Thời gian qua, tình trạng rút BHXH một lần nhận được nhiều sự quan tâm của xã hội. Tại Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Nguyễn Văn Hồi cho biết, tình trạng rút BHXH một lần đã diễn ra khá phổ biến trong thời gian qua. Trong giai đoạn 2016- 2022, số người rút BHXH một lần lên đến 3,5 triệu người.

Theo thống kê, đa phần người rút BHXH một lần thường rơi vào các trường hợp đóng BHXH dưới 5 năm (chiếm tỷ lệ 70%). Nguyên nhân là do người lao động chưa nhận thức được hết vai trò của BHXH trong bảo đảm an sinh xã hội trong cả cuộc đời.

"Nhiều khi người lao động có những khó khăn, họ xin rút bảo hiểm xã hội trong khi số tiền không lớn. Đóng 5 năm thì số tiền đó chỉ bằng 5-10 tháng lương, nhân ra chỉ khoảng 25-30 triệu", Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi cho biết.

Một nguyên nhân khác được Lãnh đạo Bộ Lao động - Thương bình và Xã hội  nhắc đến là do người lao động có thu nhập thấp, tích luỹ thấp, khi mất việc làm thì họ cần một khoản tiền để giải quyết những khó khăn trước mắt. Bên cạnh đó, nhiều người vẫn nghĩ hệ thống bảo hiểm không quan trọng trong tương lai.

Để khắc phục tình trạng này, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Nguyễn Văn Hồi cho rằng, thời gian tới, Nhà nước cần tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người lao động về lợi ích khi tham gia BHXH; có các chính sách tăng tính hấp dẫn của BHXH; các chính sách hỗ trợ tạm thời cho người lao động trong các hoàn cảnh khó khăn trước mắt.

Đánh giá việc sửa đổi Luật BHXH có ý nghĩa quan trọng và cần thiết trong tình hình hiện nay, Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi nhìn nhận, việc sửa đổi Luật BHXH đã được đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023-2024. Những định hướng lớn nhất sửa Luật nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 28-NQ/TW và hướng đến bảo đảm an sinh xã hội toàn dân và bảo đảm an sinh xã hội cho toàn lực lượng lao động.

Về đối tượng sửa đổi, Lãnh đạo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, Chính phủ đã đề xuất với Quốc hội bổ sung nhóm lực lượng lao động là chủ hộ gia đình, có khoảng 2 triệu chủ hộ gia đình có đăng ký kinh doanh và có đóng thuế.

Đồng thời, bổ sung nhóm đối tượng quản lý hợp tác xã và cơ sở kinh doanh; bổ sung nhóm chế độ hưu trí BHXH cho những người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên, qua đó, giúp gia tăng độ bao phủ chính sách BHXH.

Đáng chú ý, tại dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) sẽ quy định rõ mức đóng, mức hưởng BHXH, quy định thu - chi Quỹ BHXH; giải quyết việc trốn đóng BHXH; giải quyết việc rút BHXH một lần; cải cách hệ thống BHXH một cách hiệu quả, công khai, minh bạch hơn; quy định về đầu tư an toàn, hiệu quả của Quỹ BHXH trong tương lai.

Thông tin thêm về nội dung này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Đặng Thuần Phong cho biết, hiện đang còn nhiều ý kiến khác nhau về việc rút BHXH một lần trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi).

Cơ quan soạn thảo tiếp tục lắng nghe, tiếp thu các ý kiến này. Quan điểm của Ủy ban Xã hội là bất kể chọn phương án nào nhưng phải đảm bảo an sinh xã hội lâu dài cho người lao động.

Cũng theo ông Đằng Thuần Phong, bên cạnh sửa Luật cần có cơ chế tín dụng, chính sách bảo đảm việc làm ổn định..., để đáp ứng yêu cầu, giải quyết bài toán đặt ra với việc rút BHXH một lần hiện nay. Cùng với đó, Ủy ban Xã hội cũng tích cực tham vấn ý kiến chuyên gia, nhà khoa học để có căn cứ làm rõ hơn về vấn đề này.