Thu phí BHYT linh hoạt để giảm nhẹ đóng góp của phụ huynh học sinh, sinh viên
Trong năm học 2017-2018, Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam phấn đấu đạt tỷ lệ 100% học sinh, sinh viên (HSSV) tham gia bảo hiểm y tế (BHYT), song hiện nay vẫn còn đến 7,5% số HSSV chưa tham gia. Điều này đặt ra thách thức lớn đối với việc phát triển BHYT trong thời gian tới.
Vẫn còn 7,5% HSSV chưa tham gia BHYT
Theo báo cáo của Ban thu BHXH Việt Nam, trong những năm qua, công tác BHYT của HSSV luôn được chú trọng, quan tâm, thực hiện hiệu quả với sự phối hợp chặt chẽ của BHXH Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế cũng như sự vào cuộc của hệ thống chính trị, sự quan tâm của các nhà trường và các cơ sở giáo dục.
Thực hiện BHYT HSSV không chỉ là quyền lợi về sức khỏe của mỗi HSSV mà có ý nghĩa giáo dục về trách nhiệm cộng đồng, của xã hội trong công tác bảo vệ chăm sóc sức khỏe, xây dựng tinh thần tương thân tương ái.
Thực tế, Quỹ BHYT đã đóng góp chi trả chi phí khám chữa bệnh cho HSSV tham gia BHYT khi bị rủi ro đau ốm, điều trị tại các cơ sở y tế trong cả nước. Đồng thời nguồn kinh phí trích lại từ số thu BHYT giúp các nhà trường có điều kiện chăm sóc tốt hơn, làm tốt công tác chăm sóc sức khỏe cho HSSV.
Hiện nay, HSSV là đối tượng có tỷ lệ tham gia cao nhất trong nhóm đối tượng được nhà nước hỗ trợ. Tỷ lệ HSSV tham gia BHYT tăng đáng kể từ 70% năm học 2010-2011 lên 92,5% năm học 2016-2017 với gần 16 triệu HSSV tham gia.
Trong năm học vừa qua, còn khoảng 7,5% số HSSV (tính trong tổng số hơn 22 triệu HSSV cả nước) chưa tham gia BHYT. Điều này do nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế về chính sách BHYT nói chung và BHYT với HSSV nói riêng.
Một số cơ sở giáo dục chưa nhận thức đầy đủ về trách nhiệm triển khai quản lý tới HSSV và chưa quan tâm đúng mức về công tác tuyên truyền vận động giáo dục ý thức chấp hành BHYT cho HSSV Luật BHYT quy định: BHYT là bắt buộc cho toàn dân. Quyết định 1167/QĐ-TTg ngày 28/2/2016 của Thủ tướng phủ đặt ra cho ngành Giáo dục - Đào tạo là 100% HSSV tham gia BHYT từ năm học 2017-2018.
Phân tích nguyên nhân vẫn còn 7,5% HSSV chưa tham gia BHYT, theo ông Vũ Mạnh Chữ, Phó trưởng Ban thu BHXH Việt Nam cho biết, do nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế về chính sách BHYT nói chung và BHYT đối với HSSV nói riêng vẫn chưa nhận thức đầy đủ. Một số cơ sở giáo dục chưa thúc đẩy triển khai BHYT HSSV tại các nhà trường, thiếu quan tâm thích đáng đến công tác y tế trường học; công tác rà soát, đối chiếu số HSSV chưa tham gia BHYT còn hạn chế...
Ngoài ra, “việc tăng lương cơ sở theo ngày 1/7/2017 từ mức 1.210.000 đồng lên mức 1.300.000 đồng cũng tác động đến việc tham gia BHYT của HSSV. Dù mức tăng không cao, mức chênh lệch tăng thuộc phần trách nhiệm phải đóng của HSSV chỉ là 2.835 đồng/học sinh, sinh viên/tháng nhưng cũng tạo ra những tác động” - ông Chữ thông tin.
Giao chỉ tiêu tỷ lệ tham gia BHYT của học sinh đối với từng cơ sở giáo dục
Theo Quyết định số 1167/QĐ-TTg, trong năm học 2017 - 2018, BHXH Việt Nam phải phấn đấu đạt tỷ lệ 100% HSSV tham gia BHYT. Để đạt được mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với Bộ Y tế, BHXH Việt Nam có văn bản chỉ đạo các Sở Giáo dục và Đào tạo các trường học phối hợp chặt chẽ với BHXH từ Trung ương đến địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục chính sách BHYT, ý nghĩa, quyền lợi, trách nhiệm công dân bằng nhiều hình thức, giải pháp hay.
Để đạt mục tiêu năm học 2017-2018 có 100% HSSV tham gia BHYT, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các tỉnh tiếp tục phối hợp chặt chẽ với ngành Giáo dục - Đào tạo giao chỉ tiêu tỷ lệ tham gia BHYT của học sinh đối với từng cơ sở giáo dục; đưa tiêu chí về tỷ lệ tham gia BHYT HSSV là một trong các tiêu chí đánh giá phân loại tổ chức cơ sở Đảng, đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ và việc chấp hành pháp luật của HSSV.
BHXH Việt Nam tham mưu cho cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương kiên quyết không khen thưởng đối với các nhà trường, nếu chưa hoàn thành tỷ lệ HSSV tham gia BHYT; đề nghị dành một nguồn kinh phí hỗ trợ HSSV tham gia BHYT ngoài phần kinh phí đã được ngân sách trung ương hỗ trợ.
Cơ quan BHXH Việt Nam sẽ chủ động cung cấp thông tin có nội dung tuyên truyền về BHYT, đưa vào nội dung sinh hoạt thường kỳ của tổ chức Đoàn, Hội Sinh viên và Đội Thanh niên tiền phong Hồ Chí Minh, với mong muốn hoạt động này sẽ góp phần làm chuyển biến và nâng cao hiểu biết của các em về tính ưu việt của chính sách BHYT.
BHXH Việt Nam cũng tiếp tục thực hiện phương thức thu phí BHYT linh hoạt để giảm nhẹ số tiền đóng góp của phụ huynh HSSV vào đầu năm học. Cụ thể: Đối với sinh viên mới nhập học, học sinh chuyển cấp, mới vào lớp 1 thực hiện thu phí BHYT HSSV của những tháng còn lại năm 2017. Đối với HSSV đã thực hiện thu theo năm tài chính thì tiếp tục thực hiện thu vào cuối năm 2017 thì cơ sở giáo dục thu tiền đóng phần thuộc trách nhiệm phải đóng của HSSV 6 tháng hoặc một năm một lần nộp vào Quỹ BHYT. Đặc biệt, chỉ thực hiện thu phí BHYT một lần nếu HSSV có nguyện vọng và tự nguyện đóng.
Ngành BHXH cũng đề xuất sửa đổi một số nội dung quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật còn chưa phù hợp thực tế. Ngoài ra, sẽ đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục chính sách, pháp luật BHYT bằng nhiều hình thức đến HSSV và các bậc phụ huynh.