).

Bên cạnh đó, số tiền nợ BHXH, BHYT là khoảng 21.408 tỷ đồng (bằng 5,3% số phải thu và tăng 0,4% so với cùng kỳ năm 2019). Cùng với đó, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tính đến tháng 9/2020, cả nước đã có 954 đơn vị, DN gặp khó khăn do dịch Covid-19 được phê duyệt hồ sơ tạm dừng đóng vào Quỹ Hưu trí và tử tuất, tương ứng với 79.522 NLĐ và ước số tiền khoảng 326 tỷ đồng.

Theo tính toán, để đạt được chỉ tiêu Chính phủ giao tại Nghị quyết số 01 và kế hoạch Ngành đề ra, trong những tháng cuối năm 2020, ngành BHXH cần phải phát triển thêm trên 1,893 triệu người tham gia BHXH; trên 1,493 triệu người tham gia BH thất nghiệp. Riêng với BHYT, để đạt tỷ lệ bao phủ 90,7% dân số theo kế hoạch cần thu hút thêm trên 1,6 triệu người tham gia. Mục tiêu này đòi hỏi cần phải có sự tập trung, quyết liệt thực hiện đồng bộ các giải pháp và sự nỗ lực lớn của toàn Ngành.

Đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHXH, BHYT

Thời gian qua, BHXH Việt Nam và BHXH các địa phương đã nỗ lực đẩy mạnh cải cách TTHC, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý; đổi mới phương thức hoạt động theo hướng phục vụ chi trả nhanh chóng, kịp thời, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia BHXH, BHYT.

Số liệu thống kê của BHXH Việt Nam cho thấy, 8 tháng năm 2020, cả nước đã chi hưởng BHXH 151.757 tỷ đồng; chi BH thất nghiệp là 1.728 tỷ đồng. So với cùng kỳ năm 2019, tuy số người được giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai sản giảm, nhưng số người được giải quyết hưởng chế độ BHXH hàng tháng, BHXH một lần và BH thất nghiệp đều tăng.

Thống kê cũng cho thấy, cả nước có 106,545 triệu lượt người khám chữa bệnh (KCB) BHYT; số chi KCB BHYT các cơ sở đề nghị quyết toán trên Hệ thống thông tin giám định BHYT là 65.092 tỷ đồng (chưa bao gồm số chi của BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân), tương ứng 63,16% tổng dự toán chi KCB BHYT năm 2020.

Để tiếp tục rà soát, đơn giản hóa các TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết, BHXH Việt Nam cũng đẩy mạnh tích hợp, cung cấp các dịch vụ công trực tuyến cho DN, người dân trên Cổng Dịch vụ công quốc gia. Tính đến nay, BHXH Việt Nam đã cung cấp 15 dịch vụ công; đã tiếp nhận gần 3.500 hồ sơ qua Cổng Dịch vụ công quốc gia, trong đó có một số dịch vụ có tần suất thực hiện lớn như: Cấp lại thẻ BHYT do hỏng, mất (1.499 trường hợp); gia hạn thẻ BHYT theo hộ gia đình, đóng tiếp BHXH tự nguyện (925 trường hợp); hỗ trợ người dân, DN gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 (838 trường hợp)...

Bên cạnh đó, thực hiện cung cấp 722 tài khoản truy cập Hệ thống phản ánh, kiến nghị trên Cổng Dịch vụ công quốc gia cho các đơn vị trực thuộc, BHXH các tỉnh, thành phố và BHXH cấp huyện để tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của tổ chức, cá nhân về TTHC...

Đồng bộ các giải pháp phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ năm 2020

Đưa ra các giải pháp phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao năm 2020, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh lưu ý, BHXH các tỉnh, thành phố cần tham mưu với Thành ủy, Tỉnh ủy ban hành chỉ thị tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo công tác BHXH, BHYT trên địa bàn, nhất là thực hiện hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Chính phủ đối với các chính sách này.

Về phát triển đối tượng tham giá BHXH, BHYT, ông Nguyễn Thế Mạnh cho rằng, BHXH các tỉnh, thành phố cần chú trọng tuyên truyền chính sách kết hợp với đưa ra các giải pháp phù hợp với từng nhóm đối tượng cụ thể.

Đồng thời, thực hiện tốt công tác chi trả, các nhiệm vụ, giải pháp hỗ trợ DN, người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19; tiếp tục đẩy mạnh cải cách TTHC và triển khai hiệu quả hệ thống tương tác đa phương tiện giữa người dân và DN...

Nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác thu, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam yêu cầu các đơn vị nghiệp vụ và BHXH các địa phương cần bám sát dự toán thu, phối hợp với các bộ, ngành liên quan, trong đó có cơ quan Thuế để rà soát các nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc; tăng cường thanh tra đột xuất các đơn vị sử dụng lao động có dấu hiệu vi phạm; kiên quyết thu hồi nợ tại các đơn vị chây ỳ.

Bên cạnh đó, cơ quan BHXH cần rà soát, phân công, phân nhiệm đảm bảo nguyên tắc rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ quy trình, rõ kết quả đối với từng đơn vị, từng công chức, viên chức; phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu; tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, đạo đức công vụ, quy tắc ứng xử của công chức, viên chức và NLĐ trong toàn Ngành.

Cùng với việc triển khai các giải pháp trên, cơ quan BHXH các cấp cần sớm hoàn thiện các văn bản, hướng dẫn để triển khai trong toàn Ngành Đề án “Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của BHXH Việt Nam theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”; triển khai kịp thời Nghị định số 89/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của BHXH Việt Nam.