Ngày 6/9, VN-Index mất hơn 1% rơi về vùng 958,2 điểm đánh mất toàn bộ thành quả tăng điểm của tuần trước đó. Đây là phiên giảm thứ 4 liên tiếp từ khi chỉ số sàn HOSE chạm lại mốc 1.000 điểm ngày 31/8. Giá trị khớp lệnh trong phiên chỉ đạt 2.977 tỷ đồng, thấp nhất từ giữa tháng 7.

Diễn biến trên cho thấy sự thận trọng đang quay trở lại thị trường chứng khoán Việt Nam, trong bối cảnh những tin tức từ Chính phủ Mỹ về việc áp thuế 200 tỷ USD hàng Trung Quốc sẽ được công bố trong tuần này và tương lai Fed nâng lãi suất, cùng đợt cơ cấu danh mục của các quỹ ETF. Phần lớn các công ty chứng khoán cũng đưa ra nhận định không quá lạc quan về thị trường trong thời gian tới.

Bất ổn thế giới ‘kìm chân’ dòng vốn

Theo Bloomberg, Tổng thống Donald Trump muốn bắt đầu kế hoạch áp thuế 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu sớm nhất sau giai đoạn lấy ý kiến công chúng.

Đến thời điểm hiện tại, Mỹ đã áp thuế 25% với 50 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Trong khi đó, phía Bắc Kinh đáp trả tương xứng, nâng tổng giá trị hàng hóa chịu thuế của Washington lên 100 tỷ USD.

Ngày 5/9, người đứng đầu Nhà trắng khẳng định Mỹ chưa sẵn sàng có thỏa thuận thương mại với Trung Quốc. Thị trường chứng khoán châu Á, bao gồm Việt Nam ‘đỏ lửa’ vào ngày Tổng thống Mỹ phát biểu với báo giới, trong đó chỉ số Hang Seng giảm mạnh nhất hơn 2,6%, VN-Index giảm 0,77%.

Chiến tranh thương mại là lý do chính trong việc dòng tiền thận trọng trở lại thị trường chứng khoán, trong đó có nguồn vốn từ nhà đầu tư nước ngoài. Giai đoạn hồi phục tháng 7 và tháng 8, theo báo cáo của CTCK Rồng Việt (VDSC), dòng tiền vào thị trường không tăng mạnh mà chủ yếu được điều tiết và luân chuyển khéo léo giữa các nhóm ngành để hỗ trợ đà tăng.

Dòng vốn ngoại sau đợt rút mạnh trong nửa đầu năm vẫn đang đứng ngoài và cẩn trọng trước những động thái tạo nên bất ổn kinh tế thế giới của Chính quyền Mỹ. Riêng tại thị trường Việt Nam, trong tháng 7, khối ngoại bán ròng 2.535 tỷ đồng, cao nhất trong vòng gần 1 năm qua, tập trung chủ yếu ở mã VIC và VHM. Diễn biến này tiếp tục lặp lại trong tháng 8 với giá trị bán ròng gần 1.600 tỷ đồng, chủ yếu là cổ phiếu VIC và VNM.

Bên cạnh chiến tranh thương mại, những tín hiệu từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc nâng lãi suất trong tháng tới và tháng cuối năm cũng là yếu tố tác động đến nhà đầu tư ngoại. Giới giao dịch ở Mỹ đặt cược khả năng Fed nâng lãi suất vào tháng 9 là 91% và tháng 12 là 71%, theo Reuter.

Trước đó, Fed đã nâng lãi suất 2 lần vào tháng 3 và tháng 6. Động thái này là nguyên nhân khiến dòng vốn ngoại khắt khe hơn với các kênh đầu tư tại thị trường mới nổi tại châu Á. Bloomberg cho rằng, trong bối cảnh lãi suất tại Mỹ tăng, tiêu chuẩn đầu tư của các nhà đầu tư nước ngoài tại các thị trường rủi ro như chứng khoán được nâng lên.

Khi giao dịch của nhà đầu tư ngoại vẫn đang giữ vai trò quan trọng của thị trường chứng khoán Việt Nam, tác động của dòng vốn từ khối này sẽ còn ảnh hưởng đến tâm lý của nhà đầu tư nội địa, điều này phần nào khiến chứng khoán cơ sở tiếp tục ảm đạm.

Chỉ số suy yếu trước đợt cơ cấu ETFs

Trong báo cáo thị trường mới đây, nhiều công ty chứng khoán (CTCK) nhận định kỳ cơ cấu của ETFs sẽ là yếu tố hạn chế đà hồi phục của thị trường.

Theo dự báo của CTCK BIDV (BSC), trong đợt cơ cấu này, cổ phiếu VHM của CTCP Vinhomes (HOSE: VHM) có thể được bổ sung vào danh mục của ETF, đồng nghĩa lượng lớn cổ phiếu khác sẽ bị bán ra trên thị trường.

BSC cho rằng hai quỹ Db x-trackers FTSE Vietnam ETF (FTSE Vietnam ETF) và VanEck Vectors Vietnam ETF (V.N.M ETF) có thể mua vào 16,5 triệu CP VHM; 6,5 triệu CP GEX và bán ra 6,3 triệu CP DPM, 5,3 triệu cổ phiếu VRE, 5 triệu CP HPG…

Trong khi đó, Bộ phận phân tích SSI Research của CTCP Chứng khoán Sài Gòn (HOSE: SSI) nhận định FTSE Vietnam ETF có thể mua vào 10 triệu cp VHM với tỷ trọng lớn nhất 15% và bán ra 2 triệu cổ phiếu VIC, 1,5 triệu cổ phiếu MSN, 3 triệu cổ phiếu HPG, 3,8 triệu cổ phiếu VRE và 2 triệu cổ phiếu SSI, cùng toàn bộ 900.000 cổ phiếu BMP. Bên cạnh đó, V.N.M ETF cũng sẽ mua vào 5,5 triệu cp VHM, tương ứng tỷ trọng 7% và bán ra nhiều mã khác.

Việc bán ra lượng lớn cổ phiếu bluechips của các quỹ ETF sẽ là rào cản cho đà tăng của VN-Index trong nửa đầu tháng 9.

Với những thông tin ít lạc quan từ thế giới, cùng động thái của ETFs, các CTCK dự báo có chung nhận định, VN-Index nhiều khả năng sẽ dao động trong khoảng 960-1040 điểm. Trong trường hợp tiêu cực chỉ số có thể diễn biến khó lường và tích lũy ở vùng dưới 950 điểm.