Thời của tài sản số?

Theo LÊ PHAN/doanhnhansaigon.vn

Cách nay vài năm có ai đó nói rằng đồng Bitcoin (BTC) có thể lên tới hơn chục nghìn USD thì có thể sẽ nhận được những lời chỉ trích và nụ cười mỉa mai, thì năm 2017 vừa qua mọi lời phê phán đã phải im bặt khi đồng tiền này dễ dàng vượt mốc 10.000 USD/BTC. Đồng BTC đã trở thành tài sản sinh lời lớn nhất trong số những tài sản truyền thống như trái phiếu, cổ phiếu, vàng hay các loại tiền tệ khác.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Đành biết rằng một đồng tiền mạnh khi nó đại diện và được độc quyền để thanh toán một loại hàng hóa nào đó. Ví dụ như đồng USD đã trở nên mạnh mẽ và được ưa chuộng nhất do trước đây được neo theo giá trị của vàng và sau khi bản vị vàng sụp đổ thì đồng bạc xanh đã được chọn làm đồng tiền thanh toán chính thức cho các giao dịch dầu mỏ. Và đồng BTC ngày nay dường như đang cho thấy diễn biến tương tự.

Sự ra đời của hoạt động ICO (initial coin offering) - một hình thức các công ty huy động vốn qua mạng cho các dự án công nghệ mới bằng cách phát hành các mã token chứng nhận quyền sở hữu công ty cho nhà đầu tư đã đẩy nhu cầu sở hữu bitcoin lên cao hơn bao giờ hết.

Đặc biệt hình thức huy động vốn qua ICO đã lên cơn sốt trong năm 2017 càng đẩy giá trị đồng bitcoin vượt xa mọi dự đoán, khi các thương vụ ICO và các sàn giao dịch trên toàn cầu chỉ chấp nhận đồng BTC như là một phương tiện thanh toán chính, bên cạnh một số ít chấp nhận thêm ETH như là phương tiện thanh toán thứ hai.

Chúng ta có thể hình dung như thế này: trong khi các doanh nghiệp phát hành cổ phiếu trên sàn chứng khoán Mỹ chỉ chấp nhận thanh toán bằng đồng USD, các doanh nghiệp phát hành cổ phiếu trên sàn chứng khoán Việt Nam chỉ chấp nhận thanh toán VNĐ, tương tự cho các quốc gia khác chỉ chấp nhận thanh toán bằng đồng nội tệ của quốc gia đó, thì các thương vụ ICO trên toàn cầu chỉ chấp nhận mỗi đồng BTC.

Và như vậy có thể thấy rằng nhu cầu nắm giữ, mua bitcoin để có thể thanh toán cho các hoạt động đầu tư vào các thương vụ ICO là lớn đến mức nào.

Sức mạnh của... bí mật

Cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ và thay đổi hầu hết mọi khía cạnh trong cuộc sống của chúng ta, khi mọi vật, mọi người đều có thể kết nối với nhau và bitcoin về bản chất cũng tạo sự kết nối dễ dàng nhất.

Một đồng bitcoin có thể dễ dàng chuyển từ ví điện tử này sang ví điện tử khác một cách nhanh chóng và cũng có thể chuyển sang bất kỳ một loại ngoại tệ nào khác và rút ra tại bất kỳ quốc gia nào. Do đó, đồng tiền này đặc biệt được giới rửa tiền, buôn lậu ưa thích, trong khi các chính trị gia, doanh nhân cũng có thể sử dụng để chuyển dịch tài sản ra nước ngoài một cách ẩn danh.

Các vụ rò rỉ hồ sơ trốn thuế và các giao dịch, tài sản cất giấu ở nước ngoài của giới nhà giàu gần đây, mà nổi bật là vụ Panama Papers năm 2016 và Paradise Papers năm 2017 cho thấy các dữ liệu bí mật về tài sản của giới nhà giàu có thể bị tiết lộ và phanh phui bất kỳ lúc nào. Vụ rò rỉ tài khoản ngân hàng Thụy Sĩ vào năm 2015 cũng tiết lộ hàng loạt tài khoản bí mật của khách hàng.

Trong khi đó, việc đầu tư, sở hữu các đồng các đồng tiền mật mã nói chung và đồng BTC nói riêng và lưu trữ trên các ví điện tử cho phép ẩn danh người sở hữu càng khiến nhiều người thích nắm giữ các đồng tiền mật mã như là một tài sản tích lũy mới thay cho vàng và tài khoản bí mật tại các ngân hàng nước ngoài trước đây.

Bên cạnh đó, BTC đang được sử dụng ngày càng phổ biến hơn từ các giao dịch bán buôn cho đến các giao dịch bán lẻ. Nhiều cửa hàng trực tuyến và thậm chí một số chính phủ đã chấp nhận bitcoin như là một đồng tiền thanh toán.

Các sàn giao dịch chứng khoán tại Mỹ như CME hay Nasdaq trong năm qua cũng đã bắt đầu cung cấp đến nhà đầu tư các hợp đồng giao dịch tương lai với BTC. Các hoạt động quyên góp từ thiện cũng tranh thủ đồng tiền mới này để dễ dàng gây quỹ từ các nhà tài trợ khắp thế giới. BTC đã trở thành đồng tiền xuyên biên giới và xuyên ngôn ngữ như vàng.

Quyền lực mới

Một số nhận định gần đây cho rằng đồng BTC là một bong bóng mới trong thời đại hiện nay, tuy nhiên cần lưu ý rằng mọi bong bóng sẽ có lúc đổ vỡ khi cung cầu mất cân bằng và chỉ có thể diễn ra đối với những tài sản có nguồn cung ồ ạt hoặc không có giới hạn.

Trong khi đó, với lượng cung giới hạn ở 21 triệu bitcoin có thể đạt được vào năm 2140, trong đó chỉ khoảng 16 triệu đang lưu thông, rõ ràng đồng tiền này cũng có giá trị khan hiếm giống như vàng. Ngoài ra đồng BTC không thể cứ muốn khai thác ồ ạt trong một thời gian ngắn là được.

Để có thể khai thác BTC, người dùng phải có một bộ máy tính có năng lực xử lý mạnh mẽ để xác minh và ghi nhận lại các giao dịch, và điều này đang làm hạn chế số lượng thợ mỏ muốn tham gia. Trung bình mỗi 10 phút, thợ mỏ bitcoin nào có thể xác minh các giao dịch đã diễn ra trong 10 phút vừa qua sẽ được thưởng đồng bitcoin mới.

Cần biết rằng độ khó của việc xử lý giao dịch mà các thợ mỏ phải thực hiện được điều chỉnh linh động để đảm bảo bình quân mỗi 10 phút phải có một ai đó thành công, bất kể có bao nhiêu thợ mỏ (và bao nhiêu xử lý) đang cùng thực hiện vào bất kỳ thời điểm nào.

Tuy nhiên, tốc độ tạo mới đồng bitcoin sẽ giảm đi một nửa sau mỗi chu kỳ 4 năm cho đến khi số lượng bitcoin được phát hành giới hạn ở con số 21 triệu, mà dự kiến sẽ hoàn tất vào năm 2140. Do tốc độ phát hành đồng bitcoin giảm dần nên đồng tiền này sẽ có xu hướng giảm phát về dài hạn, chứ không phải muốn phát hành bao nhiêu cũng được như các loại tiền pháp định hiện nay.

Với nguồn cung bị giới hạn và mất nhiều thời gian để khai thác, rõ ràng sẽ khó có thể đáp ứng được nhu cầu sở hữu đồng tiền này cũng như nhu cầu sử dụng đồng BTC để thanh toán, giao dịch và đầu tư đang ngày càng tăng chóng mặt.

Trong khi đó, những người nắm giữ đồng BTC hiện tại lại không muốn bán ra khi xác định đây là một tài sản số đầu tư lâu dài có thể thay thế cho các kênh đầu tư hiện tại, nhất là khi đồng BTC không bị bào mòn giá trị thông qua hiện tượng lạm phát như các đồng tiền pháp định đã phát hành.