Hội thảo do Vụ Thị trường châu Âu – Bộ Công Thương phối hợp với Dự án hỗ trợ chính sách thương mại và Đầu tư của châu Âu tổ chức nhằm giúp các doanh nghiệp hiểu rõ hơn về thị trường các nước thành viên Liên minh Hải quan, đặc biệt là các cam kết gia nhập WTO của Liên bang Nga mà việc thực hiện các cam kết này đã được bắt đầu từ 22/8/2012 khi Nga chính thức trở thành thành viên của tổ chức này. 

Tại hội thảo, các chuyên gia đàm phán Hiệp định thương mại tự do (FTA) của Bộ Công Thương đã cung cấp cho doanh nghiệp một số nội dung về các FTA Việt Nam đã tham gia, nhận định về cơ hội và thách thức đối với doanh nghiệp khi Việt Nam- Liên minh Hải quan được hình thành, giúp doanh nghiệp chủ động chuẩn bị và có đóng góp tích cực cho quá trình đàm phán hiệp định FTA sắp tới.

Ông Dương Hoàng Minh, Phó vụ trưởng Vụ Thị trường châu Âu cho rằng, năm 2001, Việt Nam- Liên bang Nga đã nâng tầm quan hệ song phương thành quan hệ đối tác chiến lược, mở ra một giai đoạn phát triển mới mạnh mẽ, sâu rộng và toàn diện nhất từ trước đến nay. Năm 2012, đánh dấu mốc quan trọng khi 2 nước quyết định đưa quan hệ song phương lên tầm đối tác chiến lược toàn diện, đáp ứng yêu cầu phát triển hiện nay của mỗi nước.

Hiện nay, Nga, Belarus và Kazakhstan đã thiết lập một Liên minh Hải quan với mong muốn gắn kết chặt chẽ về chính trị và kinh tế giữa 3 nước vốn là các quốc gia anh em thuộc Liên bang Xô viết. Với việc áp dụng Bộ luật Hải quan thống nhất từ 1/7/2011, hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài vào Liên minh Hải quan, sau khi nộp thuế nhập khẩu theo biểu thuế thống nhất, đã được tự do lưu chuyển trên toàn lãnh thổ Liên minh Hải quan.

Ông Golikov Maksim Iurievich, đại diện cơ quan Thương mại Liên bang Nga tại Việt Nam cho biết, vào tháng 9 vừa qua, tại hội nghị cấp cao APEC 2012, Liên bang Nga và các nhà lãnh đạo cao cấp hai bên đã chính thức tuyên bố khởi động đàm phán FTA Việt Nam- Liên minh Hải quan và thống nhất bắt đầu phiên đàm phán vào quý I/2013. Kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Nga và Việt Nam trong năm 2012 dự kiến đạt 3,5 tỉ USD, tăng gấp 5 lần so với 7 năm trước đây. Dự kiến đến năm 2015, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước sẽ đạt 7 tỉ USD vào năm 2015 và 12 tỉ USD vào năm 2018.

Đến tháng 9/2012, Nga đã đầu tư trực tiếp vào Việt Nam 83 dự án, với tổng số vốn gần 1 tỉ USD, nếu kể cả đầu tư gián tiếp thì con số này là 4 tỉ USD. Việt Nam đầu tư vào Nga 16 dự án, với tổng số vốn 1,7 tỉ USD.

Theo Vụ Thị trường châu Âu, vào thời điểm trước khi Nga gia nhập WTO, Việt Nam nhập khẩu từ Nga hơn 70 nhóm mặt hàng với mức thuế suất nhập khẩu bình quân 25,7%. Liên bang Nga nhập khẩu từ Việt Nam khoảng gần 80 nhóm mặt hàng với mức thuế suất nhập khẩu bình quân 12,8%.

Từ tháng 8/2012- khi gia nhập chính thức WTO, Nga cam kết giảm thuế nhập khẩu bình quân tất cả các loại hàng hóa xuống còn 7,8% so với mức 10% của năm 2011. Thời gian giảm thuế trên 30 dòng ngay từ khi gia nhập WTO; 30% sau 3 năm… cam kết áp dụng hạn ngạch thuế quan đối với thịt bò, thịt lợn và thịt gia cầm; áp dụng Hệ thống ưu đãi thuế quan của Liên minh Hải quan cho các nước kém phát triển; mở cửa thị trường dịch vụ cam kết cụ thể với 11 lĩnh vực và 116 tiểu lĩnh vực dịch vụ.

Việt Nam sẽ thúc đẩy xuất khẩu sang Liên minh Hải quan, trong đó chú trọng các mặt hàng nông sản, dệt may, giày dép, thuỷ sản, cà phê, hàng tiêu dùng, hàng điện tử…