Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong giải ngân nguồn vốn vay WB
Ngày 28/10/2020, Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Thế giới (WB) tổ chức Hội nghị trực tuyến các bộ, ngành, địa phương với WB về giải ngân năm 2020. Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà và bà Carolyn Turk, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam chủ trì hội nghị tại điểm cầu Trụ sở Bộ Tài chính.
Tham dự hội nghị tại điểm cầu Trụ sở Bộ Tài chính còn có đại diện Bộ Giao thông vận tải; Bộ Giáo dục và Đào tạo; Bộ Tài nguyên và Môi trường; Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; đại điện các đơn vị thuộc Bộ Tài chính cùng đại diện các địa phương tại các điểm cầu.
64 dự án/tiểu dự án được giao dự toán nhưng chưa giải ngân
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Trần Xuân Hà cho biết, nguồn vốn vay của WB là một trong những nguồn vay chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng nguồn nước ngoài của Việt Nam. Vì vậy, Thứ trưởng đề nghị các bộ, ngành, địa phương nêu rõ khó khăn vướng mắc, kiến nghị, giải pháp để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án sử dụng nguồn vốn vay WB.
Bà Nguyễn Xuân Thảo, Phó cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) cho biết, WB là nhà tài trợ lớn cho Việt Nam, hiện nay tổng vốn vay đã cam kết cho 36 chương trình, dự án đang triển khai là 7.369,5 triệu USD, trong đó 33 khoản vay đã ký hiệp định, với số vốn vay là 6.589 triệu USD; 03 khoản vay mới đàm phán đã được phía Hiệp hội Phát triển Quốc tế (IDA) phê duyệt nhưng chưa ký hiệp định, với số vốn vay là 506 triệu USD. Trong danh mục này, 8 khoản vay sẽ kết thúc giải ngân năm 2020, 10 khoản vay sẽ kết thúc giải ngân năm 2021.
Trong số 36 khoản vay thuộc Danh mục có 05 khoản vay chưa giải ngân tính đến 15/10/2020 do chưa hoàn thành thủ tục đầu tư hoặc chưa ký hợp đồng xây lắp (chiếm 10,6% số vốn cam kết). Theo thông tin của WB, 17/31 khoản vay còn lại đang giải ngân phải điều chỉnh hiệp định vay do nhiều nguyên nhân (sửa đổi thiết kế dự án, điều chỉnh từ chi thường xuyên sang chi đầu tư; chậm tiến độ phải gia hạn thời gian thực hiện dự án, gia hạn giải ngân; vốn dư nhiều phải đề xuất mở rộng dự án…).
Về giải ngân, trị giá giải ngân vốn WB (theo phương thức trực tiếp và tạm ứng vào TKĐB) từ 1/1-30/9/2020 tăng 55% so với trị giá giải ngân 9 tháng năm 2019. Còn theo dự toán vốn 2020 của phía Việt Nam, có 64 dự án/tiểu dự án (thuộc 17 khoản vay) được giao dự toán nhưng chưa giải ngân. Về số các khoản vay chưa giải ngân theo năm tài khóa 2021 của WB (tính từ 1/7/2020), có 18/36 khoản vay chưa giải ngân, dẫn đến tỷ lệ giải ngân theo cách tính của WB (số giải ngân/tổng vốn vay cam kết) năm 2021 mới đạt 1,7%. Tính đến 30/9/2020, có 34 dự án/tiểu dự án vay WB đề xuất trả lại kế hoạch vốn năm 2020 với tổng số kế hoạch vốn đề xuất trả lại bằng 34,6% tổng dự toán được giao của các dự án vay WB.
Gỡ khó trong giải ngân nguồn vốn vay WB
Tại hội nghị, đại diện các bộ, ngành địa phương đã nêu những khó khăn, vướng mắc gặp phải trong quá trình triển khai các dự án WB như: Tác động của đại dịch Covid-19; cơ chế, quy trình sửa đổi hiệp định vay phức tạp; thủ tục, hồ sơ triển khai dự án; công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, tổ chức đấu thầu... chậm dẫn đến kéo dài việc giải ngân.
Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân dự án WB, Thứ trưởng Trần Xuân Hà đề nghị, các bộ, ngành, địa phương khi có khối lượng thanh toán phải đến Kho bạc để thực hiện kiểm soát chi, thực hiện thủ tục rút vốn thanh toán. Bộ Tài chính đã chỉ đạo Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại, Kho bạc Nhà nước cố gắng xử lý hồ sơ thanh toán trong 1 ngày làm việc nhưng vẫn đảm bảo chặt chẽ trong kiểm soát chi. Các bộ, ngành, địa phương nếu đề xuất kéo dài thời gian thực hiện dự án cần đánh giá kỹ tình hình thực hiện, khẩn trương báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính trình Chính phủ điều chỉnh chủ trương đầu tư, hiệp định vay.
Thứ trưởng cũng đề nghị WB đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải tiến khâu thiết kế dự án, đàm phán, ký kết hiệp định để quản lý hiệu quả và đẩy nhanh triển khai các dự án. Thứ trưởng Trần Xuân Hà khẳng định, Bộ Tài chính và các bộ, ngành sẵn sàng phối hợp giải đáp vướng mắc, rà soát, góp phần tháo gỡ vướng mắc trong công tác xây dựng dự án, trao đổi với các đối tác phát triển để có các quy định phù hợp và đơn giản hóa trong các hiệp định vay, đẩy nhanh công tác thực hiện dự án và giải ngân..
Phát biểu tại hội nghị, bà Carolyn Turk, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam cho biết, phía WB nỗ lực hết sức để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nhằm đẩy nhanh giải ngân các dự án do WB hỗ trợ. Bà Carolyn Turk cũng đã làm rõ các nội dung về gia hạn dự án; phân bổ nguồn lực cho các hoạt động có tính chất thường xuyên; quy trình, thủ tục mua sắm, đấu thầu, chấm thầu, phê duyệt gói thầu; giải phóng mặt bằng, tái định cư, thiết kế, đánh giá lập nghiên cứu khả thi...
Đại diện WB cho biết, WB sẽ tiếp tục có các buổi làm việc sâu hơn với các cơ quan chuyên môn để thảo luận kỹ hơn các nội dung và đưa ra giải pháp cụ thể nhằm tháo gỡ khó khăn trong giải ngân nguồn vốn vay của WB.
WB là nhà tài trợ lớn cho Việt Nam, hiện nay tổng vốn vay đã cam kết cho 36 chương trình, dự án đang triển khai là 7.369,5 triệu USD, trong đó 33 khoản vay đã ký hiệp định, với số vốn vay là 6.589 triệu USD; 03 khoản vay mới đàm phán đã được phía IDA phê duyệt nhưng chưa ký hiệp định, với số vốn vay là 506 triệu USD. Trong danh mục này, 8 khoản vay sẽ kết thúc giải ngân năm 2020, 10 khoản vay sẽ kết thúc giải ngân năm 2021.