Trước năm 2009, trong cơ cấu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang Nga, nhóm hàng nông sản, thủy sản chiếm tỷ trọng khoảng trên 50 - 60%. Tuy nhiên, từ năm 2012 đến nay, mặc dù kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Nga liên tục tăng nhưng tỷ trọng xuất khẩu của nhóm hàng này chỉ còn 10 - 20% do có sự chuyển dịch về cơ cấu xuất khẩu sang nhóm hàng công nghiệp chế biến. Năm 2013, kim ngạch hàng nông lâm thủy sản xuất khẩu sang Nga chỉ đạt 390,7 triệu USD và 7 tháng đầu năm nay đạt 204,9 triệu USD, chiếm khoảng 1,5% tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản nước ta. Trong khi đó, tỷ trọng này ở thị trường Hàn Quốc là 6,1%; Mỹ là 23,6%; Nhật Bản 10,7%...

Lý giải về sự sụt giảm này, Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương Trần Thanh Hải cho rằng, sản phẩm nông sản, thủy sản của nước ta phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt về giá cả, mẫu mã, bao bì, chất lượng, vận chuyển… với các quốc gia khác có nguồn cung sản phẩm tương tự tại thị trường Liên bang Nga. Bên cạnh đó, mức thuế nhập khẩu mà phía Nga áp dụng với một số sản phẩm nông sản mà Việt Nam có thế mạnh xuất khẩu vẫn tương đối cao như chè đóng túi dưới 3kg bị áp mức thuế 40%, gạo 40%, thủy sản 10%... Các rào cản phi thuế quan như quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, quy định về kiểm dịch chất lượng… của thị trường này cũng tương đối chặt chẽ. Một khó khăn nữa là hàng hóa nước ta phải chuyển qua các cảng châu âu rồi mới vòng lại Liên bang Nga, hoặc tới cảng Vladivostock rồi đi theo tuyến đường xuyên Nga từ Đông sang Tây nên chi phí vận chuyển lớn hơn so với hàng vận chuyển từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Ấn Độ... 

Tuy nhiên, theo thông tin của Trưởng cơ quan đại diện thương mại Liên bang Nga tại Việt Nam Maxim Golikov, Chính phủ Nga đang đưa ra các biện pháp tăng nhập khẩu từ Việt Nam. Mới đây, Nga đã dỡ bỏ lệnh tạm ngừng nhập khẩu đối với 7 doanh nghiệp thủy sản Việt, cho phép thêm 3 doanh nghiệp thủy sản khác tiếp tục xuất khẩu thủy sản sang Nga. Thương vụ Nga tại Việt Nam mới đây cũng đã cung cấp danh mục những mặt hàng, trong đó có nhiều mặt hàng nông lâm thủy sản phía Nga có nhu cầu và Việt Nam có thể cung cấp.

Cơ hội cho hàng Việt thâm nhập sâu hơn thị trường đầy tiềm năng này càng rõ nét hơn trong bối cảnh Hiệp định Thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và Liên minh Thuế quan (Nga – Belarus – Kazakstan) sắp kết thúc đàm phán cùng với những ưu đãi nhất định về thuế...

Ông Maxim Golikov gợi ý, doanh nghiệp Việt Nam trước hết phải tìm các công ty chuyên nhập khẩu, có thể là các của  Nga hoặc Việt Nam bởi hệ thống siêu thị bán lẻ Nga không tự nhập khẩu hàng hóa. Những quy định chặt chẽ về chất lượng sản phẩm cũng là điều đáng quan tâm, tuy nhiên, tất cả những quy định này đều được công khai rõ ràng, doanh nghiệp Việt Nam chỉ cần tìm hiểu kỹ lưỡng.

Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương Trần Thanh Hải cho biết, Nga là một trong những thị trường trọng tâm trong mục tiêu đa dạng hóa thị trường xuất khẩu của Việt Nam. Sắp tới, Bộ sẽ phối hợp với Thương vụ Nga tại Việt Nam tổ chức một đoàn doanh nghiệp Nga vào Việt Nam để tìm kiếm cơ hội kinh doanh và chia sẻ thông tin thị trường.