Phóng viên: Là ngân hàng tiên phong và đi đầu triển khai việc chuyển đổi thẻ công nghệ từ sang công nghệ chip, bà có thể cho biết kế hoạch thực hiện của Vietcombank và kết quả bước đầu đến hiện tại?

Bà Nguyễn Hồng Vân: Từ tháng 9/2019, Vietcombank là một trong những ngân hàng đầu tiên trên thị trường triển khai phát hành mới và chuyển đổi thẻ Ghi nợ nội địa công nghệ từ sang công nghệ Chip không tiếp xúc (Chip Contactless) và nâng cấp hệ thống máy thanh toán thẻ (EDC) cũng như ATM trên toàn hệ thống đảm bảo chấp nhận thẻ Chip theo Bộ tiêu chuẩn cơ sở, đáp ứng yêu cầu của Lộ trình chuyển đổi theo thông tư 41 của NHNN.

Mặc dù là một trong số ngân hàng có số lượng thẻ nội địa lưu hành cũng như hệ thống EDC và ATM lớn nhất thị trường nên chi phí chuyển đổi là rất lớn, nhưng để cố gắng hỗ trợ cho khách hàng Vietcombank hiện vẫn đang duy trì chính sách chuyển đổi miễn phí cho khách hàng từ thẻ từ sang thẻ Chip. Việc triển khai chuyển đổi miễn phí cũng như cố gắng chuyển đổi trong thời gian sớm nhất nhằm đem đến cho khách hàng một sản phẩm thẻ công nghệ Chip Contactless an toàn bảo mật hơn, gia tăng sự thuận tiện trong thanh toán,  rút ngắn thời gian thanh toán cho khách hàng….

Đến nay Vietcombank đã phát hành và chuyển đổi trên 1 triệu thẻ Chip Contactless và nâng cấp trên 50% EDC, gần 70% ATM chấp nhận thẻ Chip theo Bộ tiêu chuẩn cơ sở trên toàn hệ thống.

Ngoài chi phí chuyển đổi lớn do ngân hàng có lượng thẻ lưu hành lớn nhất thị trường, hệ thống máy ATM và máy EDC cũng là lớn nhất thì ngân hàng còn phải đối mặt với những khó khăn nào?

Đúng là chi phí chuyển đổi là thách thức chung của các ngân hàng bởi chi phí phôi thẻ Chip cao gấp nhiều lần so với phôi thẻ từ. Đối với những ngân hàng có lượng thẻ lưu hành lớn, hệ thống EDC và ATM lớn  như Vietcombank thì thách thức càng lớn hơn. Với số lượng thay thế ATM và EDC để chấp nhận thẻ Chip lớn nên chi phí đầu tư bỏ ra lớn, đồng thời công tác mua sắm cũng như thay thế các máy ATM cần nhiều thời gian trong khi đó Vietcombank vẫn cần đảm bảo số lượng ATM và EDC để phục vụ nhu cầu rút tiền mặt, chi tiêu của người dân.

Là một trong số các ngân hàng có số lượng thẻ lưu hành lớn nhất trên thị trường, Vietcombank cần bổ sung thêm công suất cá thể hóa nhằm đáp ứng năng suất chuyển đổi. Chi phí mua sắm hệ thống cá thể hóa/ hoặc thuê ngoài, hoặc nâng cấp hệ thống xử lý giao dịch Chip cũng là gánh nặng cho các ngân hàng.

Bên cạnh đó, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, việc triển khai cập nhật thiết bị chấp nhận thanh toán thẻ Chip gặp nhiều khó khăn do không thể thực hiện đối với các dòng máy cần cập nhật trực tiếp tại máy EDC/ATM.

Ngoài ra, việc chưa có sự đồng bộ, đồng tốc trong chuyển đổi giữa các ngân hàng sẽ hạn chế việc chấp nhận thanh toán thẻ Chip nội địa, gây ra những trải nghiệm không tốt cho khách hàng.

Cuối cùng, chính là sự sẵn sàng và hợp tác của khách hàng, bởi lẽ để có thể hoàn thành Lộ trình chuyển đổi mảng phát hành theo kế hoạch của NHNN còn phụ thuộc rất nhiều vào sự sẵn sàng và hợp tác của khách hàng.  

Từ đầu năm đến nay, Vietcombank và các ngân hàng đã nhiều lần giảm phí cho khách hàng, theo bà Vietcombank cũng như các ngân hàng nghĩ gì nếu lại nhận được đề nghị giảm phí tiếp ?

Thực tế đối với mảng dịch vụ thẻ, các ngân hàng đều phải đầu tư rất nhiều, với chi phí rất lớn cho các hạng mục đầu tư hạ tầng hệ thống xử lý giao dịch thẻ,  hệ thống máy ATM/EDC, bảo trì bảo dưỡng hệ thống ATM/EDC… đặc biệt trong giai đoạn hiện nay các ngân hàng còn phải đầu tư thêm chi phí nâng cấp hệ thống ATM/EDC/Hệ thống xử lý/hệ thống bảo mật nhiều lớp để tuân thủ các yêu cầu từ cơ quan quản lý về đảm bảo chất lượng dịch vụ và an toàn cho giao dịch thanh toán thẻ và để đảm bảo phù hợp với xu thế thanh toán mới, công nghệ cao.

Bên cạnh các chi phí trên,  kế hoạch chuyển đổi thẻ theo chuẩn VCCS  theo quy định của NHNN cho toàn bộ thị trường cũng khiến Vietcombank và các ngân hàng tại Việt Nam phải bỏ ra chi phí rất lớn để mua về phôi thẻ Chip, nâng cấp hệ thống và chi phí thực hiện chuyển đổi cho khách hàng, nhưng với mục tiêu đem đến sản phẩm dịch vụ có hàm lượng công nghệ cao, an toàn, tiện lợi, đáp ứng như cầu cao của khách hàng, chúng tôi hiện vẫn đang hỗ trợ chuyển đổi miễn phí cho khách hàng.

Bên cạnh chi phí đầu tư thì chi phí phải trả cho các bên tham gia vào hoạt động thanh toán thẻ  cũng khá lớn cụ thể là trong chuỗi cung cấp dịch vụ thẻ, Ngân hàng chỉ là một bên trong chuỗi cung ứng dịch vụ cho khách hàng. Ngân hàng phải chi trả chi phí xử lý giao dịch, phí bản quyền cho các Tổ chức thẻ quốc tế (TCTQT), công ty chuyển mạch quốc gia VN( NAPAS), đối tác viễn thông (đường truyền, tin nhắn) và các đối tác khác (thuê mặt bằng đặt ATM…).

Hiện nay, Hiệp hội Ngân hàng đã có Công văn đề xuất yêu cầu các TCTQT có chính sách hỗ trợ các ngân hàng về phí (như giảm phí xử lý giao dịch, phí interchange…), nếu các TCTQT chấp thuận, các ngân hàng mới sẽ có thêm ngân sách để hỗ trợ khách hàng và tái đầu tư để nâng cao chất lượng dịch vụ, tuy nhiên việc đạt được đồng thuận về giảm phí với TCTQT là rất khó và cần nhiều thời gian.

Ngoài ra, như thông tin trong bài phỏng vấn một giám đốc Ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam mới đây cho biết theo thống kê thì phí nhà mạng viễn thông dành cho các tin nhắn SMS của ngân hàng đang cao gấp 3 lần  so với tin nhắn thông thường. Dù vậy, các tin nhắn SMS vẫn là một trong các cấu phần quan trọng để các ngân hàng triển khai các hoạt động thanh toán điện tử nói chung và thanh toán thẻ nói riêng.

Và mới đây, Hiệp hội ngân hàng cũng đã có công văn đề nghị các nhà mạng viễn thông giảm phí SMS để hỗ trợ ngân hàng đối phó với tác động từ dịch Covid – 19.

Chúng tôi đánh giá cao vai trò và trách nhiệm của Hiệp hội ngân hàng với các hội viên và đồng quan điểm rằng: các ngân hàng đang duy trì, sử dụng tin nhắn SMS là một nhu cầu thiết yếu để đảm bảo an toàn và sự yên tâm cho khách hàng khi sử dụng ngân hàng trực tuyến, thanh toán thẻ. Tuy nhiên, trước những tác động tiêu cực từ dịch Covid-19, ngân hàng cũng rất cần sự chung tay chia sẻ từ nhà mạng thông qua giảm phí tin nhắn SMS. Điều này không chỉ giúp chia sẻ bớt gánh nặng cho các ngân hàng, mà còn đem lại lợi ích thiết thực cho khách hàng của hai bên.

Trong thời gian qua, Công ty NAPAS – một đối tác trong chuỗi cung ứng dịch vụ thanh toán đã giảm phí và các ngân hàng cũng đã chia sẻ giảm phí tới người dân. Trong thời gian tới, chúng ta cùng chờ những đối tác khác trong chuỗi cung ứng dịch vụ thanh toán như TCTQT, nhà mạng… có hành động tương tự.

Trân trọng cảm ơn sự chia sẻ của bà.