Nhân dân tệ trên đà quốc tế hóa
Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) mới đây đã ra mắt Hệ thống thanh toán quốc tế (CIPS) tại Thượng Hải. Sự kiện này là dấu mốc quan trọng trong nỗ lực của Bắc Kinh nhằm quốc tế hóa Nhân dân tệ (NDT).
Đẩy mạnh vị thế của NDT
Phó chủ tịch PBOC Phạm Nhất Phi cho biết, CPIS cung cấp các dịch vụ thanh toán cho những giao dịch bằng đồng NDT xuyên quốc gia với các tổ chức tài chính trong và ngoài nước. Hệ thống này sẽ nâng cao hiệu suất thanh toán xuyên quốc gia bằng NDT và thúc đẩy việc sử dụng đồng tiền này trên toàn cầu, nhờ giảm chi phí cũng như thời gian xử lý giao dịch.
Trước đây, việc thanh toán bằng NDT xuyên quốc gia chỉ được thực hiện thông qua những ngân hàng có giao dịch đồng tiền này ở bên ngoài Đại lục như Hong Kong (Trung Quốc), Singapore hoặc London (Anh), nếu không phải có sự trợ giúp của ngân hàng ở Trung Quốc. Theo ông Phạm Nhất Phi, CIPS sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế Trung Quốc cũng như chiến lược hội nhập quốc tế của các doanh nghiệp trong nước.
Trung Quốc là nền kinh tế lớn thứ hai sau Mỹ và là thị trường lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, việc sử dụng đồng NDT chưa thực sự rộng rãi như đồng USD của Mỹ và tiếng nói của Bắc Kinh cũng chưa có trọng lượng tương xứng tại các định chế tài chính quốc tế. Những năm gần đây, Trung Quốc không ngừng đẩy mạnh hợp tác tiền tệ song phương, triển khai các mô hình thanh toán như ngân hàng đại lý, ngân hàng thanh toán ở nước ngoài, nhằm thay đổi trạng thái nước lớn thương mại nhưng nước nhỏ tiền tệ.
Hướng tới quốc tế hóa tiền tệ
Hệ thống thanh toán quốc tế là đầu mối và kênh lưu chuyển dòng vốn quan trọng, vì vậy việc hoàn thiện hệ thống có hiệu quả cao là nền tảng giúp tăng sức cạnh tranh tiền tệ của một nước, thúc đẩy phát triển kinh tế và phân phối nguồn lực quốc gia. NDT hiện là đồng tiền thanh toán phổ biến thứ tư trên thế giới, với sự lưu chuyển của dòng vốn khổng lồ, đặt ra yêu cầu Bắc Kinh cần cải thiện cơ sở hạ tầng tài chính, giải quyết vấn đề kết nối thanh toán trong và ngoài nước. Kinh nghiệm cũng cho thấy, đằng sau việc quốc tế hóa tiền tệ là sự nâng đỡ của hệ thống thanh toán phát triển.
Lượng thanh toán thương mại quốc tế bằng NDT đã tăng vọt trong thời gian gần đây. Một mặt, đây là kết quả tất yếu từ sức mạnh kinh tế của Trung Quốc và sự hội nhập tài chính của nước này với tài chính thế giới. Mặt khác, sự tăng trưởng trong thanh toán thương mại quốc tế bằng NDT sẽ trở thành động lực cho phát triển tài chính, kinh tế của Bắc Kinh. Với sự “xuất khẩu” bền vững của NDT và địa vị quốc tế của NDT ngày càng tăng, việc quốc tế hóa đồng tiền này sẽ góp phần thúc đẩy doanh nghiệp Trung Quốc phát triển ở nước ngoài, giảm thiểu thiệt hại tài sản do biến động của tỷ giá hối đoái.
NDT được quốc tế hóa cũng sẽ mang lại cho Trung Quốc sự tôn trọng hơn. Trung Quốc muốn được nhìn nhận là quốc gia tốt của thế giới trong những giai đoạn khó khăn. Trong các cuộc khủng hoảng tài chính của châu Á năm 1997 - 1998 và khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 - 2009, Trung Quốc đã “khóa” NDT trong một vị thế đối chọi với đồng USD. Điều này giúp trấn an các nước khác rằng Trung Quốc sẽ không sử dụng biện pháp phá giá như một công cụ chống đỡ cho nền kinh tế của nước này. Khi việc sử dụng đồng NDT trên trường quốc tế gia tăng, Trung Quốc sẽ ở vị thế làm được nhiều việc hơn nữa, bằng cách đóng vai trò như điểm tựa cho hệ thống tài chính toàn cầu.
Trong 5 năm qua, kể từ khi Trung Quốc bắt đầu thúc đẩy việc quốc tế hóa đồng NDT, thành tích mà nước này đạt được là rất ấn tượng. Thị phần thương mại xuyên biên giới của Trung Quốc bằng NDT đã tăng từ 0% trong năm 2009 lên tới 22% vào năm 2014.
Xây dựng một hệ thống tiền tệ đa nguyên và cân bằng hơn đã trở thành nhận thức chung của thế giới. Từng bước mở rộng phạm vi sử dụng đồng NDT sẽ góp phần hoàn thiện hệ thống tiền tệ quốc tế, có lợi cho ổn định tài chính và phát triển kinh tế thế giới. Với sự quốc tế hóa NDT, Trung Quốc có thể gánh vác trách nhiệm quốc tế xứng đáng với vị thế một cường quốc và không ngừng phát triển, trở thành động lực cho tăng trưởng kinh tế thế giới.
CIPS do PBOC phát triển và quản lý, cho phép những người tham gia thị trường bên ngoài Trung Quốc thanh toán trực tiếp những giao dịch bằng NDT với các đối tác Trung Quốc, trong khung thời gian từ 9h - 20h theo giờ Bắc Kinh vào bất kỳ ngày làm việc nào.