I. Tình hình chung

Kinh tế-xã hội nước ta chín tháng qua tiếp tục đương đầu với nhiều khó khăn, thách thức. Kinh tế thế giới trầm lắng với khủng hoảng nợ công tại một số nước Châu Âu tiếp tục gây bất ổn lớn. Hoạt động đầu tư trì trệ cùng với xuất khẩu giảm ở hầu hết các nền kinh tế dẫn đến tăng trưởng giảm sút. Ở trong nước, thị trường tiêu thụ hàng hóa bị thu hẹp dẫn đến hàng tồn kho ở mức cao. Tổng sản phẩm trong nước (GDP) chín tháng năm 2012 ước tính tăng 4,73% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức tăng 5,77% của chín tháng năm 2011.

Vốn đầu tư toàn xã hội thực hiện chín tháng năm 2012 theo giá hiện hành ước tính đạt 708,6 nghìn tỷ đồng, tăng 8,6% so với cùng kỳ năm trước và bằng 35,8% GDP. Thu hút đầu tư trực tiếp của nước ngoài từ đầu năm đến thời điểm 20/9/2012 đạt 9526,4 triệu USD, bằng 72,1% cùng kỳ năm trước, Kim ngạch hàng hóa xuất chín tháng năm 2012 đạt 83,8 tỷ USD, tăng 18,9% so với cùng kỳ năm trước, kim ngạch hàng hóa nhập khẩu đạt 83,7 tỷ USD, tăng 6,6% so với cùng kỳ năm 2011

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 9/2012 tăng 2,2% so với tháng trước. Chỉ số giá tháng này tăng chủ yếu do tác động của nhóm thuốc và dịch vụ y tế và nhóm giáo dục, trong đó nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 17,02% (riêng dịch vụ y tế tăng 23,87%); nhóm giáo dục tăng 10,54% (riêng dịch vụ giáo dục tăng 12,16%).

Trong chín tháng năm 2012, thiên tai xảy ra liên tiếp gây thiệt hại nhiều về người và tài sản, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và đời sống dân cư của nhiều địa phương trong cả nước. Tổng giá trị thiệt hại do thiên tai gây ra trong chín tháng ước tính 3,2 nghìn tỷ đồng, trong đó Nghệ An thiệt hại khoảng 850 tỷ đồng, chiếm 27% tổng giá trị thiệt hại của cả nước.

Những khó khăn về hoạt động kinh tế, thiệt hại do thiên tai lũ lụt đã và đang tác động tới hoạt động kinh doanh bảo hiểm.

II. Thị trường bảo hiểm phi nhân thọ

Thị trường bảo hiểm phi nhân thọ đạt doanh thu 16.858 tỉ đồng tăng trưởng 9,65%, nhận tái bảo hiểm từ nước ngoài 391 tỉ đồng, tái bảo hiểm ra nước ngoài 4.494 tỉ đồng. Nhìn chung các nghiệp vụ đều tăng trưởng trong đó bảo hiểm nông nghiệp tăng 1.360%, bảo hiểm thiết bị điện tử tăng 112%, bảo hiểm tín dụng và rủi ro tài chính 106%, bảo hiểm mọi rủi ro 90%

Dẫn đầu là nghiệp vụ bảo hiểm xe cơ giới đạt doanh thu 4.604 tỉ đồng, bảo hiểm tài sản thiệt hại 3.709 tỉ đồng, bảo hiểm sức khỏe và tai nạn con người 2.766 tỉ đồng bảo hiểm xây dựng lắp đặt 2.083 tỉ đồng, bảo hiểm cháy nổ và mọi rủi ro tài sản 1.624 tỉ đồng

Dẫn đầu doanh thu khai thác bảo hiểm gốc là Bảo Việt 3.988 tỉ đồng, PVI 3.820 tỉ đồng, Bảo Minh 1.563 tỉ đồng, PJICO 1.428 tỉ đồng, PTI 1.230 tỉ đồng

Năng lực bảo hiểm sau khi trừ tái bảo hiểm dẫn đầu là Bảo Việt 3.101 tỉ đồng, PVI 1689 tỉ đồng, Bảo Minh 1.278 tỉ đồng, PJICO 1.173 tỉ đồng, PTI 891 tỉ đồng.

Các doanh nghiệp tăng trưởng doanh thu cao là Cathay 232%, Samsung Vina 76%, PTI 65%

Bồi thường bảo hiểm gốc toàn thị trường 6.280 tỉ đồng, tỉ lệ bồi thường 37,25%, rủi ro cao vẫn là bảo hiểm máy móc thiết bị với tỉ lệ 54%, bảo hiểm xe cơ giới 52%, bảo hiểm hàng hóa vận chuyển 46%. Các doanh nghiệp có tỉ lệ bồi thường cao là QBE 106%, Liberty 62%, Fubon 61%, Hùng Vương 61%, Bảo Minh 49%

1. Bảo hiểm xe cơ giới

Bảo hiểm xe cơ giới đạt doanh thu 4.604 tỉ đồng tăng trưởng 0,53% so với cùng kỳ, bồi thường 2.415 tỉ đồng, tỉ lệ bồi thường 52,47%. Dẫn đầu doanh thu là Bảo Việt 1.166 tỉ đồng, PJICO 715 tỉ đồng, PTI 509 tỉ đồng, Bảo Minh 420 tỉ đồng, PVI 359 tỉ đồng.

Tỉ lệ bồi thường có rủi ro cao là  Hàng Không 97%, Liberty 71%, AAA 64%, Bảo Ngân 55%, PVI 54%, Bảo Minh 54%.

Bảo hiểm bắt buộc TNDS chủ xe cơ giới đạt doanh thu 909 tỉ đồng. Dẫn đầu là Bảo Việt 244 tỉ đồng, PJICO 186 tỉ đồng, Bảo Minh 136 tỉ đồng, PVI 98 tỉ đồng, AAA 63 tỉ đồng. Tổng số tiền bồi thường 377 tỉ đồng tỉ lệ bồi thường 42%. Các DNBH có tỉ lệ bồi thường cao là Bảo Long 100%, Hùng Vương 56%, MSIG 72%, Bảo Việt 57%.

2. Bảo hiểm tài sản thiệt hại

Bảo hiểm tài sản thiệt hại đạt doanh thu 3.709 tỉ đồng tăng trưởng 5,21% so với cùng kỳ, bồi thường 954 tỉ đồng chiếm tỉ lệ 28%. Các doanh nghiệp doanh thu cao là PVI 1.776 tỉ đồng, Bảo Việt 398 tỉ đồng, PTI 385 tỉ đồng, Samsung Vina 223 tỉ đồng, Bảo Minh 173 tỉ đồng. Các DNBH có tỉ lệ bồi thường cao là Baoviet Tokio Marine 90%, PJICO 58%, UIC 73%.

3. Bảo hiểm sức khỏe và tai nạn con người

Bảo hiểm sức khỏe và tai nạn con người đạt doanh thu 2.766 tỉ đồng, tăng trưởng 19,75%. Dẫn đầu doanh thu là Bảo Việt 1.109 tỉ đồng, Bảo Minh 365 tỉ đồng, PVI 253 tỉ đồng, PTI 198 tỉ đồng, PJICO 109 tỉ đồng. Số tiền đã giải quyết bồi thường 1.280 tỉ đồng, chiếm tỉ lệ 46%. Các doanh nghiệp có tỉ lệ bồi thường cao là Hàng Không 74%, Bảo Long 63%, Bảo Việt 55%, PTI 57%, Toàn Cầu 54%. Nhiều doanh nghiệp đã chú trọng phát triển sản phẩm bảo hiểm mới có quyền lợi về chăm sóc y tế, thương tật, tử vong cao hơn hấp dẫn với đối tượng khách hàng có thu nhập cao.

Tuy nhiên, hiện tượng trục lợi bảo hiểm vẫn xảy ra khi các DNBH chưa thể kiểm soát chặt chẽ khâu điều trị khi thanh toán bằng hóa đơn mua thuốc, viện phí điều trị kỹ thuật cao.

4. Bảo hiểm thân tàu và TNDS chủ tàu

Bảo hiểm thân tàu và TNDS chủ tàu đạt doanh thu 1.465 tỉ đồng, tăng trưởng -0,45%, trong đó tái bảo hiểm trong nước 369 tỉ đồng, tái bảo hiểm nước ngoài 495 tỉ đồng. Các DNBH dẫn đầu về doanh thu gồm PVI 552 tỉ đồng, Bảo Việt 381 tỉ đồng, PJICO 164 tỉ đồng, Bảo Minh 139 tỉ đồng. Số tiền bồi thường toàn nghiệp vụ 610 tỉ đồng, chiếm 42%. Các doanh nghiệp có tỉ lệ bồi thường cao là PJICO 77%, Bảo Việt 75%, ABIC 53%

Tình hình tài chính của nhiều chủ tàu chưa được cải thiện nên việc trả lương, chi phí duy trì tàu đủ cấp hạng đã đăng kiểm đang gặp khó khăn, tạo nguy cơ gia tăng rủi ro cao. Tàu chạy ở vùng biển Trung Quốc có rủi ro lớn nếu phải thực hiện các lệnh của nhà chức trách Trung Quốc khi tàu bị tổn thất hoặc xét xử theo Luật Trung Quốc. Chủ tàu nợ nhiều phí của DNBH này sau đó vẫn được DNBH khác chấp nhận bảo hiểm thậm chí còn ưu ái hơn. Điều này thể hiện sự không hợp tác giữa các doanh nghiệp.

5.  Bảo hiểm cháy nổ và mọi rủi ro tài sản

Bảo hiểm cháy nổ và mọi rủi ro tài sản đạt doanh thu 1.624 tỉ đồng, tăng 18,53% so với cùng kỳ năm trước. Dẫn đầu doanh thu gồm PVI 493 tỉ đồng, Bảo Minh 258, Bảo Việt 178 tỉ đồng, PJICO 118 tỉ đồng, UIC 66 tỉ đồng. Số tiền giải quyết bồi thường 516 tỉ đồng, chiếm 32% doanh thu. Các doanh nghiệp có tỉ lệ bồi thường cao gồm Hàng Không 453%, Hùng Vương 265%, Viễn Đông 142%, Bảo Long 128%, Bảo Minh 85%, Fubon 75%. Bảo hiểm cháy nổ bắt buộc đạt doanh thu 366 tỉ đồng, dẫn đầu là Bảo Việt 82 tỉ đồng, Bảo Minh 58 tỉ đồng, MSIG 35 tỉ đồng, Fubon 35 tỉ đồng.

6.Bảo hiểm Xây dựng – Lắp đặt

Bảo hiểm Xây dựng – Lắp đặt đạt doanh thu 2.083 tỉ đồng, tăng 20,47% so với cùng kỳ năm trước. Dẫn đầu doanh thu gồm PTI 385 tỉ đồng, PVI 330 tỉ đồng, Bảo Việt 238 tỉ đồng, Samsung Vina 223 tỉ đồng, Bảo Minh 173 tỉ đồng, BIC 103 tỉ đồng. Số tiền giải quyết bồi thường 453 tỉ đồng, chiếm 22% doanh thu. Các doanh nghiệp có tỉ lệ bồi thường cao gồm Baoviet Tokio Marine 106%, PJICO 58%, UIC 73%, Liberty 56%.

Tình hình cạnh tranh phi kỹ thuật (hạ phí, mở rộng điều khoản, điều kiện) vẫn xảy ra gay gắt. Các doanh nghiệp bảo hiểm chưa kiên quyết thực hiện và đòi hỏi môi giới thực hiện Mẫu đơn bảo hiểm Xây dựng – Lắp đặt do Hiệp hội ban hành từ đó tác động đến chủ dự án, chủ đầu tư, chủ thầu áp dụng. Sự hợp tác của các doanh nghiệp bảo hiểm hội viên trong Hiệp hội chưa cao nhằm xây dựng một thị trường lành mạnh hơn nhằm hạn chế đẩy lùi tình trạng cạnh tranh không lành mạnh.

7.Bảo hiểm hàng hóa vận chuyển

Bảo hiểm hàng hóa vận chuyển đạt doanh thu 1.398 tỉ đồng, tăng 8,98%, tái bảo hiểm trong nước đạt 255 tỉ đồng, tái bảo hiểm ra nước ngoài 355 tỉ đồng. Các DNBH có doanh thu cao gồm Bảo Việt 282 tỉ đồng, Samsung Vina 276 tỉ đồng, PJICO 186 tỉ đồng, PVI 120 tỉ đồng, Bảo Minh 93 tỉ đồng. Tỉ lệ bồi thường chiếm 26% tương đương 366 tỉ đồng. Các doanh nghiệp có tỉ lệ bồi thường cao gồm ABIC 115%, BIC 92%, Fubon 55%, Hàng Không 48%

Cạnh tranh phi kỹ thuật trong bảo hiểm hàng hóa lại tiếp tục tái diễn đặc biệt là hàng xá. Đã có trường hợp trên tàu trở hàng xá của nhiều doanh nghiệp bảo hiểm cùng giám định, doanh nghiệp bảo hiểm có khấu trừ cao không phải bồi thường còn doanh nghiệp bảo hiểm có khấu trừ thấp lại phải bồi thường.

8. Các sản phẩm bảo hiểm khác

Bảo hiểm hàng không đạt doanh thu 654 tỉ đồng, (tăng 44,26%), bồi thường 16 tỉ đồng, tỉ lệ bồi thường 2,58%,

Bảo hiểm gián đoạn kinh doanh đạt doanh thu 63 tỉ đồng (tăng 26,70%), bồi thường 7 tỉ đồng, tỉ lệ bồi thường 12,15%,

Bảo hiểm trách nhiệm chung đạt doanh thu 392 tỉ đồng (tăng 30%), bồi thường 88 tỉ đồng, tỉ lệ bồi thường 22,49%,

Nhìn chung, thị trường bảo hiểm phi nhân thọ vẫn tiếp tục cạnh tranh gay gắt. Cạnh tranh bằng hạ phí mở rộng điều khoản điều kiện bảo hiểm để giành giật khách không tương xứng với rủi ro chấp nhận bảo hiểm đã làm cho nhiều DNBH nhiều năm liên tục thua lỗ về kinh doanh nghiệp vụ bảo hiểm.

III. Thị trường bảo hiểm nhân thọ

1. Số lượng hợp đồng bảo hiểm:

Số lượng hợp đồng khai thác mới trong 09 tháng 2012 đạt mức tăng trưởng cao với 695.953 hợp đồng (sản phẩm chính), tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái trong đó Prudential khai thác được 226.961 hợp đồng, Bảo Việt Nhân thọ là 129.631 hợp đồng, Prevoir là 90.965 hợp đồng.

Cơ cấu số lượng hợp đồng khai thác mới sản phẩm bảo hiểm nhân thọ trong 9 tháng năm 2012 như sau: hỗn hợp chiếm 39,1%; tử kỳ chiếm 36,3% đầu tư chiếm 24,2%; sản phẩm trọn đời và sản phẩm bảo hiểm trả tiền định kỳ chiếm 0,39%. Số lượng hợp đồng khôi phục hiệu lực (sản phẩm chính) trong 9 tháng đầu năm là 74.702 hợp đồng tăng 17% so với cùng kỳ năm ngoái. Các doanh nghiệp có số lượng hợp đồng khôi phục cao là Prudential: 54.388 hợp đồng, Manulife 13.488 hợp đồng và Dai-ichi là 2.949 hợp đồng.

Nhóm sản phẩm khôi phục nhiều nhất là: Sản phẩm bảo hiểm tử kỳ (35.002 hợp đồng) và sản phẩm bảo hiểm hỗn hợp (34.945 hợp đồng).

Số lượng hợp đồng hết hiệu lực trong kỳ là 606.926 hợp đồng tăng 13% so với cùng kỳ năm trước. Các doanh nghiệp có số hợp đồng hết hiệu lực nhiều trên thị trường là Prudential với 241.664 hợp đồng, Bảo Việt Nhân thọ là 156.050 hợp đồng, Manulife là 54.115 hợp đồng

Nhóm sản phẩm hết hiệu lực nhiều nhất gồm sản phẩm bảo hiểm hỗn hợp chiếm 373.662 hợp đồng và sản phẩm tử kỳ 171.226 hợp đồng.

Tổng số lượng hợp đồng có hiệu lực cuối kỳ là 4.641.518 hợp đồng, tăng 6% so với cùng kỳ năm ngoái. Các doanh nghiệp có số lượng hợp đồng có hiệu lực lớn là Prudential 1.963.206, Bảo Việt Nhân thọ là 1.268.227 hợp đồng, Manulife là 378.062 hợp đồng.

2. Số tiền bảo hiểm:

Tổng mức trách nhiệm mà các DNBH Nhân thọ đang nắm giữ là 543 nghìn tỉ đồng tăng 25% so với cùng kỳ năm ngoái trong đó mức trách nhiệm của các sản phẩm chính đạt 396 nghìn tỉ đồng tăng 23%, mức trách nhiệm của các sản phẩm phụ đạt 146 nghìn tỉ đồng tăng 29%. Nhóm sản phẩm bảo hiểm có mức trách nhiệm cao nhất là sản phẩm đầu tư với tổng mức trách nhiệm là 205 ngàn tỉ.

Các doanh nghiệp có tổng mức trách nhiệm cao trên thị trường bảo hiểm là: Prudential 150 ngàn tỉ, Dai-ichi Life 91 ngàn tỉ đồng, ACE Life là 82 ngàn tỉ đồng và Bảo Việt Nhân thọ là 81 ngàn tỉ.

3. Phí bảo hiểm:

Phí bảo hiểm định kỳ năm đầu trong 9 tháng đầu năm 2012 đạt 3.573 tỉ đồng tăng 13% so với cùng kỳ năm trước, phí bảo hiểm đóng một lần là 50 tỉ đồng bằng với cùng kỳ năm trước. Tổng phí khai thác mới trong 9 tháng đầu năm đạt 3.623 tỉ đồng tăng 14% so với cùng kỳ năm trước. Dẫn đầu về phí bảo hiểm khai thác mới là Prudential với 906 tỉ đồng, Bảo Việt Nhân thọ 871 tỉ đồng và Manulife 484 tỉ đồng.

Tổng phí bảo hiểm toàn thị trường là 12.914 tỉ đồng, tăng 13,4% so với cùng kỳ năm trước. Các doanh nghiệp có thị phần lớn trên thị trường là: Prudential với 4.559 tỉ đồng chiếm 35,3% thị phần, Bảo Việt Nhân thọ với 3.712 tỉ đồng chiếm 28,8% thị phần, Manulife với 1.535 tỉ, chiếm 11,9% thị phần.

Nhóm sản phẩm có tỉ trọng sản phẩm phí cao vẫn là sản phẩm hỗn hợp chiếm 67,5% (8.721 tỉ đồng), sản phẩm đầu tư là 23,3% (3.007 tỉ đồng), sản phẩm phụ chiếm 6,1 % (793 tỉ đồng). 

4. Trả tiền bảo hiểm:

Tổng số tiền các doanh nghiệp bảo hiểm chi trả quyền lợi cho các khách hàng trong 9 tháng năm 2012 là 6.126 tỉ đồng. Các doanh nghiệp bảo hiểm có số tiền chi trả cao cho khách hàng gồm Bảo Việt là 2.369 tỉ đồng, Prudential với 2.225 tỉ đồng, Manulife với 410 tỉ đồng.

Tổng số trả tiền bảo hiểm là 4.034 tỉ đồng, trong đó, Bảo Việt Nhân thọ chi trả 1.955 tỉ đồng, Prudential 1.210 tỉ đồng và Manulife 319 tỉ đồng.

Tổng số giá trị hoàn lại là 1.449 tỉ đồng, Prudential là doanh nghiệp có giá trị hoàn lại cao nhất thị trường với 583 tỉ đồng, Bảo Việt Nhân thọ là 413 tỉ đồng tiếp theo là Manulife 215 tỉ đồng.

5. Số lượng đại lý bảo hiểm.

Tính đến hết tháng 9 năm 2012, tổng số lượng đại lý có mặt trên thị trường là 224.438 người tăng 15% so với cùng kỳ năm trước. Các doanh nghiệp có số lượng đại lý cao nhất là Prudential 117.087 người, Bảo Việt Nhân thọ là 27.498 người, Dai-ichi 16.949 người.

Số lượng đại lý mới tuyển dụng trong 9 tháng đầu năm 2012 là: 109.214 người tăng 7,7% so với cùng kỳ năm ngoái, các doanh nghiệp bảo hiểm có số lượng đại lý mới tuyển dụng nhiều nhất thị trường theo thứ tự là: Prudential (37.268 người), AIA (14.957 người) và Bảo Việt Nhân thọ (12.841 người).

Số liệu thị trường, xem chi tiết tại đây
Tài liệu đính kèm:
2012 - Q3 so lieu nhan tho dua web.xls
2012-q3 so lieu phi nhan tho dua web.xls