Châu Âu chuẩn bị kịch bản chấp nhận chung sống với COVID-19 ra sao?
Sau gần 2 năm chống chọi với COVID-19, các nước châu Âu từ Anh, Pháp, Đức và Italy đã chấp nhận cách tiếp cận mới, đó là chuẩn bị kịch bản để chung sống cùng dịch bệnh.
Các chiến thuật chính của những nước này gồm tiêm mũi vaccine nhắc lại, đeo khẩu trang, xét nghiệm thường xuyên và tuân thủ các biện pháp giãn cách xã hội để dịch bệnh không vượt ngoài tầm kiểm soát khi mùa đông đến
Tăng cường tiêm chủng và hộ chiếu vắc xin. Đa phần người dân châu Âu hiểu rằng đại dịch sẽ không sớm qua đi. Vì thế, người dân châu Âu nhìn chung thông cảm hơn với các biện pháp hạn chế mạnh tay của chính phủ.
Đức là quốc gia chưa từng dỡ bỏ hoàn toàn các biện pháp hạn chế phòng dịch. Nhưng lúc này, Berlin cũng có kế hoạch trở lại cuộc sống bình thường, bất kể số ca mắc COVID-19 mỗi ngày vẫn ở mức hàng nghìn người.
Tuần qua, Đức thông báo sẽ chỉ cho phép những người đã tiêm vắc xin, người hồi phục sau khi nhiễm virus và người có kết quả xét nghiệm âm tính sử dụng các dịch vụ trong nhà như nhà hàng, rạp phim, hòa nhạc. Biện pháp này sẽ được duy trì cho tới khi số ca mắc COVID-19 mới mỗi ngày giảm xuống một mức đủ thấp.
Tại Berlin, nơi năm học bắt đầu từ tháng 8, trẻ em phải đeo khẩu trang ở mọi nơi trong khuôn viên trường học. Các em phải xét nghiệm COVID-19 vài lần mỗi tuần. Trước khi bước vào năm học mới, chính phủ Đức gửi thư tới từng gia đình, hối thúc họ cho con em đi tiêm chủng nếu đủ điều kiện.
Ngoài ra, đeo khẩu trang là quy định bắt buộc tại các không gian kín và trên phương tiện giao thông công cộng, ngay cả với người đã tiêm chủng.
Còn tại Pháp, từ giữa tháng 7, nước này quyết đạt mục tiêu tiêm chủng toàn bộ 100% dân số. Theo đó, tiêm chủng sẽ trở thành yêu cầu bắt buộc với tất cả nhân viên y tế tại Pháp. Thời hạn để đối tượng này hoàn thành tiêm chủng là 15/9. Sau cột mốc này, nhân viên y tế chưa tiêm chủng có thể bị xử phạt hoặc không được trả lương, hoặc không được làm việc.
Pháp cũng sẽ chấm dứt hỗ trợ xét nghiệm COVID-19 bằng công nghệ PCR miễn phí, trừ khi có chỉ định của bác sĩ hoặc cơ quan y tế. Đây là biện pháp mà chính quyền của Tổng thống Emmanuel Macron nhằm khuyến khích người dân đi tiêm vaccine, thay vì xét nghiệm liên tục hàng tuần.
Song song, Pháp cũng đưa vào triển khai "giấy thông hành y tế", một loại chứng nhận bằng giấy hoặc mã QR cho người sở hữu đã tiêm đủ mũi vaccine, hoặc mới hồi phục sau khi mắc COVID-19, hoặc có xét nghiệm âm tính. Đây là yêu cầu bắt buộc nếu người dân muốn vào các địa điểm công cộng trong nhà.
Mặc dù còn nhiều ca nhiễm, nhưng Anh đã dỡ bỏ phần lớn các biện pháp hạn chế phòng dịch. Thay vào đó, chính phủ Anh đặt niềm tin vào hiệu quả của vaccine, cũng như hành vi của cộng đồng để giúp đất nước vượt qua dịch bệnh.
Thủ tướng Boris Johnson kêu gọi nước Anh học cách chung sống với virus, như cách người dân xứ sở sương mù chung sống với các căn bệnh đường hô hấp khác.
Theo khảo sát của YouGov, 70% người Anh tiếp tục đeo khẩu trang ở các địa điểm công cộng, ngay cả sau khi không còn quy định bắt buộc. Dữ liệu của Alphabet cho thấy số người sử dụng giao thông công cộng chỉ bằng 70% so với trước đại dịch. Số người đến làm việc tại các công sở chỉ bằng 58%.
Tại Italy, nơi từng là tâm dịch của châu Âu, cuộc sống gần như đã trở lại bình thường. Các địa điểm công công và khu du lịch chật kín khách. Tuy nhiên, bất cứ nơi nào cũng thấy người dân đeo khẩu trang, dù đây không còn là quy định bắt buộc.
Kịch bản nào cho tương lai? Châu Âu là khu vực địa lý tiêm chủng nhanh nhất trên thế giới, 53% người dân các nước EU được tiêm đủ mũi vắc xin COVID-19. Nhưng những tuần qua, tốc độ tiêm chủng chậm lại đáng kể.
Các nhà khoa học cho rằng miễn dịch cộng đồng, bất kể thông qua tiêm chủng hay do mắc bệnh tự nhiên, là mục đích còn xa mới có thể đạt đến. Và nếu các biến chủng mới xuất hiện, mục tiêu ấy thậm chí còn xa vời hơn.
Theo ông Paul Hunter, giáo sư y dược tại Đại học East Anglia, COVID-19 sẽ không còn là nhức nhối lớn nhất của nhân loại nhờ các loại vắc xin. Tuy nhiên, virus SARS-CoV-2 sẽ tiếp tục khiến nhiều người mắc bệnh, thậm chí tử vong.
Qua thời gian, giới chức các nước hy vọng nền kinh tế có thể mở cửa, các doanh nghiệp sẽ dần thích ứng với thực tế mới là họ phải chung sống với dịch bệnh.
Để chuẩn bị kịch bản cho mở cửa, phát triển kinh tế, các nước châu Âu đã ra quy định hạn chế di chuyển và cách ly người mắc COVID-19. Hiện, các quốc gia đã cải thiện năng lực giám sát để truy vết biến chủng Delta hiệu quả hơn.
Mũi vaccine bổ sung sẽ sớm được tiêm cho người già và nhóm dễ bị tổn thương, bất chấp WHO đề nghị chưa vội làm việc này để ưu tiên vắc xin cho các nước nghèo.