Phát biểu tại Phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, đối với quy định về đối tượng chịu thuế với mặt hàng thuốc lá, cơ quan soạn thảo đang quy định cụ thể các loại thuốc là để khi thực hiện có thể dễ dàng đối chiếu theo quy định của Luật. 

Nếu chỉnh sửa theo ý kiến của Ủy ban Kinh tế Tài chính theo hướng đối tượng chịu thuế là thuốc lá theo quy định của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá thì khi ban hành các văn bản hướng dẫn luật phải có hướng dẫn cụ thể để áp dụng trong thực tiễn.

Chia sẻ về đề xuất giao thẩm quyền Chính phủ quy định trường hợp cần thiết sửa đổi bổ sung đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn thông tin, quan điểm của cơ quan soạn thảo là đảm bảo linh hoạt, chủ động trong trường hợp cần thiết điều chỉnh để kịp thời đáp ứng yêu cầu thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội của Đất nước.

Liên quan đến thuế tiêu thụ đặc biệt với xe pick-up chở hàng cabin kép và nước giải khát có hàm lượng đường trên 5g/100ml, Thứ trưởng nhấn mạnh, để tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, Chính phủ đã rất quan tâm hỗ trợ. Trong những năm qua, Chính phủ đã triển khai các chính sách miễn, giảm, giãn, gia hạn nộp thuế khoảng 200 nghìn tỷ đồng mỗi năm. Hiện Chính phủ cũng đang phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục báo cáo Quốc hội giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng trong 6 tháng cuối năm 2025.

Như vậy, các chính sách chung đã có nhiều hỗ trợ đối với sản xuất kinh doanh. Riêng đối xe ô tô tô pick-up chở hàng cabin kép, hiện nay lệ phí trước bạ đang quy định bằng 60% ô tô con. Xe pick-up cabin kép cũng có 4 chỗ như ô tô con, do đó mức thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng này bằng 60% mức thuế với ô tô con là phù hợp, đảm bảo tương xứng với mức lệ phí trước bạ.

Về nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) có hàm lượng đường trên 5g/100ml, Tổ chức Y tế thế giới và các tổ chức quốc tế khác kiến nghị nên áp dụng mức thuế tiêu thụ đặc biệt 30-40% để nâng cao hiệu quả chính sách thuế trong điều tiết tiêu dùng. Thứ trưởng Cao Anh Tuấn cho hay, cân đối giữa các luồng ý kiến, Chính phủ đề xuất quy định thuế tiêu thụ đặc biệt 10% với mặt hàng này nhằm khuyến khích doanh nghiệp sản xuất nước giải khát có hàm lượng đường thấp, cũng như nâng cao nhận thức của người tiêu dùng, điều chỉnh hành vi tiêu dùng.

Thứ trưởng cũng làm rõ quy định về thuế đối với mặt hàng điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống trừ loại theo thiết kế của nhà sản xuất chỉ để lắp trên phương tiện vận tải bao gồm ô tô, toa xe lửa, tàu, thuyền, máy bay. Theo Thứ trưởng, những năm qua, nhu cầu sử dụng điều hòa tăng cao, nhiều máy điều hòa sử dụng chất làm lạnh gây tác hại với tầng ozon, điện năng tiêu hao gây tác hại đến môi trường.

Thủ tướng Chính phủ cũng đã có có quyết định về hạn chế sử dụng các chất ảnh hưởng làm giảm tầng ozon. Trên thế giới, nhiều quốc gia đã thu thuế với mặt hàng điều hòa như Hàn Quốc, Ấn Độ, Na Uy hay các nước châu Âu cũng có nhiều chính sách hạn chế sử dụng điều hòa... Do đó, cần tiếp tục thu thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa công suất từ 90.000 BTU trở xuống để định hướng tiêu dùng tiết kiệm điện cũng như bảo vệ môi trường.

Đối với xăng, xăng sử dụng nhiên liệu hóa thạch không tái tạo được, nhiều quốc gia đã thu thuế với xăng và thu ít với xăng sinh học thân thiện môi trường như Hàn Quốc, Singapore, Australia... Tại Việt Nam, xăng được đánh thuế từ năm 1995 và đã quy định mức thuế thấp hơn với xăng sinh học để khuyến khích sử dụng mặt hàng xăng thân thiện với môi trường.

Thảo luận về nội dung này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đều đánh giá cao sự chủ động, tích cực, phối hợp nhịp nhàng của cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra trong việc tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 và hoàn thiện dự thảo Luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cơ quan soạn thảo tiếp thu, hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp tới theo hướng đổi mới xây dựng luật pháp. Đối với những vấn đề còn ý kiến khác nhau, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan có đánh giá cụ thể ưu, nhược điểm cũng như đánh giá tác động với từng phương án, đảm bảo tính thuyết phục khi trình Quốc hội.