Theo Tổng cục Thống kê, tính chung, CPI bình quân 5 tháng đầu năm 2019 tăng 2,74% so với cùng kỳ năm 2018, đây là mức tăng bình quân 5 tháng đầu năm thấp nhất trong 3 năm trở lại đây. Đồng thời, trong mức tăng 0,49% của CPI tháng 5/2019 so với tháng 4/2019, có 9/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng.

Cụ thể, so với tháng 4, nhóm Giao thông có mức tăng cao nhất, tăng 2,64%; Nhà ở, điện nước và vật liệu xây dựng tăng 1,28%; Đồ uống và thuốc lá tăng 0,18%; Hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,13%; May mặc, mũ nón, giầy dép tăng 0,12%; Thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,11%; Văn hóa, giải trí và du lịch tăng 0,1%; Hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,05%; Giáo dục tăng 0,05%. Có 2 nhóm hàng giảm giá: Thuốc và dịch vụ y tế giảm 0,06%; Bưu chính viễn thông giảm 0,05%.

Lý giải về ciệc CPI tháng 5 tăng 0,49% so với tháng 4, Tổng cục Thống kê chia sẻ, sau 2 đợt điều chỉnh giá trong tháng 5, giá xăng A95 tăng 360 đồng/lít, xăng E5 tăng 780 đồng/lít, dầu diezen tăng 230 đồng/lít nên bình quân giá xăng dầu tăng 5,93% so với tháng trước làm tăng CPI chung 0,25%; Giá điện tăng do tác động của việc điều chỉnh tăng giá điện trong tháng 3/2019, bên cạnh đó thời tiết nắng nóng nên nhu cầu tiêu dùng điện và nước tăng làm cho giá điện sinh hoạt tăng 6,86% và giá nước sinh hoạt tăng 1,17%.

Giá gas tháng 5/2019 tăng 0,6% so với tháng 4/2019 do giá gas thế giới bình quân tháng 5/2019 công bố ở mức 527,5 USD/tấn, tăng 2,5 USD/tấn so với tháng 4/2019; Giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng 0,66% do nhu cầu xây dựng tăng cùng với chi phí đầu vào tăng nên giá một số mặt hàng vật liệu xây dựng như: sắt, thép, xi măng và giá nhân công xây dựng tăng theo.

Như vậy, giá xăng dầu tăng theo giá thế giới, cùng với giá điện tăng do sản lượng điện tiêu thụ tăng cao đã ảnh hưởng tới tăng chỉ số giá tiêu dùng trong tháng 5. Ngoài ra, kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 kéo dài nên nhu cầu ăn uống ngoài gia đình và du lịch tăng cao làm cho giá các mặt hàng này tăng hơn so với tháng trước.

Bên cạnh các nguyên nhân làm tăng CPI, có một số nguyên nhân kiềm chế CPI tháng 5/2019 như: Giá gạo giảm 0,5% so với tháng trước; Bình quân chung cả nước giá thịt lợn tháng 5/2019 tiếp tục giảm 0,6% so với tháng 4/2019, mức giảm này thấp hơn mức giảm 3,07% của tháng 4/2019, do dịch tả lợn châu Phi đã lan rộng trên 40 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, tuy nhiên người tiêu dùng đã yên tâm mua thịt lợn trở lại, một số địa phương chưa bị dịch giá thịt lợn bắt đầu tăng;

Giá dịch vụ y tế giảm 0,1% do thay đổi giá dịch vụ y tế đối với người không có thẻ bảo hiểm y tế theo các Quyết định của một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương như Thanh Hóa, Hà Nội, Hưng Yên, Sơn La, Yên Bái và Đồng Tháp được quy định trong Thông tư số 37/2018/TT-BYT về quy định mức tối đa khung giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh không thuộc phạm vi thanh toán của Quỹ bảo hiểm y tế.

Về lạm phát, tháng 5/2019 tăng 0,13% so với tháng trước, tăng 1,9% so với cùng kỳ; tính chung 5 tháng đầu năm 2019 tăng 1,85% so cùng kỳ . 

Theo Tổng cục Thống kê, lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản, điều này phản ánh biến động giá chủ yếu do giá xăng dầu, điện tăng. Bên cạnh đó, lạm phát cơ bản 5 tháng đầu năm 2019 so với cùng kỳ ở mức 1,85% phản ánh chính sách tiền tệ vẫn đang điều hành ổn định.