Nhiều dư địa mở rộng số người tham gia bảo hiểm y tế
Phó Tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam Trần Đình Liệu cho hay, từ nay đến cuối năm 2020, toàn ngành BHXH sẽ phải phát triển thêm trên 1,7 triệu người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) mới đạt chỉ tiêu được giao. Để hiện thực hóa mục tiêu này, đòi hỏi BHXH các địa phương phải linh hoạt và sát sao hơn nhằm tăng số lượng người tham gia BHYT.
Cần phát triển thêm 1,7 triệu người tham gia BHYT
Theo Ban Quản lý Thu - Sổ, thẻ, (BHXH Việt Nam), đến ngày 20/11/2020, số người tham gia BHYT trên toàn quốc là 86,35 triệu người, đạt tỷ lệ khoảng 89,2% dân số tham gia BHYT.
Mặc dù số người tham gia BHYT đã tăng 418,6 nghìn người so với cuối năm 2019, nhưng tỷ lệ bao phủ này hiện còn thấp so với chỉ tiêu được giao (trong Quyết định số 1167/2016/QĐ-TTg giai đoạn 2016 - 2020) là 1,5%.
Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ giao tỷ lệ bao phủ BHYT đến năm 2020 phải đạt 90,7% dân số. Điều này đồng nghĩa với việc từ nay đến cuối năm 2020, toàn ngành BHXH sẽ phải phát triển thêm trên 1,7 triệu người tham gia BHYT mới “cán đích” chỉ tiêu được giao.
Thống kê trên thực tế cho thấy, hiện nay, có 23 tỉnh có tỷ lệ bao phủ BHYT cao hơn chỉ tiêu được giao; 40 tỉnh có tỷ lệ bao phủ thấp hơn chỉ tiêu được giao. Một số tỉnh có tỷ lệ thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu được giao, gồm: Bạc Liêu (thấp hơn 12,3%), Bình Thuận (thấp hơn 9,7%), Tây Ninh (thấp hơn 9,7%), Đồng Nai (thấp hơn 8,4%), TP. Hồ Chí Minh (thấp hơn 8%)…
Nguyên nhân dẫn tới tỷ lệ tham gia BHYT thấp hơn chỉ tiêu được giao tại một số tỉnh, thành phố trên là do dịch Covid-19 ảnh hưởng nặng nề tới công tác phát triển đối tượng BHYT. Thêm vào đó, hệ thống đại lý còn mỏng, một số cán bộ thu chưa bám sát cơ sở...
Trong khi đó, đến nay, số học sinh, sinh viên tham gia BHYT mới đạt 21 triệu người trên tổng số 23 triệu người trong chỉ tiêu được BHXH Việt Nam giao. Tỷ lệ tham gia BHYT tại các trường dạy nghề thấp, có nơi chưa đạt 50%. Số chưa tham gia tập trung chủ yếu ở sinh viên các trường đại học, cao đẳng năm thứ 2 trở đi.
Như vậy, từ nay đến cuối năm còn chưa đầy 40 ngày phải phát triển thêm 1,7 triệu người tham gia BHYT là một thách thức không hề nhỏ đối với ngành BHXH trong “chặng nước rút”.
Chủ động và linh hoạt các giải pháp
Nhận định về khả năng phát triển đối tượng tham gia BHYT trong thời gian tới, ông Trần Đình Liệu cho rằng, vẫn còn nhiều dư địa để mở rộng số người tham gia BHYT, đòi hỏi BHXH các địa phương phải linh hoạt và sát sao hơn trong triển khai mục tiêu này.
Đề xuất một số giải pháp thực hiện, ông Dương Văn Hào - Trưởng ban Quản lý Thu - Sổ thẻ lưu ý điểm mới mà một số địa phương chưa thật sự quan tâm như “đưa” nhóm người lao động vừa tạm dừng, chấm dứt hợp đồng lao động do ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 vào tham gia BHYT hộ gia đình.
Hiện nay, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã có hướng dẫn cho nhóm đối tượng này tham gia BHXH tự nguyện để không gián đoạn thời gian tham gia BHXH. Nhóm đối tượng này hoàn toàn có thể tham gia BHYT hộ gia đình, mà không vướng bất kỳ quy định pháp luật nào.
Bên cạnh đó, nhiều địa phương chỉ tập trung vào phát triển mới, mà bỏ sót nhóm đối tượng đã tham gia BHYT nhưng bị bỏ dở giữa chừng. Đây cũng là phần dư địa đáng kể để tăng số người tham gia vào hệ thống BHYT.
Cơ quan BHXH phối hợp với các đại lý thu (bưu điện, phường xã…) tăng cường tuyên truyền vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT bằng nhiều hình thức linh hoạt như vận động trực tiếp, tổ chức hội nghị khách hàng…
Đồng thời, BHXH Việt Nam cũng đề nghị lãnh đạo BHXH các tỉnh, thành phố tăng cường triển khai công tác rà soát dữ liệu từ cơ quan thuế, dữ liệu từ cơ quan quản lý lao động, kế hoạch và đầu tư để phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT bắt buộc.
Ngoài triển khai các giải pháp trên, cơ quan BHXH phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu với UBND tỉnh trích ngân sách địa phương hoặc kêu gọi các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp mua tặng thẻ BHYT cho người dân, học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, nhất là tại các địa phương bị thiệt hại do mưa, lũ...
Để cùng quyết tâm hoàn thành kế hoạch được giao, tại hội nghị về công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT mới đây, ông Trần Đình Liệu nhấn mạnh, BHXH Việt Nam sẽ sát sao với tiến độ của từng địa phương, thông báo mức độ hoàn thành kế hoạch hằng ngày cho BHXH từng tỉnh, thành phố và cả cấp BHXH quận, huyện để theo dõi tiến độ thực hiện nhiệm vụ được giao…