Xu hướng phát triển của các đồng tiền mã hóa: Thách thức với ngân hàng trung ương

Thái Hồng/thoibaonganhang.vn

Xu hướng phát triển bùng nổ của các đồng tiền được mã hóa dựa trên nền tảng công nghệ cơ bản hiện đã trở thành một vấn đề lớn mà các cơ quan quản lý tiền tệ - ngân hàng trung ương (NHTW) của mỗi quốc gia không thể bỏ qua.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Khó kiểm soát

Trên thị trường giao dịch các đồng tiền mã hóa, quy mô phát triển của thị trường đã lên đến 150 tỷ USD, tăng trên 800% kể từ đầu năm đến nay và bên cạnh sự thống trị của đồng bitcoin còn phải kể đến sự xuất hiện của các đồng tiền có tốc độ tăng trưởng khá nóng khác như  Ethereum, ICOs, Ripple, littlecoin…

Sự phát triển của các đồng tiền mã hóa cũng đã được Chính phủ và NHTW nhiều nước quan tâm. Cụ thể như NHTW Trung Quốc - PBoC đã vận hành thử đồng tiền mã hóa của ngân hàng. NHTW Nhật Bản - BoJ, NHTW châu Âu đã tập trung nghiên cứu việc sử dụng công nghệ sổ cái phân tán  - công nghệ nền tảng của đồng tiền mã hóa.
NHTW Hà Lan đã tạo ra đồng tiền mã hóa  được sử dụng lưu hành trong nội bộ để có thể nắm bắt tốt hơn cơ chế vận hành của nó. Ben Bernanke - nguyên Chủ tịch của Fed cũng đã khẳng định rằng đồng tiền kỹ thuật số sẽ có tương lai rất hứa hẹn trong dài hạn.

NHTW Nga cũng rất quan tâm đến đồng tiền ethereum - đồng tiền kỹ thuật số lớn thứ hai trên thế giới hiện nay và đã được triển khai nghiên cứu chương trình thử nghiệm công nghệ blockchain… Tuy nhiên, sự quan tâm này mới chỉ dừng lại ở vai trò của “người quan sát” và nó chỉ phù hợp khi quy mô giao dịch của thị trường ngách này còn nhỏ.

Giới chuyên gia và các nhà đầu tư hiện nay nhìn nhận sự phát triển của đồng tiền được mã hóa đi theo hai xu hướng, có thể đang xuất hiện dấu hiệu bùng nổ hoặc sẽ tiếp tục phát triển ổn định hơn nhưng không ai có thể dám chắc chắn rằng thị trường của các đồng tiền mã hóa cuối cùng rồi sẽ phát triển như thế nào, nó có thể gián đoạn hay sẽ phát triển mạnh mẽ và ổn định hơn vẫn chỉ là một vấn đề còn bỏ ngỏ.

Tuy nhiên phải thừa nhận rằng sự xuất hiện và phát triển của đồng tiền kỹ thuật số và các tokens cho đến ngày hôm nay đang mang lại sự tiện lợi chưa từng có trong các giao dịch thanh toán. Chính vì vậy, các cơ quan quản lý cần phải nhìn nhận đúng đắn sự phát triển này để có thể đưa ra những chính sách điều tiết phù hợp, kịp thời.

Với sự phát triển và thâm nhập mạnh mẽ của công nghệ thì các nước cần phải có sự lưu tâm nhất định để không bao giờ là quá muộn để có thể bỏ qua các cơ hội phát triển cũng như ngăn chặn, vượt qua những thách thức trong hệ thống tiền tệ số, cần thiết phải có các quy định điều tiết chặt chẽ hơn để có thể giới hạn được sự phát triển bong bóng của các đồng tiền này cũng như đem đến một trật tự trên thị trường.

Thận trọng khi vận hành trên thị trường

Trên cơ sở đó, có nhiều ý kiến cho rằng các NHTW không thể xem các đồng tiền mã hóa này như một món đồ chơi, được vận hành trong một khuôn khổ điều tiết thử nghiệm, sự xuất hiện ngày càng nhiều các đồng tiền mới với các tính năng khác biệt đang đe dọa phá vỡ kế hoạch trong hệ thống tiền tệ chính thống. Bởi vì tiền giấy sẽ được bảo đảm và quản lý cả về giá trị và số lượng bởi các cơ quan có thẩm quyền nhưng tiền mã hóa thì sẽ bỏ qua tất cả, nó chỉ dựa duy nhất vào công nghệ không thể tấn công để đảm bảo giá trị của nó.

Nếu không có các giải pháp phù hợp đối với đồng bitcoin cũng như các đồng tiền cùng loại, khi các đồng tiền này đã được chấp nhận rộng rãi nó sẽ xói mòn vai trò của NHTW trong việc kiểm soát cung tiền - đấy chính là mối đe dọa lớn nhất đối với tất cả NHTW các nước, đặc biệt là những nước có thị trường giao dịch các đồng tiền mã hóa lớn phát triển và chiếm thị phần lớn như Hong Kong, Nhật Bản, Mỹ, Trung Quốc…

Ngoài ra, sự xuất hiện và phát triển của các đồng tiền này đã làm xuất hiện các vấn đề chính sách quan trọng cụ thể như là các chính sách bảo mật, bảo vệ quyền riêng tư và chống giả mạo… và những rủi ro phát sinh trong quá trình giao dịch cũng đang đe dọa sự ổn định của hệ thống tài chính.

Theo giáo sư Xiao Geng của trường đại học Hong Kong, các NHTW vẫn chưa sẵn sàng để điều tiết các đồng tiền kỹ thuật số, nhưng trong tương lai thì phải thay đổi bởi vì những đồng tiền kỹ thuật số không được điều tiết sẽ thiên về tội phạm hoặc đầu cơ theo kiểu mô hình Ponzi.

Thống đốc NHTW Anh, Mark Carney cũng cảnh báo rằng các cơ quan quản lý cần phải theo dõi xu hướng phát triển tiên phong trong lĩnh vực công nghệ tài chính nếu muốn tránh được cuộc khủng hoảng đã từng xảy ra vào năm 2008.