Liên Bộ Tài chính – Công thương vừa ban hành Thông tư 39/2014/TTLT-BCT-BTC quy định về phương pháp tính giá cơ sở, cơ chế hình thành, quản lý, sử dụng Quỹ bình ổn giá (BOG) và điều hành giá xăng dầu, có hiệu lực thi hành từ 1/11/2014 với nhiều nội dung mới so với quy định hiện tại.

Quỹ bình ổn phải gửi tại ngân hàng

Theo đó, tại thông tư mới ban hành, liên bộ đã cho phép tăng chi phí kinh doanh xăng dầu định mức của doanh nghiệp, đồng thời chia nhỏ định mức này thành 3 loại khác nhau.

Cụ thể, mức tối đa với chi phí bình quân giữa các vùng trong cả nước đối với xăng đã được nâng từ 860 đồng/lít như hiện tại lên mức 1.050 đồng/lít; dầu hỏa, dầu điêzen được tăng tối đa lên 950 đồng/lít (hiện tại 860 đồng/lít) và dầu madut, từ 500 đồng/kg hiện tại lên là 600 đồng/kg.

Riêng lợi nhuận định mức, thông tư của liên bộ vẫn giữ nguyên mức tối đa 300 đồng/lít, kg.

Cũng tại thông tư liên tịch 39, liên bộ quy định doanh nghiệp đầu mối được quản lý Quỹ BOG xăng dầu nhưng phải hạch toán và theo dõi riêng bằng một tài khoản tiền gửi mở tại ngân hàng. Quỹ bình ổn giá vẫn trích lập thường xuyên, liên tục với mức 300 đồng/lít, kg.

Liên bộ sẽ xem xét điều chỉnh giảm mức trích Quỹ BOG dưới mức 300 đồng/lít,kg khi các yếu tố cấu thành biến động làm cho giá cơ sở tăng trên 7% so với giá cơ sở liền kề trước đó, hoặc việc tăng giá xăng, dầu có tác động bất lợi đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân.

Tiền trong quỹ gửi tại ngân hàng phát sinh lãi, doanh nghiệp phải tính gộp lãi vào quỹ. Trường hợp nếu quỹ âm mà vẫn phải xả theo chỉ đạo, doanh nghiệp  được vay ngân hàng để bù đắp.

Tiền lãi phát sinh khi quỹ âm sẽ được ghi giảm tài khoản quỹ và được bù khi quỹ có tiền trở lại. Trường hợp không còn là thương nhân đầu mối, hoặc doanh nghiệp bị phá sản, giải thể thì số dư quỹ bình ổn giá sẽ nộp vào ngân sách nhà nước.

Tăng giá trên 3%, được bù đắp bằng quỹ

Trước đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định 83/2014 về kinh doanh xăng dầu.

Một điểm mới quan trọng tại Nghị định này là quy định thời gian giữa hai lần điều chỉnh giá xăng dầu liên tiếp tối thiểu 15 ngày (trường hợp tăng giá), tối đa 15 ngày đối với trường hợp giảm giá; không hạn chế mức giảm, khoảng thời gian giữa hai lần giảm và số lần giảm giá. Đồng thời, cho phép doanh nghiệp đầu mối được tăng giá trong biên độ 3%, trên 3% phải xin phép...

Theo nhận định chung của các chuyên gia kinh tế, quy định này nhằm giúp người tiêu dùng được hưởng lợi và tăng tính chủ động, nâng cao sức cạnh tranh đối với lĩnh vực xăng dầu nội địa,...

Tại Thông tư liên tịch 39 hướng dẫn Nghị định mới ban hành, liên bộ đã hướng dẫn bổ sung thêm các quy định liên quan đến điều chỉnh giá. Theo đó, về sử dụng quỹ BOG xăng dầu, trường hợp các yếu tố cấu thành biến động làm cho giá cơ sở kỳ công bố tăng trong phạm vi đến 3% so với giá cơ sở liền kề trước đó, nhưng việc tăng giá ảnh hưởng đến tình hình kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân, liên bộ sẽ xem xét công bố việc sử dụng Quỹ cùng thời điểm công bố giá cơ sở.

Trường hợp các yếu tố cấu thành biến động làm cho giá cơ sở tăng vượt 3% đến 4% so với giá cơ sở liền kề trước đó, thương nhân đầu mối được quyền điều chỉnh giá bán tăng trong phạm vi đến 3%, và được sử dụng Quỹ BOG đối với phần tăng vượt 3% đến 4%.

Trường hợp các yếu tố cấu thành biến động làm cho giá cơ sở tăng vượt 4% đến 7% so với giá cơ sở liền kề trước đó, thương nhân đầu mối được quyền điều chỉnh giá bán tăng trong phạm vi đến 3%, cộng thêm 50% của mức chênh lệch giá tính từ tỷ lệ giá cơ sở tăng vượt 3% đến tỷ lệ tăng thực tế trong phạm vi tăng vượt từ 3% đến 7%; 50% còn lại được bù đắp từ Quỹ BOG.

Ngoài một số thay đổi trong cơ cấu, phương pháp điều hành giá và quỹ bình ổn giá, TT 39 đã có sự điều chỉnh về cơ quan chủ trì điều hành giá xăng dầu. Theo đó từ 1/11/2014, Bộ Công thương sẽ chủ trì công tác này, Bộ Tài chính sẽ chỉ tham gia với tư cách là cơ quan phối hợp.

Tổ liên ngành điều hành giá xăng dầu được đặt tại Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công thương và do Vụ trưởng vụ này làm tổ trưởng. Tổ liên ngành làm việc theo nguyên tắc tập thể, tuy nhiên, trường hợp còn có ý kiến khác nhau giữa hai bộ, Bộ Công thương quyết định và chịu trách nhiệm, trường hợp cần thiết Bộ Công thương báo cáo Thủ tướng Chính phủ.