Dự Hội nghị tại điểm cầu Trung ương có: Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng; Bộ trưởng Bộ Tài chính, Chủ tịch Hội đồng Quản lý BHXH Việt Nam Đinh Tiến Dũng; Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ - TB&XH) Đào Ngọc Dung; Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Quản lý BHXH Việt Nam Phạm Văn Trường; lãnh đạo các bộ, ban ngành Trung ương, Văn phòng Chính phủ, các Ủy ban của Quốc hội; đại diện BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân, Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam... Về phía BHXH Việt Nam có: Thứ trưởng, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh; các Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam và lãnh đạo các đơn vị trực thuộc…

25 năm xây dựng và phát triển hệ thống an sinh xã hội

Mở đầu Hội nghị, báo cáo tóm tắt về quá trình hình thành, xây dựng và phát triển của ngành BHXH trong 25 năm qua, Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh cho biết: Ngày 16/02/1995, Chính phủ ban hành Nghị định số 19/CP về việc thành lập BHXH Việt Nam trên cơ sở thống nhất các tổ chức BHXH ở Trung ương và địa phương thuộc hệ thống LĐ - TB&XH và Liên đoàn Lao động để giúp Chính phủ chỉ đạo công tác quản lý Quỹ BHXH, thực hiện thống nhất các chế độ, chính sách BHXH theo pháp luật.

Trong quá trình hình thành và phát triển, ngành BHXH luôn nhận được sự quan tâm sâu sát của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng bằng các Chỉ thị, Nghị quyết như: Chỉ thị số 15-CT/TW ngày 26/5/1997 về tăng cường sự lãnh đạo thực hiện các chế độ BHXH; Chỉ thị số 38-CT/TW ngày 07/09/2009 của Ban Bí thư Trung ương về đẩy mạnh công tác bảo hiểm y tế (BHYT) trong tình hình mới; Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 - 2020; Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá XII) về cải cách chính sách BHXH… Đây là những định hướng chính sách hết sức quan trọng, làm nền tảng cho sự phát triển bền vững của hệ thống BHXH, BHYT nói chung và BHXH Việt Nam nói riêng.

25 năm qua, BHXH Việt Nam luôn chủ động, bám sát các giải pháp, chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT; thực hiện tốt việc giải quyết các chế độ BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho người tham gia.

Đồng thời, BHXH Việt Nam đã triển khai nhiều giải pháp phát triển đối tượng, giảm nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN; quản lý và sử dụng Quỹ BHXH, BHYT theo đúng quy định của pháp luật; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC), ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý; đổi mới phương thức hoạt động theo hướng phục vụ chi trả nhanh chóng, kịp thời, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia…

Những thành tựu đó được thể hiện qua những con số “biết nói” như: Số người tham gia BHXH đến hết năm 2019 là 15,77 triệu người (chiếm khoảng 32,3% lực lượng lao động trong độ tuổi), tăng 12,9 triệu người so với năm 1995. Trong đó, số người tham gia BHXH tự nguyện đã có sự tăng trưởng vượt bậc, đến hết năm 2019 là 574 nghìn người; riêng trong năm 2019 đã phát triển mới trên 300 nghìn người, bằng 10 năm thực hiện chính sách BHXH tự nguyện kể từ năm 2008.

Số người tham gia BHTN là 13,429 triệu người (chiếm khoảng 27,5% lực lượng lao động trong độ tuổi). Đặc biệt, số người tham gia BHYT là 85,945 triệu người (đạt tỷ lệ bao phủ 90% dân số), cơ bản đã hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân và về đích trước thời hạn so với mục tiêu đề ra tại Nghị quyết số 21-NQ/TW.

Số thu BHXH, BHYT, BHTN cũng liên tục tăng nhanh qua các năm. Đến cuối năm 2019, tổng số thu BHXH bắt buộc toàn Ngành đạt 242.982 tỷ đồng (tăng gần 312 lần so với năm 1995); thu BHXH tự nguyện đạt 2.379 tỷ đồng (tăng 216 lần so với năm 2008); thu BHTN đạt 17.405 tỷ đồng vào cuối năm 2019 (tăng 4,95 lần so với năm 2009); thu BHYT đạt 104.807 tỷ đồng (tăng 49,6 lần so với năm 2004).

Từ năm 2003 đến 2019, toàn Ngành đã phối hợp với các cơ sở y tế đảm bảo quyền lợi khám chữa bệnh (KCB) BHYT cho trên 1.924 triệu lượt người. Số lượt người được KCB theo chế độ BHYT tăng nhanh qua từng năm: Nếu như năm 2000 mới chỉ có 28,1 triệu lượt người KCB BHYT, thì đến năm 2019 đã là trên 186 triệu lượt người.

Bên cạnh đó, TTHC trong việc tham gia và giải quyết các quyền lợi về BHXH, BHYT ngày càng được cải tiến rút gọn (từ 263 TTHC năm 2012 xuống còn 27 TTHC năm 2019). Trên 90% đơn vị, doanh nghiệp thực hiện kê khai đóng BHXH qua mạng internet; thời gian thực hiện TTHC trong giao dịch với các DN, cá nhân về kê khai tham gia BHXH, BHYT được rút ngắn từ 335 giờ/năm xuống còn 147 giờ/năm (số thời gian đi lại, chờ đợi tiết kiệm được lên tới hơn 3 triệu giờ/năm).

“Đạt được những thành tựu quan trọng đó, BHXH Việt Nam xin gửi lời tri ân sâu sắc đối với sự quan tâm lãnh đạo của Đảng, Nhà nước; sự phối hợp, giúp đỡ của các bộ, ban, ngành đoàn thể, cấp ủy và chính quyền các cấp; sự đồng hành, giúp đỡ của các cơ quan truyền thông; sự nỗ lực của đội ngũ công chức, viên chức và người lao động trong toàn hệ thống”- Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh cho biết.

Tất cả người lao động và người phụ thuộc phải có “lưới” an sinh

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: Những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng và thực hiện chính sách an sinh xã hội, BHXH, thúc đẩy tiến bộ và công bằng xã hội, coi đây vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển bền vững đất nước, thể hiện bản chất tốt đẹp của chế độ ta. Hệ thống chính sách BHXH, BHYT trải qua nhiều giai đoạn ngày càng hoàn thiện hơn, phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, thể hiện rõ nét trong các Nghị quyết Đại hội Đảng, các Nghị quyết, Chỉ thị của Trung ương.

Chăm lo đời sống sức khỏe, sự thịnh vượng ấm no của người dân là trách nhiệm của Đảng và Nhà nước ta. Mục tiêu xuyên suốt phải có hệ thống an sinh xã hội hướng tới toàn dân, phù hợp với chuẩn mực quốc tế, tạo ra một mạng lưới an toàn, gồm nhiều tầng, nhiều lớp, bảo vệ cho tất cả thành viên, cộng đồng xã hội. Một lần nữa, Thủ tướng nhấn mạnh, để đạt được mục tiêu đó, thì độ bao phủ của BHXH phải rộng khắp hơn. Tất cả người lao động và người phụ thuộc phải có lưới an sinh. Hiện mới có 1/3 số người lao động tham gia BHXH thì cái đích còn xa. Do vậy, những nỗ lực cần phải cao hơn để đạt được chỉ tiêu phấn đấu theo Nghị quyết số 28 -NQ/TW với tỷ lệ bao phủ 35% vào cuối năm 2021 và tỷ lệ bao phủ 45% vào năm 2025.

Trên cơ sở mục tiêu này, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu ngành BHXH cần có những giải pháp cụ thể hơn, sáng tạo hơn để khắc phục những tồn tại hạn chế như: Hệ thống chính sách, pháp luật BHXH, BHYT phải thường xuyên đổi mới, cập nhật cho phù hợp với thông lệ quốc tế. Chính sách an sinh xã hội cần phải ứng dụng công nghệ số để quản lý thống nhất, bảo đảm hiệu quả, giảm chi phí thường xuyên cho bộ máy tổ chức của BHXH; cần giảm mạnh thời gian nộp BHXH trong thời gian tới, khắc phục tình trạng lạm dụng Quỹ BHYT, tình trạng trốn đóng BHXH và nâng cao công tác phối hợp chia sẻ thông tin giữa các cơ quan liên quan.

Để BHXH thực sự trở thành trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội của đất nước, Thủ tướng gợi mở 5 nhóm giải pháp đối với toàn ngành BHXH.

Thứ nhất, phát triển hệ thống chính sách BHXH BHYT linh hoạt, đa dạng, đa tầng, hiện đại, hội nhập quốc tế, huy động các nguồn lực xã hội theo truyền thống “tương thân tương ái” của dân tộc hướng tới bao phủ toàn dân theo lộ trình phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, kết hợp hài hòa theo nguyên tắc đóng - hưởng công bằng, bình đẳng chia sẻ bền vững.

Thứ hai, cải cách chính sách BHXH vừa mang tính cấp bách, vừa mang tính lâu dài, kết hợp hài hòa giữa kế thừa ổn định với đổi mới phát triển và phải đặt trong mối tương quan giữa đổi mới phát triển các chính sách xã hội khác nhất là thu nhập, trợ cấp xã hội cho người dân phải nâng cao hơn.

Thứ ba, tổ chức thực hiện chính sách BHXH bảo đảm tinh gọn, chuyên nghiệp, hiệu quả, hiện đại, nâng cao tính hấp dẫn, củng cố niềm tin và sự hài lòng của người dân, cũng như các chủ thể tham gia BHXH.

Thứ tư, phát triển tổ chức hệ thống chính sách BHXH là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống chính trị, trách nhiệm của cấp ủy đảng và chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, DN cho đến người dân.

Thứ năm, tăng cường thông tin tuyên truyền thường xuyên về an sinh xã hội nói chung, BHXH, BHYT nói riêng nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các đoàn thể cũng như để nhân dân hiểu sâu sắc hơn về ý nghĩa, vai trò, lợi ích của BHXH, BHYT của nước ta.

“Chấm điểm” việc quản lý Quỹ BHXH và cải cách thủ tục hành chính

Đánh giá cao việc quản lý Quỹ BHXH của ngành BHXH trong thời gian qua, Bộ trưởng Bộ Tài chính, Chủ tịch Hội đồng Quản lý BHXH Việt Nam Đinh Tiến Dũng cho rằng: Trong 25 năm qua, ngành BHXH đã không ngừng phát triển về mọi mặt, vị thế và vai trò của Ngành ngày càng được khẳng định.

Hiện nay, Quỹ BHXH đã trở thành quỹ an sinh lớn nhất hoạt động theo nguyên tắc đóng - hưởng và chia sẻ giữa những người lao động cùng thế hệ và giữa các thế hệ tham gia BHXH. Số người tham gia BHXH, BHYT ngày càng được mở rộng, số người được hưởng BHXH, BHYT không ngừng tăng lên. Quỹ BHXH, BHYT luôn được sử dụng đúng mục đích; được quản lý công khai, minh bạch dưới sự giám sát chặt chẽ của Quốc hội, Chính phủ, Hội đồng Quản lý BHXH Việt Nam và các cơ quan liên quan.

“Kết quả thanh tra, kiểm toán hàng năm cho thấy, việc quản lý, sử dụng Quỹ BHXH, BHYT luôn đảm bảo đúng quy định pháp luật, hiệu quả, tiết kiệm. Quy mô các quỹ bảo hiểm tăng qua từng năm, khẳng định tính bền vững, đảm bảo cân đối trong dài hạn. Nhờ đó, Quốc hội, Chính phủ, Hội đồng quản lý, người lao động và nhân dân ngày càng yên tâm, tin tưởng vào BHXH Việt Nam trong thực thi nhiệm vụ”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh.

Tại Hội nghị, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đánh giá cao công tác cải cách TTHC, ứng dụng công nghệ thông tin của BHXH Việt Nam. Theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, BHXH Việt Nam là 1 trong 4 cơ quan đầu tiên thực hiện tích hợp dịch vụ công trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công quốc gia; cũng là đơn vị đi đầu trong gửi nhận văn bản hành chính điện tử quốc gia. Cơ sở dữ liệu của Ngành được thu thập, quản lý, vận hành tốt là nền tảng quan trọng xây dựng cơ sở quốc gia về BHXH… “Những kết quả đó cho thấy sự cố gắng, nỗ lực rất lớn của ngành BHXH, góp phần quan trọng vào quá trình xây dựng Chính phủ điện tử”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh.

Ghi nhận, đánh giá cao những kết quả, thành tựu của ngành BHXH trong 25 năm qua, tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã tặng Cờ thi đua của Chính phủ cho BHXH Việt Nam vì có thành tích hoàn thành xuất sắc, toàn diện nhiệm vụ công tác, dẫn đầu phong trào thi đua năm 2019. Đồng thời, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trao tặng Huân chương Độc lập hạng Ba của Chủ tịch nước cho Thứ trưởng, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh vì đã có thành tích xuất sắc trong quá trình công tác, góp phần vào sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.

Kết thúc Hội nghị, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Đình Khương phát động phong trào thi đua yêu nước của ngành BHXH năm 2020 với chủ đề: “Công chức, viên chức ngành BHXH nêu cao tinh thần đoàn kết, trách nhiệm; nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm 2020”./.