Áp lực phải đẩy nhanh tốc độ cổ phần hóa (CPH) DNNN đang rất lớn đối với cả bản thân lãnh đạo DN cũng như các cơ quan quản lý, nhất là khi kế hoạch phải CPH hơn 500 DN trong 2 năm 2014-2015, nhưng trách nhiệm nặng nề hơn đang được dồn sang năm nay.

Tuy thế, vai trò của người lao động nhằm thích nghi với cung cách làm ăn mới, tại một mô hình DN mới dường như còn chậm chạp. Với một DN vừa hoàn thành CPH trong năm 2014 vừa qua, Tổng công ty Công trình Giao thông 1 (Cienco 1) cho thấy vấn đề trên một cách rất rõ ràng.

Lo chuyện thích nghi CPH

Việc chuyển đổi sang mô hình DN cổ phần khiến cho hơn 8.000 cán bộ, công nhân viên của Cienco 1 còn bỡ ngỡ. Trong khi, mô hình mới đòi hỏi sự năng động, sự quản lý và quản trị kinh doanh tốt, ông Đào Xuân Dụ, Chủ tịch Công đoàn Cienco 1 thừa nhận.

Năm ngoái, Cienco 1 chứng kiến nhiều thay đổi lớn về tổ chức và nhân sự. Sau khi hoàn thành CPH, tổ chức thành công Đại hội cổ đông, các công ty thành viên cũng đã hoàn thành công tác CPH và bàn giao DNNN sang CTCP cho 8 đơn vị. Về cơ bản, đã hoàn thành thoái 35% vốn Nhà nước ở Tổng công ty và thoái vốn của Tổng công ty ở 14 đơn vị thành viên.

Nhưng, do các đơn vị về tư tưởng còn “lúng túng”, không biết mình về đâu và mình còn tồn tại hay không? Chính suy nghĩ đó đã ảnh hưởng lớn đến sản xuất, kinh doanh của DN. “Sự cạnh tranh về công ăn việc làm rất quyết liệt, đặc biệt là ở các đơn vị cắt giảm lao động, người lao động rất băn khoăn”, ông Đào Xuân Dụ cho hay.

Bất chấp việc CPH gặp không ít khó khăn, cán bộ công nhân viên chưa thích nghi với mô hình kinh doanh mới, song theo Tổng giám đốc Cienco 1 Cấn Hồng Lai, 2014 vẫn là năm thành công trong hoạt động sản xuất kinh doanh, khi sản lượng của DN đạt trên 8.300 tỷ đồng, đạt 107% kế hoạch năm. Doanh thu của DN đạt trên 7.300 tỷ đồng, tỷ lệ doanh thu trên sản lượng đạt 88%.

Không chỉ nhiều dự án lớn được khánh thành, khởi công trong năm, đáp ứng yêu cầu của đối tác, mà công tác thị trường cũng đạt được thành công. DN đã tham gia và đấu thầu khá thành công, trúng thầu trên 19.708 tỷ đồng với nhiều dự án quan trọng. Ông Lai cũng cho biết, cùng với hoạt động xây dựng và triển khai các dự án thì công tác nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ cũng được Cienco 1 đầu tư mạnh mẽ.

Theo đó, ngoài các công nghệ truyền thống như khoan nhồi, đúc hẫng, dây văng, dự ứng lực, xử lý đất yếu… Cienco 1 còn tiếp tục đầu tư, bổ sung hoàn thiện, chuyên nghiệp hoá từ con người, thiết bị, vật tư, nên đã phát huy hiệu quả tại các dự án.

Tốc độ thi công nhanh hơn, chuyên nghiệp và an toàn hơn với nhiều công nghệ mới được ứng dụng. Ông Phạm Dũng, Chủ tịch HĐQT Cienco 1 cho rằng, chất lượng công trình là sự sống còn của DN, đồng thời triển khai nghiêm túc chủ trương của Bộ Giao thông Vận tải về “Năm chất lượng công trình”, nên ngay từ đầu năm Tổng công ty đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị, thẩm tra rà soát biện pháp thi công, biện pháp đảm bảo chất lượng và xử lý các vướng mắc về kỹ thuật ở tất cả các dự án.

Việc chú trọng đến chất lượng công trình, đầu tư đổi mới công nghệ đã giúp cho Cienco 1 không những trúng thầu các dự án trong nước, mà còn được đảm nhận nhiều dự án tại Lào, Campuchia và sắp tới là Myanmar…

Thận trọng trong bài toán hiệu quả

Tuy nhiên, năm 2015 được ban lãnh đạo Tổng công ty nhìn nhận với những thách thức lớn. Đó là bài toán tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công trình và xây dựng thương hiệu, tiếp tục thực hiện thoái vốn Nhà nước vào quý I/2015.

Nhiệm vụ trọng tâm được Cienco 1 đưa ra là tập trung chỉ đạo các dự án trọng điểm, nhất là dự án phải hoàn thành trong năm 2015; đẩy mạnh công tác đầu tư công trình hạ tầng giao thông, tăng cường công tác thị trường... Trong đó, mục tiêu cụ thể là sản lượng đạt trên 8.500 tỷ đồng, doanh thu đạt trên 6.800 tỷ đồng, lợi nhuận 85 tỷ đồng.

Nhìn nhận về kế hoạch trên, đại diện Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Dịch vụ Yên Khánh - cổ đông chiến lược của Cienco 1 cho rằng, bên cạnh cơ chế chính sách cho người lao động, thời gian tới công tác quản lý cần được nâng cao, gắn với nâng nguồn vốn vững mạnh.

Còn theo ông Nguyễn Huy Tài, Phó tổng giám đốc NHTMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB), một đối tác của Cienco 1, để đảm bảo hoạt động kinh doanh và tình hình tài chính lành mạnh, đặc biệt trong việc trở thành nhà thầu quốc tế, Cienco 1 cần nâng cao hơn nữa chuyên môn, nghiệp vụ, đặc biệt về việc am hiểu luật pháp quốc tế để đảm bảo nền tảng pháp lý giữa DN và thị trường quốc tế được thông suốt, tránh rủi ro khi hoạt động ở nước ngoài.

Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Công, việc đề cao chất lượng công trình trên cơ sở ứng dụng khoa học công nghệ và xây dựng thương hiệu là hướng đi tốt để Cienco 1 đạt được hiệu quả kinh doanh. Tuy nhiên, dù ở mô hình tổ chức nào, những tiêu chí về thương hiệu, nhãn hiệu hàng hoá và quan trọng nhất là chất lượng cần đặt lên hàng đầu để đạt được lợi tức trên 10%.

Theo đó, Cienco 1 cần chú trọng đến các yếu tố hiệu quả đầu tư, cần có tư duy chiến lược, suy nghĩ và định hướng trước, nâng cao chất lượng nguồn lao động, ứng dụng khoa học công nghệ mới để tăng năng suất lao động và tính cạnh tranh của DN.

“Đối với xây dựng cơ bản, bài toán hiệu quả hay không hiệu quả chỉ trong gang tấc rất ngắn. Như một công trình cầu làm đúng tiến độ, vượt các chỉ tiêu đề ra nhưng chỉ cần sơ sểnh một chút, mùa mưa không làm được, để sang năm khác thì từ hiệu quả sẽ thành lỗ. Đó là yêu cầu bắt buộc đội hình thi công phải tính toán kỹ càng.

Chứ không phải cứ thuê nhân công giá rẻ, hô hào bà con lao động đi làm là xong. Còn trong quản lý tài chính, quá trình vận hành quản lý dòng tiền cũng mang tính đặc thù nên cần thận trọng và xây dựng được uy tín thương hiệu của DN”, ông Công góp ý.