Ông Vũ Kỳ - nguyên thư ký của Bác kể lại: Ngày 2/9/1945 năm Ất Dậu là Tết độc lập đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, cũng là lần đầu tiên Bác Hồ đón Tết ở Hà Nội. Chiều 20/01/1946, Bác viết thư gửi cho thanh niên và nhi đồng. Bác khuyên bảo thanh niên “Năm mới, chúng ta thực hành đời sống mới để trở nên những công dân mới, xứng đáng với nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa”.

Ngày 01/02/1946, tức 30 Tết, từ sáng sớm Bác nói với tôi: “Tối nay chú đưa Bác tới thăm một số gia đình Tết nghèo, Tết vừa, Tết khá, Tết sang. Chú không phải báo trước cho bất kỳ ai”. Khi đó chúng ta mới giành được chính quyền, các thế lực phản động vẫn đang rắp tâm phá hoại cách mạng. Thấy tôi không yên tâm, Bác động viên: “Chú có biết cách bảo vệ tốt nhất là gì không? Là bí mật và bất ngờ!”. Bác nói thêm: “Dân ta rất tốt. Chú phải tin vào dân…”.

Đúng 19 giờ 30, trời tối đen và rét ngọt. Bác lên xe đi thăm một số gia đình nghèo ở Hà Nội. Xe dừng lại ở đầu ngõ Hàng Đũa, phố Sinh Từ. Bác đi đến một nhà ở cuối ngõ, gọi cửa, không ai trả lời. Đẩy cửa vào căn phòng hẹp, ngọn đèn dầu soi không đủ sáng, có một người nằm đắp chiếu rên trên giường. Tôi ghé vào đầu giường nói: “Cụ Hồ đến chúc Tết đó”. Không thấy tiếng đáp lại, nhưng tiếng rên không to nữa. Tôi rờ tay lên trán chủ nhà, thấy sốt nóng. Bác bảo kéo chiếu lại, rồi Bác cháu lặng lẽ đi ra. Ngồi trên xe, Bác nói khẽ: “Mai chú nhớ mang thuốc, quà và thiệp chúc Tết tới thăm hỏi”. Sáng hôm sau, khi mang thuốc, quà và thiệp chúc Tết tới thăm, chúng tôi mới biết chủ nhà là người tỉnh khác về Hà Nội làm phu xe kéo, không đủ tiền về quê ăn Tết với gia đình…

Ngoài tới thăm một số gia đình nghèo, Bác còn thăm, chúc Tết một số gia đình thành phần khác nhau. Bác dành thời gian đến thăm nhiều nhà dân, để xem nhân dân ta chuẩn bị Tết như thế nào, để thấy được người dân có thực sự được hưởng cuộc sống ấm no, vui tươi, hạnh phúc hay không?

Xuân Đinh Hợi 1947, năm đầu tiên Bác đọc thơ chúc Tết đồng bào cả nước. 22 giờ ngày 30 tháng Chạp năm Bính Tuất, từ nơi họp Hội đồng Chính phủ ở phủ Quốc Oai (Sơn Tây), Bác lên xe tới trụ sở Đài tiếng nói Việt Nam đặt tại chùa Trầm (huyện Chương Mỹ- Hà Đông) để đọc thơ chúc Tết đồng bào, chiến sĩcả nước... Đúng thời khắc Giao thừa, Bác trịnh trọng đọc bài thơ chúc Tết đồng bào, chiến sĩcả nước. Kết thúc bài thơ là hai câu: “… Trường kỳ kháng chiến, nhất định thắng lợi! Thống nhất độc lập, nhất định thành công!”

Đây là bài thơ chúc Tết đầu tiên của Bác. Từ đó trở đi, cứ đêm giao thừa là mọi người lại chờ mong được nghe Bác đọc thơ chúc Tết. Vì thơ chúc Tết của Bác vừa là kêu gọi, vừa là mừng Xuân và còn là những dự báo lịch sử, những chỉ đạo chiến lược cách mạng. 22 mùa Xuân với bài thơ chúc Tết của bác Hồ đã trở thành tài sản văn hóa vô giá của dân tộc.

Theo Những câu chuyện hay kể về Bác Hồ/Bài đăng trên Thông tin Công tác Đảng số 1/2022.