Cổ phiếu dầu khí bị lãng quên đang được tái định vị

Biến động từ các yếu tố địa chính trị, giá dầu và hàng hóa toàn cầu đang tạo ra những làn sóng tác động gián tiếp đến thị trường tài chính Việt Nam.

Theo ông Đào Hồng Dương - Giám đốc phân tích Ngành và cổ phiếu, Công ty Chứng khoán VPBank (VPBankS), giá cước vận tải, bảo hiểm và chi phí logistics có thể tăng lên nếu xung đột leo thang, tuy nhiên chưa đủ mạnh để làm thay đổi xu hướng thị trường chứng khoán trong nước ở thời điểm hiện tại.

Tác động đáng chú ý nhất đến từ giả định tiêu cực mà JPMorgan từng đưa ra: Nếu căng thẳng ở Trung Đông leo thang, đặc biệt tại eo biển Hormuz – tuyến vận chuyển chiếm hơn 20% lượng dầu thô lưu thông toàn cầu – giá dầu có thể tăng vọt lên 120 USD/thùng. Trong kịch bản bị phong tỏa, thị trường dầu mỏ sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng, kéo theo những hiệu ứng lan tỏa không dễ định lượng trong ngắn hạn.

Tuy nhiên, ông Dương cho rằng, xung đột giữa Israel và Iran hiện tại mang tính ngắn hạn và khó kéo dài. Trước khi căng thẳng bùng nổ, giá dầu Brent được các tổ chức quốc tế dự báo giảm do nguồn cung vượt cầu.

Khảo sát của Reuters từng cho thấy mức dự báo giảm từ 74,63 USD/thùng (tháng 2/2025) xuống 68,98 USD/thùng (tháng 4/2025). Diễn biến thực tế ghi nhận giá dầu vọt lên 75–76 USD/thùng sau xung đột, nhưng vẫn nằm trong vùng dao động trung bình của quý II–III/2024, chưa đủ để tạo cú sốc cung – cầu.

Đáng chú ý, áp lực kinh tế từ xuất khẩu khiến Iran – một trong những nhà cung cấp dầu lớn cho Trung Quốc – không có nhiều động lực kéo dài căng thẳng. Do đó, triển vọng giá dầu duy trì ở mức cao trong thời gian dài là không lớn. Từ đó, có thể thấy tác động lên thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn chủ yếu mang tính gián tiếp và không gây xáo trộn đáng kể về mặt xu hướng tổng thể.

Sóng dầu không chỉ là vấn đề của thị trường năng lượng, mà còn mở ra một làn sóng tái cơ cấu kỳ vọng đối với nhóm cổ phiếu dầu khí – vốn bị “lãng quên” suốt nửa đầu năm 2025. Theo ông Đào Hồng Dương, trong thời gian dài, nhóm này giao dịch kém sôi động khi giá dầu duy trì dưới mốc 70 USD/thùng, triển vọng lợi nhuận ngắn hạn bị đánh giá thấp và giá cổ phiếu bị chiết khấu mạnh hơn VN-Index.

Tuy nhiên, sự thay đổi bắt đầu rõ nét trong tuần qua khi dòng tiền quay trở lại với nhóm dầu khí. Một phần đến từ kỳ vọng giá dầu có thể neo ở vùng cao hơn dự kiến, phần khác – quan trọng hơn – là việc định giá cổ phiếu đã rơi vào vùng hấp dẫn sau giai đoạn điều chỉnh kéo dài. Theo ông Dương, ngay cả khi giá dầu quay lại mức 68 USD/thùng, thì vùng đáy của cổ phiếu dầu khí đã ở rất gần và dư địa giảm thêm là không nhiều.

Một số cổ phiếu Dầu khí nổi bật

Chuyên gia của VPBankS cho rằng, tác động từ giá dầu đến doanh nghiệp dầu khí là đa chiều. Giá dầu cao nhìn chung tương đối tích cực với cổ phiếu dầu khí. Nhưng đồng thời, giá dầu cao cũng thúc đẩy lạm phát, cản trở tăng trưởng kinh tế, kéo theo thay đổi chính sách tiền tệ để ứng phó và định giá thị trường biến động. Do đó, nhà đầu tư không nên nghĩ rằng giá dầu thật cao thì cổ phiếu dầu khí sẽ tốt.

Về một số cổ phiếu nổi bật, ông Dương đưa ra một số khuyến nghị đối với các cổ phiếu liên quan đến phân phối và bán lẻ dầu, vốn có thể hưởng lợi ngay lập tức từ giá dầu tăng.

Trong nhóm phân phối bán lẻ, PLX (Petrolimex) là cổ phiếu có độ nhạy cao với giá dầu nhờ hệ thống phân phối rộng khắp. Theo định giá của VPBankS, PLX hiện ở mức 44.700 đồng/cổ phiếu và còn được hỗ trợ từ những cải cách tích cực trong chính sách điều hành giá xăng dầu.

Tương tự, OIL (Tổng công ty Dầu Việt Nam) là mã hưởng lợi trực tiếp từ biến động giá dầu và nằm trong nhóm cổ phiếu bật tăng sớm nhất trong nhịp hồi phục gần đây.

Ở nhóm thượng nguồn, GAS (PV GAS) được đánh giá có triển vọng trung hạn tích cực nhờ việc hai nhà máy điện khí Nhơn Trạch 3 và 4 đi vào hoạt động, thúc đẩy tiêu thụ LNG. Mức định giá hiện tại là 76.500 đồng/cổ phiếu. Trong khi đó, PVD (PV Drilling) nổi bật với lợi thế hợp đồng thuê giàn dài hạn đến năm 2026 – 2028, trong bối cảnh giá thuê đang ở vùng đáy hai năm. VPBankS định giá cổ phiếu này ở mức 30.300 đồng/cp, phản ánh tiềm năng hồi phục dài hạn đáng kể.

PVS (PTSC) – một đại diện tiêu biểu ở lĩnh vực cơ khí chế tạo, thi công công trình, điện gió – hiện có mức định giá 39.500 đồng/cổ phiếu, cao hơn nhiều so với giá thị trường, cho thấy dư địa tăng trưởng còn rộng. Ở phân khúc trung nguồn, BSR (Lọc hóa dầu Bình Sơn) giữ sản lượng ổn định nhưng lợi nhuận sẽ phụ thuộc lớn vào biên lợi nhuận lọc dầu (cracking spread). Cổ phiếu này có giá mục tiêu 17.750 đồng/cp.

Cuối cùng, PVT (Vận tải Dầu khí) đang có tốc độ tăng trưởng sản lượng ổn định trong nhiều năm, đồng thời nhạy bén với biến động giá dầu. Cổ phiếu này hiện được định giá ở mức 24.000 đồng/cp và đang thu hút sự quan tâm trong bối cảnh nhóm vận tải biển diễn biến tích cực trở lại.